Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
«Ή συνεργάζεσαι και βρίσκουμε μία λύση ή πλέον θα υποστείς τις συνέπειες του νόμου». Αυτή θα είναι με λίγα λόγια η προσέγγιση των τραπεζών στους «κόκκινους» δανειολήπτες. Χωρίς καθυστερήσεις, χωρίς δικαιολογίες και χωρίς... ανοχή!
Όσοι βρίσκουν την οποιαδήποτε δικαιολογία για να μην πληρώσουν – ενώ μπορούν – θα βρίσκονται αντιμέτωποι με κάθε ένδικο μέσο και με το «φάντασμα» των πλειστηριασμών. Και επειδή ακούγονται αρκετές εικασίες για το αν οι πλειστηριασμοί που θα γίνουν θα είναι 5, 10, 100 ή… 200 χιλιάδες, κορυφαίος Έλληνας τραπεζίτης απαντά: «Το θέμα δεν είναι ποσοτικό, ούτε υπάρχει κάποιος στόχος. Δεν θα λυθεί το πρόβλημα με το να γίνουν μαζικά 200 χιλιάδες πλειστηριασμοί. Το θέμα είναι να υπάρχει το όπλο των πλειστηριασμών για να σταματήσουν να κρύβονται όσοι μπορούν να πληρώσουν αλλά το αποφεύγουν σκοπίμως».
«Τα τελευταία επτά χρόνια, πολλοί δανειολήπτες εκμεταλλεύτηκαν το γεγονός ότι οι τράπεζες δεν είχαν επαρκείς προβλέψεις και κεφάλαια και παράλληλα δεν υπήρχε το απαιτούμενο ρυθμιστικό πλαίσιο. Έτσι, σκοπίμως απέφευγαν την πληρωμή των δανείων τους, δημιουργώντας μεγάλο πρόβλημα ηθικού κινδύνου, καθώς, όπως συμβαίνει πάντα, την… πλήρωναν οι συνεπείς», σημειώνει ο τραπεζίτης.
«Σίγουρα υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό δανειοληπτών που δεν τα βγάζει πέρα, όμως θα εκπλαγείτε αν δείτε τις περιπτώσεις που αντιμετωπίζουμε καθημερινά. Ένα ποσοστό της τάξης του 20%-25% είναι οι στρατηγικοί κακοπληρωτές οι οποίοι ξοδεύουν χρήματα σε οτιδήποτε άλλο εκτός από τα δάνειά τους. Αυτούς θέλουμε να πιέσουμε ασφυκτικά και σε αυτούς στοχεύουν οι πλειστηριασμοί που θα ξεκινήσουν από τον Σεπτέμβριο», συμπληρώνει.
Σε αυτή τη διαδικασία θα συμβάλλουν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, των οποίων η πιλοτική εφαρμογή ξεκινά άμεσα με στόχο να βρίσκονται σε πλήρη λειτουργία μετά το καλοκαίρι. Ο «τυφώνας» των πλειστηριασμών αναμένεται να πλήξει την αγορά από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο με τις τράπεζες να είναι αποφασισμένες να εξαντλήσουν κάθε περιθώριο για να πετύχουν στους στόχους μείωσης των «κόκκινων» δανείων και να αποφύγουν τις περιπέτειες στα stress tests της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Η συλλογή στοιχείων για τα τεστ αντοχής θα ξεκινήσει στους πρώτους μήνες του 2018 και η διαδικασία θα ολοκληρωθεί το καλοκαίρι του ίδιου έτους. Η άσκηση θα βασιστεί σε στοιχεία του 2017, που σημαίνει ότι οι τράπεζες έχουν επτά μήνες μπροστά τους να βελτιώσουν όσο περισσότερο μπορούν την κατάσταση. Γιατί μπορεί στο α' τρίμηνο να «διαφημίζουν» ότι πέτυχαν τους στόχους που έχουν συμφωνήσει με τον SSM, όμως το δύσκολο κομμάτι είναι προς το τέλος του έτους.
