Η Ευρώπη δεν έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο όσον αφορά στη σύναψη μακροχρόνιων συμβάσεων για την προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ως εναλλακτική λύση στην προμήθεια αερίου από τη Ρωσία μέσω αγωγών.
Αυτό ίσως αποβεί εξαιρετικά δαπανηρό για τους Ευρωπαίους καταναλωτές τον επόμενο χειμώνα, καθώς η ανάκαμψη της ζήτησης από την Κίνα ίσως να περιορίσει απότομα την αγορά.
Ευρώπη, έχουμε πρόβλημα
Η αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου για να αντικαταστήσει τις περιορισμένες ροές αερίου από τη Ρωσία βοήθησε την ΕΕ να ξεπεράσει τον πρώτο χειμώνα του πολέμου στην Ουκρανία, με την Ευρώπη να εισάγει 121 εκατ.τόνους LNG το 2022, μια αύξηση της τάξεως του 60% από το 2021.
Αλλά αυτό είχε και το κόστος του: Η Ευρώπη αγόρασε σε μεγάλο βαθμό στην αγορά spot, όπου οι τιμές είναι πολύ υψηλότερες από εκείνες που διαπραγματεύτηκαν στο πλαίσιο μακροπρόθεσμων συμφωνιών και τις οποίες προτιμούν έμπειροι αγοραστές όπως η Κίνα. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, το κόστος των εισαγωγών της σε υγροποιημένο φυσικό αέριο υπερτριπλασιάστηκε το 2022 σε περίπου 190 δισ.δολάρια.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η Ευρώπη αντιπροσώπευσε περισσότερο από το 1/3 των παγκόσμιων συναλλαγών στην αγορά spot το 2022, από περίπου 13% το 2021. Οι συναλλαγές ίσως να ξεπεράσουν το 50% φέτος, εάν δεν υπογραφούν μακροπρόθεσμες συμβάσεις.
Όμως οι κλιματικοί στόχοι που έχει θέσει η Ευρώπη, καθώς η ΕΕ στοχεύει να μειώσει τις καθαρές εκπομπές τουλάχιστον κατά 55% έως το 2030 και να τις μηδενίσει έως το 2050 - σημαίνει ότι όσοι αγοράζουν LNG δυσκολεύονται να δεσμευτούν στα χρονικά πλαίσια που είναι απαραίτητα για να το κλειδώσουν φθηνότερα με συμβόλαιο.
Ο Mόρτεν Φρις, ανώτερος εταίρος της Morten Frisch Consulting, δήλωσε ότι η Ευρώπη χρειάζεται ιδανικά περίπου το 70-75% του εφοδιασμού της σε LNG βάσει σταθερών μακροπρόθεσμων συμφωνιών πώλησης και αγοράς (SPA).
Το πρόβλημα της (μη) δέσμευσης
Η Ασία εξακολουθεί να προηγείται στην κούρσα για την περιορισμένη παγκόσμια προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου φέτος, προτού εισέλθουν νέες ροές στην αγορά από το 2025 και μετά.
Αν και το φυσικό αέριο είναι ορυκτό καύσιμο, παράγει λιγότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τον άνθρακα, οπότε ορισμένα κράτη της ΕΕ το βλέπουν ως προσωρινή εναλλακτική λύση για την αντικατάσταση των «βρώμικων» καυσίμων.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Eurasia Group για την ενέργεια, το κλίμα και τη βιωσιμότητα Raad Alkadiri δήλωσε ότι η Ευρώπη δεν θα μπορέσει να «κλειδώσει» το LNG ως «αντικαταστάτη» του ρωσικού φυσικού αερίου όσο η ΕΕ το θεωρεί ως μεταβατικό καύσιμο, καθώς οι παραγωγοί θέλουν μια εγγυημένη αγορά στην Ευρώπη για τις επόμενες δεκαετίες.
Οι spot τιμές του LNG έχουν μειωθεί περισσότερο από 82% από τότε που έφτασαν στο ρεκόρ των 70,50 δολαρίων ανά εκατομμύριο βρετανικές θερμικές μονάδες (mmBtu) το 2022 μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Αναμένεται όμως να αυξηθούν και πάλι, καθώς ένα θερμό καλοκαίρι, που ίσως μειώσει τα επίπεδα υδροηλεκτρικής ενέργειας και ένας κρύος χειμώνας του χρόνου σε συνδυασμό με την ανάκαμψη της κινεζικής ζήτησης LNG, είναι παράγοντες που μπορούν να ανεβάσουν τις τιμές.
«Οι εταιρείες της ΕΕ θα πρέπει να δράσουν πρώτα υπογράφοντας μια σειρά από μεγάλης κλίμακας, μακροπρόθεσμες συμφωνίες SPA με βάση το κινεζικό μοντέλο, για να αντισταθμίσουν τις πιθανές διακυμάνσεις της ταραχώδους παγκόσμιας αγοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου», δήλωσε ο Victor Tenev, σύμβουλος επιχειρήσεων LNG της συμβουλευτικής ROITI.
«Κανείς δεν θέλει να κάνει συμφωνία για 20 χρόνια»
Μεγάλοι παραγωγοί και έμποροι υγροποιημένου φυσικού αερίου, όπως η QatarEnergy, η Shell, η Chevron και η ConocoPhillips, πραγματοποίησαν τους τελευταίους μήνες συνομιλίες σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες για να σφραγίσουν συμφωνίες για το υγροποιημένο φυσικό αέριο.
Οι συνομιλίες της QatarEnergy με τη γερμανική κυβέρνηση και μεγάλες εταιρείες ενέργειας, όπως η RWE, προσέκρουσαν σε τοίχο λόγω διαφωνιών σχετικά με τη διάρκεια της συμφωνίας, ανέφεραν πηγές της εταιρείας και του κλάδου.
Ενώ το Κατάρ επιδιώκει συνήθως να υπογράψει συμβάσεις με διάρκεια τουλάχιστον 25 ετών, η Γερμανία επιδίωξε διάρκεια 10 έως 15 ετών λόγω των δεσμεύσεών της να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ανέφεραν οι πηγές.
«Αν πάρετε φυσικό αέριο με σημείο παράδοσης τη Γερμανία, δεν μπορείτε να πάτε πέρα από το 2043, επειδή το φυσικό αέριο δεν επιτρέπεται στη Γερμανία μετά το 2043», δήλωσε μια ανώτερη πηγή της γερμανικής βιομηχανίας.
«Κανείς δεν θέλει να κάνει συμφωνία για 20 χρόνια στις μέρες μας και είναι η χειρότερη δυνατή ιδέα όταν προσπαθείς να υπολογίσεις τι θα συμβεί το επόμενο έτος», δήλωσε η επικεφαλής της οικονομικής διεύθυνσης της Shell, Sinead Goreman, σε συνέδριο τον Μάρτιο.
Η Shell προσφέρει συμβόλαια προμήθειας με «ρήτρες διακοπής» που επιτρέπουν αλλαγές στη διάρκεια και τον προορισμό των συμβολαίων καθ' όλη τη διάρκεια ισχύος της συμφωνίας προμήθειας, όπως για παράδειγμα τρία, πέντε ή 10 χρόνια, δήλωσε η Goreman.
