Έχοντας ήδη κλείσει ένα χρόνο από τότε που η Ρωσία έχει κηρύξει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας, πολλοί αναρωτιούνται για τις αντιδράσεις της ρωσικής κοινωνίας ή καλύτερα για την απουσία αντιδράσεων, πέραν εκείνων που έγιναν, αρχικά το πρώτο διάστημα μετά την έναρξη των εχθροπραξιών και, στη συνέχεια, μετά την μερική επιστράτευση τον προηγούμενο Σεπτέμβριο. Ιδιαίτερα διαφωτιστικά, είναι τα ευρήματα της δημοσκόπησης του Κέντρου Levada,που δημοσιεύθηκε τις τελευταίες ημέρες του Φεβρουαρίου.

Η είδηση της αθώωσης του κ. Γεωργίου της ΕΛΣΤΑΤ, δικαίως μονοπώλησε το ενδιαφέρον των έντιμων αναγνωστών και των πολιτών σε ολόκληρη τη χώρα. Ταλαιπωρήθηκε ο άνθρωπος για πάνω από μία δεκαετία, πηγαίνοντας από αθώωση σε αθώωση, στις διάφορες βαθμίδες της ελληνικής δικαιοσύνης. Εκείνο που εντυπωσιάζει στη χθεσινή απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του ανθρώπου, είναι το συμπέρασμα των δικαστών πως δεν εδόθη στον κατηγορούμενο η ευκαιρία για μία δίκαιη δίκη.

Ένα από τα βασικά ψυχολογικά - ιδεολογικά προβλήματα που δεν κατόρθωσε να αντιμετωπίσει με γενναιότητα η ελληνική αριστερά, είναι η προβοκατοροφοβία ή πρακτοροφοβία. Ευθύς μετά την εμφάνισή της στο προσκήνιο, όλα ανεξαιρέτως τα κόμματα της αριστεράς, κάθε φορά που συμβαίνει κάτι το οποίο δεν μπορούν να εξηγήσουν με την ιδεολογική τους εργαλειοθήκη, το αποδίδουν στη δράση πρακτόρων ή προβοκατόρων. Το σύνδρομο ενισχύθηκε την περίοδο της Μεταξικής δικτατορίας.

Εμβρόντητη η κοινή γνώμη παρακολουθεί το γαϊτανάκι των αποκαλύψεων σχετικά με τις ευθύνες της ιεραρχικής δομής του δημόσιου οργανισμού σιδηροδρόμων, αναφορικά με το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη. Οι συνομιλίες, τα έγγραφα και οι καταθέσεις διαφόρων παραγόντων, αποκαλύπτουν ένα δίκτυο συμφερόντων, τα οποία έχαιραν την προστασίας και της κάλυψης συνδικαλιστικών παραγόντων, ανεξαρτήτως του κόμματος στο οποίο φέρονταν πως ανήκουν. 

Κατά τη διάρκεια συνέντευξής του, ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων του ΣΥΡΙΖΑ, νυν επίλεκτο μέλος της κοινοβουλευτικής ομάδας κ. Σταύρος Αραχωβίτης, δήλωσε πως «αν ο κ. Βελόπουλος θεωρεί τον εαυτό του προοδευτική δύναμη και συμφωνήσουμε στα βασικά σημεία, στο πρόγραμμά μας, όλα τα συζητάμε». Μετά τη μακρά, κυβερνητική συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ, τίποτα δεν πρέπει πια να μας εκπλήσσει.

Από τη στιγμή που κάποιο δίκαιο αίτημα ή το αίσθημα της οργής και της αγανάκτησης περάσει στα χέρια της αριστεράς τότε ο περιβόητος «αγώνας για δικαίωση» θα μετατραπεί σε χάος, ταραχές, καταστροφές, με αναπόφευκτη κατάληξη τον εκφυλισμό. Αυτό είναι ένα δομικό πρόβλημα. Οι συγκεντρώσεις, όμως, είχαν κι ένα ακόμη χαρακτηριστικό. Διοργανωτές ήταν ορισμένες κοινωνικές οργανώσεις με μακρά ιστορία στη χώρα μας. Πώς γίνεται οι δημόσιοι υπάλληλοι να στρέφονται κατά του ίδιου τους του εαυτού;

