Η πρόβλεψη της Κομισιόν για τον πληθωρισμό έχει αναθεωρηθεί σημαντικά προς τα πάνω σε σύγκριση με τις φθινοπωρινές προβλέψεις. Αυτό αντανακλά τις επιπτώσεις των υψηλών τιμών της ενέργειας, αλλά και τη διεύρυνση των πιέσεων σε άλλες κατηγορίες αγαθών.
Αφού έφτασε σε ποσοστό ρεκόρ 4,6% το τέταρτο τρίμηνο του 2021, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη προβλέπεται να κορυφωθεί στο 4,8% το πρώτο τρίμηνο του 2022.
Σε επίπεδο προς πανδημίας η ανάπτυξη
Πάντως, «η οικονομική ανάπτυξη στην ΕΕ έφτασε σε επίπεδο προ πανδημίας το τρίτο τρίμηνο του 2021 και όλα τα κράτη-μέλη προβλέπεται να έχουν περάσει αυτό το ορόσημο ως το τέλος του 2022», τονίζει η Επιτροπή.
Ειδικότερα, μετά από μια αξιοσημείωτη ανάκαμψη κατά 5,3% το 2021 τόσο στην ευρωζώνη, όσο και στην ΕΕ, προβλέπεται ότι η οικονομία της ΕΕ θα αναπτυχθεί κατά 4% το 2022 και 2,8% το 2023. Η ανάπτυξη στην ευρωζώνη προβλέπεται να φτάσει το 4% το 2022 και 2,7% το 2023.
«Μετά την έντονη ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας, που ξεκίνησε την άνοιξη του 2021 και συνεχίστηκε αμείωτη μέχρι τις αρχές του φθινοπώρου, η δυναμική ανάπτυξης στην ΕΕ εκτιμάται ότι επιβραδύνθηκε στο 0,4% το τελευταίο τρίμηνο του 2021, από 2,2% το τρίτο τρίμηνο», τονίζει η Επιτροπή. Αυτή η επιβράδυνση ήταν πιο απότομη από ό,τι προβλεπόταν, καθώς εντάθηκαν οι αντίθετοι άνεμοι προς την ανάπτυξη: ιδίως, η αύξηση των κρουσμάτων COVID- 19, οι υψηλές τιμές ενέργειας και οι συνεχείς διακοπές στον εφοδιασμό.
Πανδημία και πληθωριστικές πιέσεις
Σύμφωνα με την Επιτροπή, η ανάπτυξη συνεχίζει να διαμορφώνεται από την πανδημία, με πολλές χώρες της ΕΕ να βρίσκονται υπό πίεση, κυρίως λόγω της αυξημένης πίεσης στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και των ελλείψεων προσωπικού λόγω ασθένειας και της καραντίνας.
Τα προβλήματα εφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένων των ελλείψεων ημιαγωγών (μικροτσιπ) και ορισμένων μεταλλικών προϊόντων, προβλέπεται να συνεχίσουν να επιβαρύνουν την παραγωγή, τουλάχιστον καθ' όλη τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2022.
Επιπλέον, οι τιμές της ενέργειας αναμένεται τώρα να παραμείνουν υψηλές για περισσότερο από ότι αναμενόταν στις φθινοπωρινές προβλέψεις, ασκώντας μια πιο παρατεταμένη οπισθοδρόμηση στην οικονομία και υψηλότερες πληθωριστικές πιέσεις.
Οι προβλέψεις της Επιτροπής προϋποθέτουν ότι η πίεση στην οικονομία που προκαλείται από το τρέχον κύμα COVID- 19, θα είναι βραχύβια. Η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να ανακτήσει δυναμική, καθώς οι συνθήκες προσφοράς ομαλοποιούνται και οι πληθωριστικές πιέσεις μετριάζονται.
Μια συνεχώς βελτιούμενη αγορά εργασίας, υψηλές αποταμιεύσεις των νοικοκυριών, ακόμη ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης και η πλήρης ανάπτυξη του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) είναι όλα έτοιμα να διατηρήσουν μια παρατεταμένη και εύρωστη φάση ανάκαμψης.
Ανοδική αναθεώρηση για πληθωρισμό
Η πρόβλεψη της Επιτροπής για τον πληθωρισμό έχει αναθεωρηθεί σημαντικά προς τα πάνω σε σύγκριση με τις φθινοπωρινές προβλέψεις. Αυτό αντανακλά τις επιπτώσεις των υψηλών τιμών της ενέργειας, αλλά και τη διεύρυνση των πληθωριστικών πιέσεων σε άλλες κατηγορίες αγαθών από το φθινόπωρο.
Αφού έφτασε σε ποσοστό ρεκόρ 4,6% το τέταρτο τρίμηνο του περασμένου έτους, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη προβλέπεται να κορυφωθεί στο 4,8% το πρώτο τρίμηνο του 2022 και να παραμείνει πάνω από το 3% μέχρι το τρίτο τρίμηνο του έτους.
