Πώς θα είναι τα πράγματα σε 12 μήνες από σήμερα; Θα βρίσκονται σε ύφεση οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου; Πόσο θα υποχωρήσει ο πληθωρισμός και πού θα φτάσουν οι κεντρικές τράπεζες με τις αυξήσεις των επιτοκίων; Η λογική λέει ότι το επόμενο έτος θα χαρακτηριστεί από ήπια ύφεση σε Ευρώπη και ΗΠΑ, συνέχιση των προβλημάτων στην Κίνα και υποχώρηση του πληθωρισμού.
Όμως, αν η τελευταία διετία μας δίδαξε κάτι, είναι ότι τα σοκ, όπως της πανδημίας, του πολέμου στην Ουκρανία και άλλων αναπάντεχων γεγονότων, μπορούν να σημειωθούν ανά πάσα στιγμή και να ανατρέψουν ακόμη και τις πιο λελογισμένες οικονομικές προβλέψεις.
Επομένως, το μόνο που μπορεί να ειπωθεί με σχετική βεβαιότητα για το 2023 είναι πως κατά τη διάρκειά του θα βιώσουμε τις πραγματικές συνέπειες της οικονομικής κρίσης που ξέσπασε φέτος εξαιτίας της εκτίναξης των ενεργειακών τιμών και του γενικότερου πληθωρισμού. Την ίδια ώρα, το μεγάλο ερωτηματικό είναι η πολιτική μηδενικών κρουσμάτων που εφαρμόζει η Κίνα και οι τρομακτικές συνέπειες που μπορεί να έχει για την παγκόσμια οικονομία.
Χθες, η Oxford Economics και η Capital Economics παρουσίασαν τις γενικές τους εκτιμήσεις για το νέο έτος. Και οι δύο βρετανικοί οίκοι προειδοποιούν ότι το 2023 θα είναι έτος ύφεσης για τις ανεπτυγμένες οικονομίες, καθώς θα φανούν οι επιπτώσεις των φετινών εξελίξεων, ενώ ταυτόχρονα απαντούν στα παραπάνω ερωτήματα:
Ύφεση
Το πιθανότερο σενάριο για την Oxford Economics είναι το 2023 να χαρακτηριστεί από αυξημένη αβεβαιότητα στην οικονομία και μεταβλητότητα στις αγορές σε σύγκριση με τα συνηθισμένα. Οι ανεπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης και της Αμερικής θα περάσουν ήπια ύφεση, κυρίως στο α’ εξάμηνο, ενώ η ανάκαμψη στο β’ εξάμηνο θα είναι αναιμική. Στην ουσία, οι ανεπτυγμένες οικονομίες θα διανύσουν μία περίοδο στασιμοπληθωρισμού, άγνωστης διάρκειας.
Από την πλευρά της, η Capital Economics, αφού μας υπενθυμίζει ότι οι αναλυτές έχουν στο παρελθόν προβλέψει… 9 από τις τελευταίες 5 υφέσεις, συμφωνεί ότι θα συρρικνωθεί το ΑΕΠ των ΗΠΑ και των περισσότερων χωρών της Ευρώπης. Προβλέπει ήπια ύφεση της τάξης του 0,5% στις ΗΠΑ και συνολική υποχώρηση του ΑΕΠ κατά 1,5%-2% σε Ευρωζώνη και Μ. Βρετανία. Σημειώνει δε, ότι οι δείκτες PMI υποδηλώνουν πως η Ευρώπη βρίσκεται ήδη σε ύφεση και ότι η αμερικανική οικονομία επιβραδύνει σημαντικά, ενώ υπάρχουν πολλοί καλοί λόγοι να θεωρήσει κανείς ότι η ζήτηση θα υποχωρήσει σημαντικά τον επόμενο χρόνο.
Πληθωρισμός
Ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει δραματικά στις περισσότερες οικονομίες καθώς οι τιμές των εμπορευμάτων θα πέσουν, η ανάπτυξη θα επιβραδύνει και η επίλυση των προβλημάτων στις εφοδιαστικές αλυσίδες θα περάσει στις τιμές. Η Oxford Economics επισημαίνει ότι ειδικά στις ΗΠΑ, όπου η ζήτηση παίζει μεγαλύτερο ρόλο, ο πληθωρισμός μπορεί να υποχωρήσει πιο αργά. Εκτιμά ότι στην Ευρωζώνη ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί χαμηλότερα απ’ ότι αναμένει η αγορά, ενώ είναι πιθανότερο να δούμε έκπληξη στις ΗΠΑ.
Αν το 2023 είναι να φέρει καλύτερες ειδήσεις, αυτές το πιθανότερο είναι να προέλθουν από το μέτωπο του πληθωρισμού, σύμφωνα με την Capital Economics. Ο οίκος εντοπίζει ήδη σημαντικές ενδείξεις ότι ο πληθωρισμός των αγαθών επιβραδύνει καθώς περιορίζονται οι ελλείψεις. Οι πρόδρομοι δείκτες υποδηλώνουν ότι η εν λόγω τάση θα συνεχιστεί καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023. Στο πεδίο της ενέργειας, οι τιμές θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα αλλά ο ενεργειακός πληθωρισμός θα επιβραδύνει αισθητά.
Κεντρικές τράπεζες - Επιτόκια
Αν ο πληθωρισμός βρεθεί κοντά στον στόχο στα τέλη του 2023, οι οικονομίες έχουν αρχίσει να αναπτύσσονται ξανά και η αγορά εργασίας δεν έχει δεχθεί μεγάλο πλήγμα, οι κεντρικές τράπεζες θα διστάσουν να προβούν σε ενέργειες που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν μία νέα άνοδο του πληθωρισμού, τονίζει η Oxford Economics. Γι’ αυτό πιστεύει ότι δύσκολα θα δούμε μειώσεις επιτοκίων μέσα στο 2023, εκτός και αν επιδεινωθεί πολύ το οικονομικό outlook.
Η Capital Economics προβλέπει ότι η ΕΚΤ θα αυξήσει τα επιτόκια έως το 3% και η Τράπεζα της Αγγλίας θα φτάσει έως το 4,5% στα μέσα του 2023. Ο κύκλος σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής είναι πιο προχωρημένος στις ΗΠΑ και γι’ αυτό δεν αποκλείεται η Fed να αρχίσει τις μειώσεις επιτοκίων προς το τέλος του έτους. Η προοπτική να σημειωθεί ήπια ανάκαμψη στο δεύτερο εξάμηνο, σημειώνει ο οίκος, και η Fed να μειώσει τα επιτόκια προς το τέλος του 2023 συνεπάγεται ότι θα έχει φανεί φως στο βάθος του πληθωριστικού τούνελ, ένα τούνελ που σήμερα μοιάζει να είναι πολύ μακρύ.