Σύμφωνα με πληροφορίες του liberal.gr, το μεγάλο κύμα των πλειστηριασμών που θα ξεκινήσει τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και θα κορυφωθεί το 2018 και το 2019 θα αποτελέσει το «όπλο εκβιασμού» των τραπεζών. Εκτιμάται ότι μόνο από τον εντοπισμό και τη σωστή διαχείριση των συγκεκριμένων περιπτώσεων είναι δυνατό να επιτευχθεί περίπου το 50% του συνολικού στόχου.
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι τουλάχιστον για το τετράμηνο Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου οι πλειστηριασμοί θα επικεντρωθούν σε υποθέσεις με ακίνητα άνω των 300-400 χιλ. ευρώ. Πρόκειται για τις μεγάλες υποθέσεις – κυρίως επιχειρηματικών δανείων - που χρονίζουν και συντηρούν μία κατάσταση… ανομίας, καθώς πλέον υφίσταται το σχετικό νομικό πλαίσιο.
Ο ίδιος τραπεζίτης τονίζει με νόημα: «Οι υποθέσεις που χρονίζουν πρέπει να αντιμετωπιστούν μία και καλή. Κάποιοι επιλέγουν να αγοράζουν αυτοκίνητα και να διατηρούν το ίδιο βιοτικό επίπεδο με πριν, όταν οι δουλειές έχουν περιοριστεί σημαντικά και οι υποχρεώσεις έχουν διογκωθεί, αντί να επιλέξουν το δρόμο της ρύθμισης και να βάλουν τα οικονομικά τους σε μία τάξη. Στις περιπτώσεις αυτές θα σκληρύνουμε τη στάση μας στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Τελείωσε η ανοχή, οι περιπτώσεις δανειοληπτών που αγοράζουν αυτοκίνητα και δεν πληρώνουν τα δάνειά τους, τελείωσαν!»
Παράγοντες της αγοράς από την πλευρά τους εκτιμούν ότι η νέα… τάξη πραγμάτων από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα προκαλέσει σοκ στην αγορά. Μία αγορά που για πολλοστή φορά μέσα στην κρίση θα πρέπει να προσαρμοστεί στην καινούρια πραγματικότητα. Διότι, όπως επισημαίνουν, οι τράπεζες θα πρέπει το συντομότερο δυνατό να απελευθερώσουν κεφάλαια για να χρηματοδοτήσουν την πραγματική οικονομία και όσο οι μη βιώσιμες επιχειρήσεις επιβιώνουν εις βάρος των βιώσιμων, τόσο συντηρείται μία άκρως προβληματική κατάσταση.
Επίσης, από εποπτικής πλευράς επισημαίνεται ότι καμία χώρα δεν μπορεί να μειώσει τα «κόκκινα» δάνεια σε περιβάλλον απαγόρευσης πλειστηριασμών, ενώ οι απαραίτητες τροποποιήσεις στον εξωδικαστικό συμβιβασμό θα βελτιώσουν ακόμη περισσότερο την αποτελεσματικότητα του πλαισίου.
Όπως έχει αποκαλύψει το liberal.gr, οι τράπεζες έχουν εντοπίσει περίπου 100 φακέλους «κόκκινων» δανείων που αφορούν μεγάλες επιχειρήσεις και αρκετές χιλιάδες υποθέσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων οι οποίες κρίνονται μη βιώσιμες. Το μέλλον των επιχειρήσεων αυτών θα εξαρτηθεί από το αν θα υπάρξει επενδυτικό ενδιαφέρον (δύσκολο λόγω των αρνητικών EBITDA), ή από την πρόθεση των μετόχων τους να συνδράμουν οικονομικά, ενώ στο χειρότερο – αλλά όχι λιγότερο πιθανό - σενάριο θα τεθούν σε εκκαθάριση και θα ρευστοποιηθούν.
Στο μεγάλο… ξεκαθάρισμα αναμένεται να πρωταγωνιστήσουν οι κλάδοι της μεταποίησης, του εμπορίου, των ακινήτων και των κατασκευών. Από τις επιχειρήσεις που βρίσκονται σε λειτουργία οι τράπεζες εκτιμούν πως 7 στις 10 είναι βιώσιμες, που σημαίνει ότι έχουν θετικά EBITDA και διαθέτουν ένα επιχειρηματικό πλάνο που μπορεί να σταθεί σε συνθήκες βελτιωμένης ρευστότητας.