Όταν έχεις αποφοιτήσει από το περίφημο MIT και μέχρι τα 30 σου έχεις δημιουργήσει κυριολεκτικά από το μηδέν περιουσία της τάξης των 16 δισ. δολαρίων, τότε μάλλον είσαι ιδιοφυΐα. Μπορεί να είσαι βέβαια και ένας - αναμφίβολα έξυπνος - απατεώνας που εκμεταλλεύτηκες διάφορες τρύπες του συστήματος, όπως κάνουν πολλοί, άλλοι με μικρότερη και άλλοι με μεγαλύτερη επιτυχία. Ο Σαμ-Μπάνκμαν Φριντ είναι το πρόσωπο των ημερών.
Είναι ο άνθρωπος που έκανε πολλούς να πιστεύουν ότι θα φτάσει να έχει κάποια στιγμή περιουσία μεγαλύτερη από όση έχουν όλοι μαζί οι Ίλον Μασκ, Μπερνάρ Αρνό, Τζεφ Μπέζος, Μπιλ Γκέιτς και Γουόρεν Μπάφετ. Ναι, καλά διαβάσατε, όλοι μαζί!
Ένα από τα χαρακτηριστικά του Φριντ που έχουν κάνει εντύπωση, από τα όσα έχουν αποκαλυφθεί τις τελευταίες ημέρες, είναι ότι έκλεινε δουλειές με κορυφαία επενδυτικά σχήματα του πλανήτη, όπως οι Temasek και Sequoia Capital, τα οποία έπειθε να επενδύσουν στην εταιρεία του, ενώ παράλληλα ο ίδιος έπαιζε το δημοφιλές παιχνίδι του διαδικτύου, League of Legends. Ιδιοφυΐα, θα έλεγε κάποιος.
Μόνο που η αλήθεια είναι πολύ διαφορετική και έρχεται στην επιφάνεια διά στόματος του ανθρώπου που κλήθηκε να αναλάβει την αναδιάρθρωση της πτωχευμένης πλέον εταιρείας του… ιδιοφυούς Φριντ, FTX.
Ο ειδικός στα επιχειρηματικά σκάνδαλα δικηγόρος Τζον Ρέι είναι ο νέος διευθύνων σύμβουλος της πτωχευμένης FTX. Σε κατάθεσή του στο πτωχευτικό δικαστήριο του Ντελαγουέαρ, δήλωσε ότι στα 40 χρόνια εμπειρίας του σε παρόμοιες νομικές υποθέσεις και αναδιαρθρώσεις εταιρειών, δεν έχει ξαναδεί τόσο απόλυτη αποτυχία των εταιρικών ελέγχων και τόσο μεγάλη έλλειψη αξιόπιστων οικονομικών πληροφοριών.
Σημειώνεται ότι ο Ρέι είναι ο άνθρωπος που είχε αναλάβει και την υπόθεση της Enron, στα τέλη του 2001, όπου χάθηκαν περί τα 75 δισ. δολάρια και θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα επιχειρηματικά σκάνδαλα όλων των εποχών, μία φούσκα που άλλαξε για πάντα το επιχειρείν στις ΗΠΑ.
«Η συγκέντρωση ελέγχου στα χέρια μίας μικρής ομάδας άπειρων, αναξιόπιστων και πιθανώς ύποπτων ατόμων, ήταν πρωτοφανής», ανέφερε ο Ρέι για να συμπληρώσει ότι σημαντικό μέρος του ενεργητικού της FTX είτε αγνοείται είτε έχει κλαπεί. Οι πρώτες δουλειές που θα κάνει ο Ρέι στην εταιρεία, εκτός από το να ερευνήσει τον ρόλο του Φριντ στην κατάρρευση της FTX, είναι να εφαρμόσει κανονικές επιχειρηματικές πρακτικές όπως λογιστικό έλεγχο, κυβερνοασφάλεια, διαχείριση προσωπικού, διαχείριση κινδύνων, προστασία δεδομένων και άλλα συστήματα. Γιατί πολύ απλά άλλα δεν υπήρχαν καθόλου και άλλα λειτουργούσαν ανεπαρκώς.
Ουσιαστικά, ο πολύπειρος Ρέι υποψιάζεται ότι Φριντ είχε φτιάξει μία εταιρεία-μπάχαλο η οποία απλώς αξιοποίησε την ευκαιρία που παρουσιάστηκε με τη μανία που είχε κατακλύσει τις αγορές με τα κρυπτονομίσματα τη διετία 2020-2021. Καταχράστηκε τα χρήματα των πελατών του, εκμεταλλευόμενος τη σύνδεση των δύο εταιρειών του, αφού η μία (FTX) δάνειζε την άλλη (Alameda Research) με χρήματα των πελατών της και ενέχυρο τα tokens της πρώτης που είχε στην κατοχή της η δεύτερη και τα οποία έχουν αξία η οποία καθορίζεται από τις συναλλαγές σε ανταλλακτήρια όπως της FTX.
Με άλλα λόγια, η FTX έπαιρνε τα χρήματα των πελατών της, τα έδινε στη θυγατρική της ως δάνειο (ενώ δήλωνε ρητά στους όρους των υπηρεσιών της ότι δεν θα το κάνει) με εξασφάλιση… αέρα. Απίστευτα πράγματα που τελικά δεν είναι τόσο απίστευτα αν αναλογιστεί κάποιος ότι τα ίδια γίνονταν και πριν τα crypto, σε πιο ρυθμισμένες και εποπτευόμενες αγορές με ισχυρό κανονιστικό πλαίσιο.
Σκεφτείτε τι μπορεί να γίνει στα crypto όπου δεν υπάρχουν κανόνες και εδώ και δύο χρόνια έχουν δημιουργηθεί πάνω από 20.000 διαφορετικά ή συνδεδεμένα μεταξύ τους ψηφιακά νομίσματα και πάνω από 500 ανταλλακτήρια σε όλο τον κόσμο με χιλιάδες εταιρείες δορυφόρους. Ανταλλακτήρια που ανήκουν σε εταιρείες αγνώστου προελεύσεως και ποιότητας στα οποία οι μικροεπενδυτές τοποθετούν τις οικονομίες τους ελπίζοντας να επαναληφθεί το θαύμα του 2020-21 και να γίνουν όλοι πλούσιοι μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Τελικά, τι είναι ο Φριντ; Η εισαγγελική έρευνα θα αποφανθεί αν είναι απατεώνας, αν ξέπλενε χρήματα παράνομων οργανώσεων ή ακόμη και αν εμπλεκόταν σε εμπόριο όπλων. Πολλά λέγονται και πολλά μπορεί να μη μάθουμε στο 100%. Όμως η υπόθεση της FTX πρέπει να αποτελέσει ορόσημο για την αγορά. Είναι η στιγμή «make or brake» που είτε θα σπρώξει την αγορά στο μέλλον με σταθερά βήματα και κανόνες είτε θα την οδηγήσει στην άβυσσο των μεγαλύτερων σκανδάλων της ιστορίας.
