Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
«Θα βγούμε στις αγορές τουλάχιστον δύο φορές μέχρι τις ευρωεκλογές». Αυτή είναι η πεποίθηση που κυριαρχεί στην κυβέρνηση καθώς οι ζυμώσεις με οίκους αξιολόγησης και επενδυτικές τράπεζες έχουν κορυφωθεί και το ελληνικό δημόσιο προετοιμάζεται για την έκδοση 5ετούς ομολόγου ύψους 2 δισ. ευρώ μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Μπορεί η έκδοση να είναι «στημένη» και στην ουσία να μην συμβάλει ιδιαίτερα στην προσπάθεια επιστροφής στις αγορές, ωστόσο η απόφαση είναι ειλημμένη για… προεκλογικούς λόγους.
Τις εξελίξεις παρακολουθούν από κοντά και οι ελληνικές τράπεζες καθώς πιθανή έξοδος του δημοσίου θα διευκολύνει και τη δική τους πρόσβαση, ενώ αν αναβαθμιστεί το ελληνικό αξιόχρεο θα ακολουθήσει και αναβάθμιση των τραπεζών, βελτιώνοντας τις συνθήκες για χρηματοδότηση και πωλήσεις δανείων.
Όπως έχει αποκαλύψει το Liberal.gr, η κυβέρνηση έχει… προσπαθήσει πολύ για την αναβάθμιση από την Standard &Poor' s στις 18 Ιανουαρίου και από την Moody' s την 1η Μαρτίου. Οι προσπάθειες έχουν επικεντρωθεί στους συγκεκριμένους οίκους καθώς αυτοί έχουν «θετικό outlook». Η αξιολόγηση της Moody' s, μάλιστα, υστερεί των υπόλοιπων οίκων κατά 2 και 3 βαθμίδες που σημαίνει ότι είναι η… επικρατέστερη να μας ανεβάσει σκαλί.
Στόχος του Αλέξη Τσίπρα είναι να στείλει μήνυμα στην επενδυτική κοινότητα και κυρίως… στους ψηφοφόρους, ότι η οικονομία ξεφεύγει από το τέλμα, όμως η πραγματική «επιστροφή» στις αγορές και στην κανονικότητα είναι σίγουρο πλέον ότι θα επιτευχθεί από την επόμενη κυβέρνηση.
Και αυτό γιατί το χρονοδιάγραμμα των προγραμματισμένων ανακοινώσεων των τριών μεγαλύτερων οίκων αξιολόγησης (S&P, Moody's, Fitch) υποδεικνύει, σε συνδυασμό με το καθόλου ευνοϊκό κλίμα στις διεθνείς αγορές και ιδιαίτερα στις αγορές ομολόγων, ότι το 2019 θα περάσει με την Ελλάδα να παραμένει στην κατηγορία «junk», ήτοι μακριά από μακροπρόθεσμα επενδυτικά κεφάλαια, ανεξάρτητα από την ημερομηνία διεξαγωγής των βουλευτικών εκλογών. Άρα, άλλη μία χρονιά χάνεται για τη χώρα μας όσον αφορά την εισροή ξένων επενδυτικών κεφαλαίων που θα έδιναν την απαιτούμενη ώθηση στην ανάπτυξη.
Άλλωστε και ο ίδιος ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έχει παραδεχθεί ότι η ακραία μεταβλητότητα δυσκολεύει σε σημαντικό βαθμό την προσπάθεια του ελληνικού δημοσίου να επιστρέψει για τα καλά στις αγορές.
Η απόφαση, λοιπόν, της κυβέρνησης για... προεκλογική έξοδο με έκδοση 5ετούς ομολόγου προς τα τέλη Ιανουαρίου ή στις αρχές Φεβρουαρίου είναι ειλημμένη, ωστόσο οι επόμενες κινήσεις θα κριθούν από τις αποφάσεις των οίκων αξιολόγησης. Αν το ελληνικό δημόσιο προσπαθούσε να δοκιμάσει άμεσα την τύχη τους στις διεθνείς αγορές με έκδοση 10ετούς ομολόγου το επιτόκιο θα ήταν υψηλότερο του 4%, που σημαίνει ότι η χώρα μας δεν μπορεί να επιστρέψει σε... φυσιολογικές συνθήκες δανεισμού. Παρά το γεγονός ότι τα μνημόνια αποτελούν παρελθόν, η Ελλάδα συνεχίζει να βρίσκεται πολύ πίσω σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες που βρέθηκαν σε πρόγραμμα διάσωσης, όπως η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, ακόμη και η Κύπρος.
Αυτή η κατάσταση θα συντηρείται για όσο διάστημα οι «τρεις αδελφές» θα διατηρούν το ελληνικό αξιόχρεο στην κατηγορία «junk», καθώς μόνο αν περάσει στην «επενδυτική βαθμίδα» θα αρχίσουν οι εισροές μακροπρόθεσμων επενδυτικών κεφαλαίων. Πόσο πιθανό είναι να συμβεί κάτι τέτοιο μέσα στο 2019;
Δυστυχώς, οι οιωνοί δεν είναι καλοί. Όπως εκτίμησε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, σε πρόσφατη συνέντευξή του στον Φιλελεύθερο, «καλώς εχόντων των πραγμάτων, ίσως σε έναν χρόνο από τώρα, εάν οι εξελίξεις είναι ομαλές, θα έχουμε επιστρέψει στην επενδυτική βαθμίδα».
Η αισιοδοξία του κ. Στουρνάρα βασίζεται σε μία δυνητική αλληλουχία θετικών εξελίξεων, ωστόσο συνοδεύεται από αρκετούς «αστερίσκους». Αν, για παράδειγμα, οι εκλογές διενεργηθούν τον ερχόμενο Οκτώβριο, τότε το πιθανότερο σενάριο είναι το ελληνικό δημόσιο να έχει αναβαθμιστεί μόνο από τον οίκο Moody'' s, που σημαίνει ότι θα απέχει από την... κανονικότητα ακόμη 3, 4 ή 5 «σκαλιά».
Για να καταφέρει η Ελλάδα να ξεφύγει μέσα στο 2019 από την κατηγορία «junk» και να εισέλθει μετά από πολλά χρόνια στα ραντάρ των θεσμικών επενδυτών, θα πρέπει η Fitch να αναβαθμίσει το ελληνικό αξιόχρεο κατά 3 βαθμίδες, η S&P κατά 4 βαθμίδες και η Moody'' s κατά 6 βαθμίδες. Fitch και Moody'' s αξιολογούν την Ελλάδα δύο φορές το χρόνο και η S&P τρεις φορές. Επομένως, θα πρέπει να υπάρξουν τόσο θετικές εξελίξεις που θα υποχρεώσουν τους οίκους σε διπλές αναβαθμίσεις, οι οποίες θα φέρουν πιο κοντά την έξοδο των ελληνικών τίτλων από τα «σκουπίδια». Αναλυτές τονίζουν ότι ο χρόνος διεξαγωγής των εκλογών θα παίξει σημαντικό ρόλο καθώς είναι πολύ πιθανό οι αναβαθμίσεις να «παγώσουν» - με μία ή δύο εξαιρέσεις – εξαιτίας του προεκλογικού κλίματος.
Πρόγραμμα ανακοινώσεων:
Standard & Poor'' s: 18 Ιανουαρίου, 26 Απριλίου, 25 Οκτωβρίου
Fitch: 8 Φεβρουαρίου, 2 Αυγούστου
Moody'' s: 1 Μαρτίου, 23 Αυγούστου
