Ανακατατάξεις στο λιανεμπόριο τουλάχιστον το πρώτο εξάμηνο του 2021 και μεσοπρόθεσμες αλλαγές στις λιανεμπορικές εταιρείες και στους προμηθευτές εκτιμάται ότι θα επιφέρουν οι νέες συνήθειες που απέκτησαν οι Έλληνες καταναλωτές, λόγω της πανδημίας του κορονοϊού και των περιοριστικών μέτρων.
Όπως αναφέρει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Γεώργιος Ι. Δουκίδης, Διευθυντής Εργαστηρίου Ηλεκτρονικού Επιχειρείν (ELTRUN) στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, «οι καταναλωτικές συνήθειες αλλάζουν δραματικά όσον αφορά την συχνότητα και τον τρόπο αγορών». Συγκεκριμένα, σύμφωνα με εξαμηνιαία έρευνα καταναλωτών του ΣΕΛΠΕ (Ιανουάριος 2021), τα 40 αγοραστικά ταξίδια που έκανε ένα μέσος καταναλωτής το δίμηνο μειώθηκαν στα 20 το 2020 και η τάση αυτή θα συνεχιστεί και το πρώτο εξάμηνο του 2021.
Παράλληλα, σύμφωνα με τον κ. Δουκίδη, «η πανδημία αλλάζει ριζικά την διαδικασία αγορών». Συγκεκριμένα, ποσοστό 56% των καταναλωτών θέλουν να κάνουν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα γίνεται τις αγορές και να φύγουν από το κατάστημα, το 36% θυμώνουν πολύ όταν περιμένουν στην ουρά για να μπουν στο κατάστημα, το 25% φοβούνται να επισκεφτούν τα καταστήματα για τις αγορές, ενώ το 22% επιλέγουν πλέον κατάστημα με βάση τα μέτρα προστασίας του προσωπικού. Οι λιανεμπορικές εταιρίες που προσφέρουν αυτές τις υπηρεσίες αποκτούν σίγουρα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την επόμενη ημέρα.
Οι κύριοι παράγοντες με τους οποίους επιλέγουν πλέον οι καταναλωτές να αγοράσουν προϊόντα αφορούν τις τιμές, την ποιότητα και την υγιεινή τους, δηλαδή το "value for money". Συγκεκριμένα, το 43% των καταναλωτών δηλώνουν ότι ο πιο σημαντικός παράγοντας στην επιλογή προϊόντων είναι τα χρήματα που δίνουν, το 21% η ποιότητα και το 16% η υγιεινή και ασφάλεια από την κατανάλωση των προϊόντων. Η επίτευξη των παραπάνω κρίσιμων παραγόντων επιτυχίας από τους προμηθευτές απαιτεί δομές και τεχνολογίες για υψηλή παραγωγικότητα, διεθνείς πιστοποιήσεις και υψηλές προϊοντικές προδιαγραφές, αλλά και καινοτομίες στη σχεδίαση και συσκευασία των προϊόντων
Αξιοσημείωτο, σύμφωνα με τον κ. Δουκίδη, είναι το γεγονός ότι ο δείκτης καταναλωτικού κλίματος λιανικής είναι μειωμένος σε σχέση με τον Ιούνιο 2020 και σχετίζεται κυρίως με τις μειωμένες προσδοκίες των καταναλωτών. Για παράδειγμα, μόνο το 12% των πολιτών πιστεύει ότι στους επόμενους 6-9 μήνες η οικονομική κατάσταση της χώρας θα καλυτερέψει, ενώ το 64% θεωρεί ότι η οικονομική κρίση λόγω της πανδημίας θα συνεχιστεί και μετά τα τέλη του 2021. Οι προβλέψεις για τις καταναλωτικές δαπάνες είναι αρνητικές, αφού το 44% των καταναλωτών εκτιμά ότι η αξία των συνολικών αγορών του το πρώτο εξάμηνο του 2021 θα είναι μειωμένες, ενώ μόλις το 10% εκτιμά ότι θα είναι αυξημένες. Οι δαπάνες για αγορές προϊόντων αντιπροσωπεύουν πλέον μόλις το 31% των συνολικών τους δαπανών, και από αυτά το 50% αφορά την αναγκαία κατηγορία των τροφίμων (από το 41% που ήταν το 2019). Η κυρίαρχη κατηγορία στις δαπάνες (με 56%) είναι οι λογαριασμοί-ενοίκια-φόροι, ενώ οι υπηρεσίες αντιπροσωπεύουν πλέον το 14%.
Όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Δουκίδης, «η έξαρση του ηλεκτρονικού λιανεμπορίου αναμένεται να συνεχιστεί». Συγκεκριμένα, ποσοστό 60% των χρηστών διαδικτύου (δηλαδή το 50% περίπου των καταναλωτών) πραγματοποιούν online αγορές το τελευταίο διάστημα, και από αυτούς το 78% θα συνεχίσει αυτή την συνήθεια (σίγουρα και μάλλον) και μετά το άνοιγμα των φυσικών καταστημάτων. Η πρόθεση αγοράς διαφέρει σημαντικά ανά κατηγορία προϊόντων που ξεκινάει από το 4% για τα τρόφιμα και φτάνει μέχρι το 46% για τα ηλεκτρικά-ηλεκτρονικά είδη. Επίσης, μόνο το 38% ανέφεραν ότι είναι πλήρως ικανοποιημένοι με τις υπηρεσίες παράδοσης, και άρα οι ψηφιακοί πρωταγωνιστές της επόμενης μέρας θα πρέπει να προσφέρουν εξατομικευμένες υπηρεσίες, γρήγορη και ευέλικτη παράδοση, εξαιρετικό κέντρο εξυπηρέτησης και διαθεσιμότητα των προϊόντων.