Κανείς δεν μπορεί να παραγνωρίσει ή να υποτιμήσει τον ρόλο του γελωτοποιού της αυλής κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα στη Δύση. Το ίδιο ισχύει για τους Δια Χριστόν Σαλούς τόσο στο Βυζάντιο, όταν στηλίτευαν την εκκλησιαστική ιστορία, όσο και στη Ρωσία, όταν στηλίτευαν την κοσμική εξουσία, αμφότεροι με ιδιαίτερα καυστικό, μα αυστηρό τρόπο. Η σάτιρα ως άσκηση πολιτικής κριτικής, έχει βαθιές ρίζες στους αιώνες του ανθρώπινου πολιτισμού και φτάνει μέχρι την περίοδο της κλασικής αρχαιότητας και τον Αριστοφάνη. 

Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι μνήμη χρυσόψαρου, ούτε διακρίνονται για τις επιλεκτικές του αναμνήσεις, ιδίως όταν θέλουν να δρουν ως κοινωνικά υποκείμενα στη ζώσα ιστορία. Η μνήμη διαφυλάσσει και διαιωνίζει τα γεγονότα και κληροδοτείται από γενιά σε γενιά. Είναι δύσκολο να αποφύγει κανείς τον πειρασμό να αναζητήσει τη στάση που τήρησαν όλοι αυτοί, όταν μια άλλη τραγωδία χτύπησε την ελληνική κοινωνία με μία εκατόμβη νεκρών. 

Οι εκδηλώσεις που διοργανώνονται αυτές τις ημέρες στη χώρα, σε ένδειξη πένθους για τον άδικο χαμό τόσων ανθρώπων στην μοιραία στενωπό των Τεμπών, είναι ένδειξη υγείας για την κοινωνία μας. Φανερώνει τις καλά κρυμμένες μέσα στην πάνδημη αμεριμνησία αξίες, αρχές και αρετές της συμπόνιας, της αλληλεγγύης, της ενσυναίσθησης. Άνθρωποι όλων των ηλικιών, συγκεντρώνονται σε πλατείες και δρόμους, στις πόλεις για να τιμήσουν τη μνήμη των νεκρών και να ζητήσουν απαντήσεις.

Αυτοί οι μικροί, αθόρυβοι άνθρωποι, οι «κυρ Παντελήδες», όπως περιφρονητικά τους αποκαλούν εκείνοι που γοητεύονται από το ψευτοεπαναστατικό «όραμα» της δικής τους αλήθειας και επανάστασης, είναι που κράτησαν, κρατούν και θα κρατούν όρθια την κοινωνία. Το έκαναν στο παρελθόν, όταν η χώρα βγήκε τραυματισμένη από την πικρή δεκαετία 1940 - 1950, αλλά κι αργότερα. Κανείς τους δεν θέλει να γίνει «αναγνωρίσιμος», «διάσημος» ή «ήρωας».

Συγκλονισμένη η ελληνική κοινωνία, παρακολουθεί το ανθρώπινο δράμα, προσπαθώντας να βρει ένα στήριγμα για να πιαστεί. Κάποιοι σιωπούν, κάποιοι φωνάζουν, κάποιοι τρίτοι ζητούν απαντήσεις. Όλοι, ο καθένας με τον τρόπο του αντιδρούν στο μεγάλο μυστήριο της ζωής, το θάνατο, πολλώ δε μάλλον τον άδικο, με το δικό τους τρόπο και όλοι έχουν δίκιο. Η πίκρα και οργή πλημμυρίζουν το δημόσιο λόγο. Αυτές είναι σήμερα οι συνδαιτυμόνες κάθε πολίτη της χώρας.

Τα «παιδιά» κατέλαβαν το κτίριο Τσίλερ όπου στεγάζεται το Εθνικό. Θα αναρωτηθεί κανείς, βέβαια: ποιος προστατεύει τη δημόσια περιουσία, γιατί σίγουρα δεν είναι περιουσία των «παιδιών»; Ποιος προστατεύει τα κτίρια, τις εγκαταστάσεις, το πλούσιο υλικό που υπάρχει μέσα στο πρώτο τη τάξει θέατρο της χώρας; Ποιος θα πληρώσει τα σπασμένα; Ποιος θα πληρώσει για τα διαφυγόντα κέρδη από τη ματαίωση των παραστάσεων και άλλων δράσεων του Εθνικού Θεάτρου;