Σε αναθεώρηση επί τα χείρω των σεναρίων για την ύφεση προχωρά η Τράπεζα της Ελλάδος. Σύμφωνα με όσα είπε ο Γιάννης Στουρνάρας στην διαδικτυακή εκδήλωση του e-Kyklos, το βασικό πλέον σενάριο για την φετινή ύφεση έχει αναθεωρηθεί από 5,8% σε 7,5%. Το ακραίο πάντως διατηρείται στο 9,4%.
Ταυτόχρονα εκτίμησε ότι η πανδημία θα προσθέσει μια νέα γενιά "κόκκινων δανείων" μεταξύ 8-10 δισ ευρώ στους ισολογισμούς των τραπεζών. Στην ουσία ο διοικητής της ΤτΕ βλέπει ότι η πανδημία βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, ότι ουδείς μπορεί να αποκλείσει τοπικά η μεγαλύτερα lockdown όσο και αν αποτελούν πάντα το ύστατο μέσο και ότι όλα αυτά συντηρούν ένα κλίμα αβεβαιότητας με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την επάνοδο της οικονομίας στην κανονικότητα.
Κρίσιμος παράγοντας στην αναθεώρηση προς τα κάτω του βασικού σεναρίου ήταν η φετινή πορεία του τουρισμού. Τον Ιούλιο, έναν από τους παραδοσιακά καλύτερους μήνες για τον τουρισμό στην Ελλάδα, μας επισκέφτηκαν μόλις 828.000 ξένοι τουρίστες, έναντι... 5,67 εκατ. τον ίδιο μήνα πέρυσι. Η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση κατέγραψε, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, πτώση 85,4% έναντι του ίδιου μήνα πέρυσι. Σαν αποτέλεσμα, το ταξιδιωτικό πλεόνασμα διαμορφώθηκε σε μόλις 516 εκατ. από 3,5 δισ. ευρώ πέρυσι. Το “καλό” σενάριο για τον τουρισμό είναι ότι η χρονιά αναμένεται να κλείσει με έσοδα το πολύ 3,5 δισ ευρώ.
Ταυτόχρονα η ΤτΕ βλέπει ότι η πανδημία συνεχίζει να επελαύνει και ότι η απειλή lockdowns είναι υπαρκτή και προφανώς εδώ στηρίζεται και το κακό σενάριο για ύφεση 9,4% το οποίο και εμπεριέχει το ενδεχόμενο ενός δεύτερου γύρου πανδημίας.
Τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από το οικονομικό επιτελείο δείχνουν ότι η ύφεση με τα σημερινά δεδομένα μπορεί να κλείσει κάτω από το 7% ωστόσο οποιαδήποτε κρίση θα επιδεινώσει ραγδαία τις εξελίξεις που μπορεί να οδηγήσουν την ύφεση σε διψήφιο νούμερο.
Σύμφωνα με υπολογισμούς ειδικών, για ένα lockdown 15 ημερών, η απώλεια αναμένεται να ανέλθει σε 580 εκατ. ευρω ή στο 0,3% του ΑΕΠ. Για ένα μήνα, σε πάνω από 1 δισ ευρώ. Αλλοι υπολογισμοί μιλούν για ακόμη μεγαλύτερα νούμερα, της τάξης των 2-3 δισ ευρώ.
Το μέγεθος είναι σοβαρό αλλά το κόστος να χαθεί ο έλεγχος της πανδημίας ενδεχομένως είναι πολύ μεγαλύτερο γιατί απλούστατα θα μας οδηγήσει σ’ ένα καταστροφικό ολικό lockdown.
Ενα περίπου οκτάμηνο από τότε που έκανε στην Ελλάδα την εμφάνισή της η πανδημία και τα πάντα συνεχίζουν να επηρεάζονται από μια διάχυτη αβεβαιότητα. Αυτή αναγκάζει την ΤτΕ καθώς και άλλους φορείς να αναθεωρούν επί τω αρνητικότερο τις εκτιμήσεις τους.