Καθώς οι πιέσεις από τους περιορισμούς της προσφοράς και τις υψηλές τιμές της ενέργειας εξασθενούν, ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί στο 2,1% το τελευταίο τρίμηνο του έτους, πριν κινηθεί κάτω από τον στόχο του 2% της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για το 2023.
Συνολικά, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη προβλέπεται να αυξηθεί από 2,6% το 2021 (2,9% στην ΕΕ) σε 3,5% (3,9% στην ΕΕ) το 2022, πριν υποχωρήσει στο 1,7% (1,9% στην ΕΕ) το 2023.
Αβεβαιότητα και κίνδυνοι
«Παρόλο που ο αντίκτυπος της πανδημίας στην οικονομική δραστηριότητα έχει αποδυναμωθεί με την πάροδο του χρόνου, τα συνεχιζόμενα μέτρα περιορισμού και οι παρατεταμένες ελλείψεις προσωπικού θα μπορούσαν να επιβαρύνουν την οικονομική δραστηριότητα.
Θα μπορούσαν επίσης να επηρεάσουν τη λειτουργία των κρίσιμων αλυσίδων εφοδιασμού για περισσότερο από το αναμενόμενο», τονίζει η Επιτροπή. Αντίθετα, η ασθενέστερη αύξηση της ζήτησης βραχυπρόθεσμα μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση των σημείων συμφόρησης του εφοδιασμού κάπως νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν.
Ανοδικά, η ζήτηση των νοικοκυριών θα μπορούσε να αυξηθεί πιο έντονα από το αναμενόμενο, όπως έχει ήδη συμβεί με το άνοιγμα των οικονομιών το 2020, και οι επενδύσεις που ενισχύονται από το RRF θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ισχυρότερη ώθηση για δραστηριότητα.
«Ο πληθωρισμός μπορεί να αποδειχθεί υψηλότερος από το αναμενόμενο, εάν οι πιέσεις κόστους μετακυλίονται τελικά από τις τιμές παραγωγού στις τιμές καταναλωτή σε μεγαλύτερο βαθμό από τον προβλεπόμενο», επισημαίνει η Επιτροπή, σημειώνοντας παράλληλα, ότι «οι κίνδυνοι για την ανάπτυξη και τις προοπτικές πληθωρισμού επιδεινώνονται σημαντικά από τις γεωπολιτικές εντάσεις στην Ανατολική Ευρώπη».
Στον «πάγο» η οικονομία της Ευρώπης
Ο Επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι δήλωσε: «Πολλαπλοί αντίθετοι άνεμοι έχουν παγώσει την οικονομία της Ευρώπης αυτόν τον χειμώνα: η ταχεία εξάπλωση της Omicron, μια περαιτέρω άνοδος του πληθωρισμού που οφείλεται στην εκτίναξη των τιμών της ενέργειας και στις επίμονες διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Με αυτούς τους αντίθετους ανέμους που αναμένεται να εξασθενήσουν σταδιακά, προβλέπουμε ότι η ανάπτυξη θα επιταχύνει ξανά ήδη αυτή την άνοιξη. Οι πιέσεις στις τιμές είναι πιθανό να παραμείνουν ισχυρές μέχρι το καλοκαίρι, μετά το οποίο ο πληθωρισμός προβλέπεται να μειωθεί, καθώς η αύξηση των τιμών της ενέργειας μετριάζεται και τα σημεία συμφόρησης στην προσφορά χαλαρώνουν. Ωστόσο, η αβεβαιότητα και οι κίνδυνοι παραμένουν υψηλοί».
Από την πλευρά του, ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής για θέματα οικονομίας, Βάλντις Ντομπρόβσκις, δήλωσε: «Η οικονομία της ΕΕ έχει πλέον ανακτήσει όλο το έδαφος που έχασε κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της κρίσης, χάρη στις επιτυχημένες εκστρατείες εμβολιασμού και τη συντονισμένη στήριξη της οικονομικής πολιτικής. Η ανεργία έχει φτάσει σε ιστορικό χαμηλό. Αυτά είναι μεγάλα επιτεύγματα. Καθώς η πανδημία είναι ακόμη σε εξέλιξη, η άμεση πρόκλησή μας είναι να διατηρήσουμε την ανάκαμψη σε καλό δρόμο.
Η σημαντική άνοδος του πληθωρισμού και των τιμών της ενέργειας, μαζί με τα σημεία συμφόρησης στην αλυσίδα εφοδιασμού και στην αγορά εργασίας, εμποδίζουν την ανάπτυξη. Κοιτάζοντας το μέλλον, ωστόσο, αναμένουμε να επιστρέψουμε σε υψηλή ταχύτητα αργότερα αυτό το έτος, καθώς ορισμένα από αυτά τα σημεία συμφόρησης χαλαρώνουν. Τα θεμελιώδη μεγέθη της ΕΕ παραμένουν ισχυρά και θα ενισχυθούν περαιτέρω καθώς οι χώρες αρχίζουν να εφαρμόζουν πλήρως τα Σχέδια Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας».
