Η εντυπωσιακή βελτίωση των χρηματοδοτικών συνθηκών για τη χώρα μας - με τις ιστορικά χαμηλές αποδόσεις των ελληνικών κρατικών ομολόγων – καθώς και οι προοπτικές συμμετοχής στο έκτακτο QE Πανδημίας τουλάχιστον έως την άνοιξη του 2022, ανοίγουν έναν φαρδύ διάδρομο ευκαιριών. Σε αυτό το περιβάλλον το υπουργείο Οικονομικών θέλει να αξιοποιήσει τη συγκυρία και να κάνει ακόμη πιο ελκυστικό το προφίλ του ελληνικού χρέους σε μία διαδικασία που θα έχει αρκετά επεισόδια μέσα στο έτος που ξεκινά.
Το 2021 μπορεί να είναι έτος ταχείας ανάκαμψης παγκοσμίως, όμως σε καμία περίπτωση δεν θα είναι μία εύκολη χρονιά. Αυτό φαίνεται από την εκτίμηση του μεγαλύτερου οίκου αξιολόγησης στον κόσμο, S&P, σύμφωνα με την οποία το 2021 αναμένονται περισσότερες υποβαθμίσεις κρατών και επιχειρήσεων σε σύγκριση με το καταστροφικό 2020.
Η Ελλάδα, ωστόσο, μπορεί να είναι μία από τις εξαιρέσεις του κανόνα, διότι οι μεγάλες της αδυναμίες της, όπως η μεγάλη εξάρτηση από τον τουρισμό και το γεγονός ότι προέρχεται από πολυετή οικονομική κρίση, δεν αποκλείεται να εξελιχθούν σε παράγοντες επιτάχυνσης της ανάκαμψης.
Στο δρόμο των ευκαιριών το ελληνικό Δημόσιο αποφάσισε να προχωρήσει σε νέα μερική πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ. Είναι ένα θέμα ουσίας αλλά και γοήτρου. Η Ελλάδα θα αποπληρώσει στις αρχές του 2021 περίπου 3,6 δισ. ευρώ χρέους προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που συνεπάγεται ότι θα απομείνει οφειλή μικρότερη των 2 δισ. ευρώ, από τα 8,4 που χρωστούσε συνολικά (είχε προηγηθεί μερική αποπληρωμή 2,7 δισ. το 2019).
Με την πρόωρη αποπληρωμή μέρους των δανείων του ΔΝΤ, το ελληνικό Δημόσιο έχει τη δυνατότητα να αποπληρώσει χρέος υψηλότερων επιτοκίων, βάζοντας έτσι ένα κόμη λιθαράκι στην προσπάθεια αποκατάστασης της επενδυτικής εμπιστοσύνης και διαφύλαξης της βιωσιμότητας του χρέους. Παράλληλα, στέλνει ηχηρό μήνυμα στην επενδυτική κοινότητα. Ένα μήνυμα που θα ακουστεί ξανά και μάλιστα ακόμη πιο ηχηρά, όταν πραγματοποιηθεί η αποπληρωμή, μέσω των σχετικών εκθέσεων που θα δημοσιεύσουν οι οίκοι αξιολόγησης.
Το πιθανότερο σενάριο είναι ότι οι οίκοι θα αξιολογήσουν ως «πιστωτικά θετικό» γεγονός (credit positive) τη νέα μερική αποπληρωμή των δανείων του ΔΝΤ. Γιατί; Διότι με την κίνηση αυτή της ελληνικής κυβέρνησης περιορίζονται οι δαπάνες για τόκους και επιμηκύνεται το προφίλ της μέσης ωρίμανσης του χρέους, παράγοντες που συμβάλλουν στην ενίσχυση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας. Με άλλα λόγια, είναι ένα ακόμη βήμα προς την επιστροφή της Ελλάδας στην κανονικότητα των αγορών.
Η ετυμηγορία της Fitch τον Ιανουάριο θα μας δείξει πολλά για το πως θα κινηθούν οι οίκοι και το πατά πόσο θα δούμε αναβαθμίσεις μέσα στο έτος. Αν πάντως κυλήσουν ομαλά οι εμβολιασμοί και το ΑΕΠ σημειώσει ισχυρή ανάπτυξη το πιθανότερο είναι να δούμε αναβαθμίσεις είτε του outlook είτε της αξιολόγησης αλλά μετά την άνοιξη.
Όσο για το ΔΝΤ, η Ελλάδα δεν έχει ακόμη… καθαρίσει μαζί του, όμως αυτό δεν αποκλείεται να συμβεί μέσα στο 2021, πάντα σε συνεννόηση με τους θεσμούς. Όπως άλλωστε δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών, η αποπληρωμή θα υλοποιηθεί σε συνεννόηση και εφαρμόζοντας πλήρως τους όρους και τις συμβατικές υποχρεώσεις έναντι των πιστωτών, διατηρώντας σταθερό το πλαίσιο της περιόδου εποπτείας και ενεργή τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων μερών.
Είναι επίσης θετικό ότι παρά τις αυξημένες χρηματοδοτικές ανάγκες καθ’ όλη τη διάρκεια της φετινής χρονιάς, το κεφαλαιακό απόθεμα του κράτους ή «μαξιλάρι» όπως λέγεται, παρέμεινε στα επίπεδα των 31 δισ. ευρώ. Με ένα σμπάρο, λοιπόν, πολλά τρυγόνια.
Η πρόωρη αποπληρωμή ακολουθεί άλλες πρόσφατες θετικές πιστωτικές εξελίξεις, όπως οι δημοπρασίες του ΟΔΔΗΧ, στις οποίες καταγράφηκε μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον αλλά και ιστορικά χαμηλά επιτόκια, με την Ελλάδα να δανείζεται εδώ και καιρό με αρνητικά επιτόκια μέσω εντόκων γραμματίων. Σημειώνεται πως ο προγραμματισμός του ΟΔΔΗΧ για το 2021 προβλέπει ότι οι εκδόσεις ελληνικών κρατικών ομολόγων θα κυμανθούν από 8 έως 12 δισ. ευρώ.