Εκατό ημέρες συμπληρώθηκαν από τις 11 Μαρτίου, όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτήρισε πανδημία την εξάπλωση του νέου κορονοϊού. Είχαν προηγηθεί τρεις εβδομάδες έντονα πτωτικής πορείας από το ιστορικό υψηλό της 19η Φεβρουαρίου. Οι αγορές βρήκαν τον πυθμένα της στις 23 Μαρτίου και έκτοτε βρίσκονται σε ανοδική πορεία με αρκετά… σκωτσέζικα ντους. Πριν τον κορονοϊό τα χρηματιστήρια ζούσαν μόνο για να κινούνται ανοδικά, συντηρώντας, τεχνηέντως ή όχι, το μεγαλύτερο bull market όλων των εποχών. Ξαφνικά όλα άλλαξαν. Τα μαθήματα της κρίσης πολλά και τα παθήματα ακόμη περισσότερα.
Διανύουμε ίσως την πιο περίεργη - από πολλές απόψεις - περίοδο των τελευταίων πολλών δεκαετιών και σίγουρα την πιο αβέβαιη περίοδο της γενιάς μας. Ποιος θα περίμενε στις αρχές Ιανουαρίου, όταν ΗΠΑ και Ιράν εξαπέλυαν εκατέρωθεν απειλές μετά τον θάνατο του Σουλεϊμανί και το πετρέλαιο βρισκόταν πάνω από τα 70 δολάρια, ότι λίγους μήνες αργότερα κανείς δεν θα θυμόταν αυτή τη μίνι κρίση και το πετρέλαιο θα έφτανε σε αρνητικές τιμές!
Ας δούμε τα βασικότερα σημεία-συμπεράσματα των 100 ημερών της πανδημίας:
Το μεγάλο σοκ της «εξωτερικής» απειλής: Ξαφνικά, ολόκληρος ο πλανήτης έπρεπε να μάθει να ζει υπό την απειλή ενός κινδύνου που κανείς δεν μπορούσε να εκτιμήσει την εξέλιξή του και δεν έμοιαζε σε τίποτα με την αμέσως προηγούμενη μεγάλη κρίση που βίωσε η παγκόσμια οικονομία. Το γράφημα με την πορεία του δείκτη S&P 500 μέσα στο έτος τα λέει, ή για να είμαστε ακριβείς, τα δείχνει όλα. Η γραμμή των τιμών ξεκινά από υψηλό σημείο το έτος και φτάνει στην υψηλότερη κορυφή όλων των εποχών στις 19 Φεβρουαρίου. Στη συνέχεια σχηματίζει μία απότομη χαράδρα που λίγες φορές έχει παρατηρηθεί στο παρελθόν και επιστρέφει… σαν ελατήριο.
Ο S&P 500 το 2020
Η έκπληξη της γρήγορης ανάκαμψης: Αυτό το ελατήριο είναι η μεγάλη έκπληξη. Ανεξάρτητα από το αν θα υπάρξει νέο κύμα πανδημίας, νέο lockdown ή νέα χαμηλά στα χρηματιστήρια, η ανάκαμψη των αγορών και κυρίως της Wall Street, τη στιγμή που η αβεβαιότητα παραμένει σε πολύ υψηλό επίπεδο, είναι τουλάχιστον εντυπωσιακή. Άλλοι την αποδίδουν στον πακτωλό χρημάτων που διαθέτουν κεντρικές τράπεζες και κυβερνήσεις. Άλλοι στην είσοδο άπειρων μικροεπενδυτών μέσω τεχνολογικών πλατφόρμων και άλλοι στην απληστία των επενδυτών που δεν θέλουν να πιστέψουν ότι το πάρτι τελείωσε.
Το rebound των αγορών ήταν σχεδόν το ίδιο γρήγορο με την πτώση. Μάλιστα, αν λάβουμε υπόψη το τρομακτικό σοκ για τον πλανήτη από τα πρωτοφανή lockdown καθώς και το γεγονός ότι η κρίση οφείλεται σε εξωγενείς για την οικονομία παράγοντες (λ.χ. δεν εμπλέκονται οι τράπεζες ή η κατάρρευση συγκεκριμένης αγοράς όπως το 2008-09), η ανάκαμψη των χρηματιστηρίων δεν έχει προηγούμενο.
Νέα ρεκόρ: Οι περίπου 8 ποσοστιαίες μονάδες που χωρίζουν τον S&P 500 από το… Έβερεστ του Φεβρουαρίου είναι μία πολύ μικρή απόσταση, πόσο μάλλον στο σημερινό περιβάλλον που οι ακραίες μεταβολές είναι συνηθισμένες. Πιο… δίπλα, μάλιστα, ο δείκτης Nasdaq έχει καταφέρει όχι μόνο να καλύψει το χαμένο έδαφος αλλά και να γράψει νέα υψηλά ξεπερνώντας το ορόσημο των 10.000 μονάδων, με τις τεχνολογικές εταιρείες να βρίσκονται στο προσκήνιο.
Πανικός και μεταβλητότητα: Η κούρσα των αγορών ήταν γεμάτη ανηφόρες, κατηφόρες και… λακκούβες. Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά των 100 αυτών ημερών είναι η μεταβλητότητα, αλλά και η χωρίς λογική πολλές φορές πτώση ή άνοδος (κυρίως άνοδος) των αγορών. Αυτός είναι και ο λόγος που ένα από τα βασικά θέματα συζήτησης στις ΗΠΑ είναι το κατά πόσο η Wall Street έχει – για τον οποιονδήποτε λόγο – χάσει την επαφή με την πραγματική οικονομία και έχει μετατραπεί σε ένα τεράστιο «πάρκινγκ» ρευστότητας, λόγω των λιγοστών ευκαιριών για ικανοποιητικές αποδόσεις στο υπόλοιπο επενδυτικό σύμπαν.
Οι αποδόσεις
Σύμφωνα με την εταιρεία δεδομένων Factset, ο κλάδος του S&P 500 με την καλύτερη απόδοση σε αυτή την κρίση είναι της πληροφορικής και ακολουθεί ο κλάδος των καταναλωτικών προϊόντων, της ενέργειας και των τηλεπικοινωνιών. Ουδέτερη η επίδοση των τραπεζών, ενώ τη μεγαλύτερη πτώση σημειώνει ο κλάδος των utilities. Στον πίνακα που ακολουθεί βλέπουμε ότι μετά το υπερβολικά, κατά μία έννοια, κερδοφόρο 2019, το 2020 είναι έτος απωλειών, όχι όμως τόσο μεγάλων όσο θα φανταζόταν κανείς λόγω της σφοδρότητας της κρίσης. Παρατηρούμε επίσης την πορεία των δεικτών από την ημέρα που κηρύχτηκε πανδημία και από τα ιστορικά υψηλά του Φεβρουαρίου.
