Μετά την πρωτοφανή οικονομική ζημιά που έχει προκαλέσει η πανδημία τους τελευταίους 12 μήνες, ξημερώνει μία περίοδος πρωτοφανούς ανάπτυξης η οποία θα προκαλέσει έντονα σοκ στις αγορές. Σε αυτό το πλαίσιο, επενδυτικοί οίκοι, funds και διαχειριστές κεφαλαίων συμβουλεύουν τους πελάτες τους να λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη την αναπτυξιακή έκρηξη που σε ορισμένες περιπτώσεις θα ξεπεράσει ακόμη και το 15%. Πληθωρισμός, δολάριο, ομόλογα και μετοχές στο επενδυτικό «μενού».
Μία από τις… σταθερές των περασμένων τεσσάρων τριμήνων ήταν οι αναλύσεις για το πως άλλαξε τα πάντα η πανδημία, για το μεγάλο σοκ που προκάλεσε σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητάς μας και για τις αλλαγές που θα δούμε μετά το τέλος της. Είχαμε επίσης συνηθίσει να βλέπουμε αναταράξεις στις αγορές εξαιτίας των αρνητικών εξελίξεων στο μέτωπο της πανδημίας και της οικονομικής ύφεσης.
Από δω και πέρα αυτό αλλάζει. Στα μοντέλα των σημαντικότερων αναλυτών το βασικό σενάριο αφορά σε πρωτοφανή επίπεδα οικονομικής ανάπτυξης από τον Ιούλιο του 2021 και έως το τέλος του 2022. Ανάπτυξη που θα υπερκαλύψει κατά πολύ το έδαφος που χάθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Και αν νομίζετε ότι το αναπτυξιακό σοκ είναι εύκολα διαχειρίσιμο κάνετε λάθος. Στα χρηματιστήρια το ερώτημα του… ενός εκατομμυρίου είναι αν οι τεχνολογικοί κολοσσοί θα συνεχίσουν το ράλι ή αν θα πάρουν τη σκυτάλη οι τράπεζες και οι ενεργειακές. Στην αγορά συναλλάγματος ο μεγάλος γρίφος είναι φυσικά το δολάριο καθώς οι επιδόσεις του σημαντικότερου νομίσματος στον πλανήτη εξαρτώνται από μία σειρά παραγόντων που πολλές φορές αλληλοεξουδετερώνονται. Στα εμπορεύματα, το πετρέλαιο έχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο μετά το κραχ και τις αρνητικές τιμές του 2020, με το Brent να έχει ήδη καλύψει το χαμένο έδαφος.
Η άνοδος του δολαρίου ίσως είναι μία από τις συνέπειες του αναπτυξιακού σοκ, όπως και το bull market κλάδων που υστέρησαν το 2020. Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη θεωρείται δεδομένο πως θα αλλάξει μετά από πολλούς μήνες την «ευαισθησία» των επενδυτών απέναντι στο φόβο αρνητικών εξελίξεων ή με άλλα λόγια τη μεταβλητότητα και τη διάθεση ανάληψης κινδύνου.
Ένας άλλος παράγοντας που θα συμβάλλει στο σοκ που θα δούμε είναι η «επιστροφή» των καταναλωτών και η επένδυση χρημάτων που αποταμιεύθηκαν τον τελευταίο χρόνο και χρημάτων που δίνονται μέσω δημοσιονομικών πακέτων. Το παράδειγμα των ΗΠΑ αρκεί για να καταλάβουμε το μέγεθος του σοκ. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου Εμπορίου, το προσωπικό εισόδημα στις ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 10% τον Ιανουάριο, χάρη στις επιταγές των 600 δολαρίων του πακέτου που είχε περάσει ο Τραμπ. Μέσα σε ένα μήνα ο πλούτος των νοικοκυριών ενισχύθηκε κατά περίπου 2 τρισ. δολάρια, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η καταναλωτική δαπάνη κατά 340 δισ. δολάρια.
Την ίδια ώρα, εκτιμάται ότι οι αποταμιεύσεις των Αμερικανών έχουν αυξηθεί κατά 4 τρισ. δολάρια, ενώ το δεύτερο δημοσιονομικό πακέτο των 1,9 τρισ. δολαρίων βρίσκεται ήδη στο οβάλ γραφείου έτοιμο να υπογραφεί από τον Τζο Μπάιντεν και να διογκώσει κι άλλο τα νούμερα αυτά. Έτσι πλέον αναλυτές εκτιμούν ότι η αμερικανική οικονομία θα καλύψει πολύ ταχύτερα απ’ ότι αρχικά αναμενόταν το χαμένο έδαφος και θα επιστρέψει στα προ πανδημίας επίπεδα μέσα στο επόμενο δίμηνο. Στη διετία 2021-22 το ΑΕΠ των ΗΠΑ θα έχει αυξηθεί κατά 10%.
Στην Ευρώπη το κλίμα δεν είναι τόσο πανηγυρικό, ωστόσο η επιτάχυνση των εμβολιασμών μέσα στον Απρίλιο αναμένεται να αλλάξει την εικόνα. Η μεγαλύτερη συμπίεση του ελατηρίου εξαιτίας της ύφεσης στο α’ τρίμηνο του 2021 θα φέρει και μεγαλύτερη «επιμήκυνση». Μετά από ύφεση 11% στην Ισπανία, 8,9% στην Ιταλία και 8,2% στην Ελλάδα, οι οικονομίες των χωρών-μελών εκτιμάται ότι θα αντιδράσουν με ανάπτυξη που μπορεί να φτάσει και το 15% στα επόμενα τρίμηνα.
Από τη στιγμή, λοιπόν, που ο Μάρτιος εκτιμάται πως θα είναι ο τελευταίος μήνας ύφεσης για τις ανεπτυγμένες οικονομίες και κυρίως τις ΗΠΑ και την Ευρώπη αλλά και ο τελευταίος μήνας καθυστερήσεων στους εμβολιασμούς, οι μεγαλύτεροι επενδυτές στον κόσμο αρχίζουν να σταθμίζουν τους παράγοντες που θα διαμορφώσουν την επόμενη ημέρα. Μια επόμενη ημέρα που θα βρει τον πλανήτη πολύ διαφορετικό, με πληγές και φοβίες σε όλα τα επίπεδα. Σε αυτό το τοπίο οι «παίκτες» των αγορών προσπαθούν να προετοιμαστούν για το αναπτυξιακό σοκ που θα καταγραφεί ταυτόχρονα ή με διαφορά λίγων μηνών στις περισσότερες μεγάλες οικονομίες.