Στο 1,9% του ΑΕΠ η επίδραση του Ταμείου Ανάκαμψης
Ετήσια επίδραση που αντιστοιχεί στο 1,9% στο ΑΕΠ της χώρας μας θα έχουν τα κονδύλια του Ταμείο Ανάκαμψης. Από την άλλη πλευρά, τα δημοσιονομικά μέτρα τόνωσης της εγχώριας παραγωγής και της απασχόλησης που έχει λάβει η κυβέρνηση, αναμένεται να οδηγήσουν φέτος το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 10% (το πρωτογενές έλλειμμα στο 6%) του ΑΕΠ και το χρέος στο 200%.
Ωστόσο, όπως σημείωσε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος η υπέρμετρη αύξηση τόσο του ελλείμματος όσο και του χρέους είναι διαχειρίσιμες εξελίξεις.
Αναφορικά με το χρέος, ο κ. Στουρνάρας είπε ότι ο καθοριστικός παράγοντας για την εξυπηρέτηση αυτού του υψηλού χρέους, είναι η συνετή δημοσιονομική πολιτική σε μεσομακροπρόθεσμη βάση και κυρίως η επίτευξη υψηλών ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης σε σχέση με τα επιτόκια δανεισμού της χώρας. «Θέλουμε να έχουμε μια θετική διαφορά στη λεγόμενη «χιονοστοιβάδα», δηλαδή στο ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης, μείον το κόστος δανεισμού του δημοσίου», είπε χαρακτηριστικά ο διοικητής της ΤτΕ.
Σχετικά με τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης ο κ. Στουρνάρας ανέφερε ότι ανέρχονται σε 30,2 δις. ευρώ και ότι το ποσό μεταβάλλεται ανάλογα με τις προβλέψεις πορείας της οικονομίας μας. Τα κονδύλια αυτά είναι πολύ περισσότερα απ’ όσα αναλογούν στη χώρα. «Η Ελλάδα», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Στουρνάρας, «λαμβάνει αναλογικά πολύ περισσότερα κονδύλια από αυτά που αναλογούν στην κλείδα της, αυτή π.χ. που χρησιμοποιεί η ΕΚΤ στα προγράμματα αγορών κρατικών ομολόγων».
Επίσης χαρακτήρισε τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, ως μοναδική ευκαιρία της χώρας, να καταφέρει την αλλαγή οικονομικού προτύπου. «Με τα κονδύλια αυτά», είπε ο διοικητής της ΤτΕ, «εφόσον απορροφηθούν έγκαιρα, εφόσον ενισχύσουν δραστηριότητες με υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία, δραστηριότητες που προωθούν εξαγωγές και υποκαθιστούν εισαγωγές και εφόσον συνδυαστούν με τις κατάλληλες μεταρρυθμίσεις, η Ελλάδα θα έχει κάνει τη μετάβαση στο πολυπόθητο νέο αναπτυξιακό πρότυπο, παρά το γεγονός ότι θα είναι μια χώρα πολύ υψηλού δημόσιου χρέους».
Η επίδραση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, σύμφωνα με μελέτη που εκπονήθηκε στην ΤτΕ, αναμένεται να επηρεάσουν θετικά την εξέλιξη του ΑΕΠ κατά 1,9%. Η επίδραση αυτή, όπως είπε ο διοικητής της ΤτΕ, δεν έχει ακόμη προσμετρηθεί στις προβλέψεις του ΑΕΠ.
Πάντως ο κ. Στουρνάρας για άλλη μια φορά υποστήριξε ότι όλα τα παραπάνω συνιστούν σενάρια, καθώς δεν μπορούν να γίνουν ασφαλείας προβλέψεις. «Η αβεβαιότητα συνεχίζεται, και είναι κυρίαρχο στοιχείο σε όλες τις οικονομίες, και θα συνεχίζεται μέχρι να παραχθούν εμβόλια και φάρμακα για τον κορωνοϊό», είπε χαρακτηριστικά.
