Πριν από αρκετά χρόνια, όταν μιλούσαμε για μετοχές εταιρειών που είχαν σχέση με την ενέργεια, στο Χρηματιστήριο Αθηνών υπήρχε ουσιαστικά μόνο μία επιλογή: αυτή της ΔΕΗ (ΔΕΗ). Τώρα μιλάμε πλέον για αρκετές επιχειρήσεις που ασχολούνται με διάφορες υποδιαιρέσεις του ευρύτερου ενεργειακού τομέα. Κάποιες έχουν αποκλειστικά ενεργειακό αντικείμενο δραστηριοποίησης και κάποιες άλλες ασχολούνται και με άλλους τομείς.
Σε αντίθεση με το παρελθόν, πολλές από αυτές δραστηριοποιούνται και εκτός των συνόρων της Ελλάδας και ασχολούνται ενεργά με όλες τις πιο πρόσφατες εξελίξεις στα διεθνή ενεργειακά πράγματα. Ένα σημαντικό μέρος της εντυπωσιακής ανόδου του ελληνικού χρηματιστηρίου από το φθινόπωρο του 2022 μέχρι τώρα οφείλεται και στις εξαιρετικές επιδόσεις των μετοχών του ενεργειακού τομέα οι οποίες πιθανότατα θα συνεχίσουν να συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον των επενδυτών και να δίνουν αξιόλογες αποδόσεις στους μετόχους τους.
Το γεγονός πως βρισκόμαστε, σε διεθνές και εθνικό επίπεδο, σε μία περίοδο έντονων μεταβολών καθώς έχουμε μπει στην τελική ευθεία προς την ενεργειακή μετάβαση και την κυριαρχία των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αποτελεί εγγύηση πως αυτές οι εταιρείες θα συνεχίσουν να μας απασχολούν (με την καλή έννοια) για πολλά ακόμα χρόνια.
Η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ) ήταν η πρώτη και για πολύ καιρό η μοναδική εταιρεία που είχε αξιόλογη δραστηριοποίηση στην παραγωγή, πώληση και διανομή ενέργειας. Αυτό έχει αλλάξει τώρα αλλά η ΔΕΗ εξακολουθεί να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο, ειδικά μετά τη δυναμική επιστροφή της τα τελευταία τέσσερα χρόνια και τη μεγάλη αύξηση κεφαλαίου.
Με τη σταδιακή υποχώρηση των εξωφρενικών τιμών του φυσικού αερίου και την εξομάλυνση της κατάστασης στην παγκόσμια αγορά καύσιμων πρώτων υλών, η μετοχή της επέστρεψε στο προσκήνιο και αυτή τη στιγμή έχει διπλάσια και πλέον τιμή από τον περασμένο Σεπτέμβριο. Η επιτάχυνση της εισόδου της επιχείρησης στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η στρατηγική κίνηση με τη μεγάλη εξαγορά στη Ρουμανία και η έντονη δραστηριοποίησή της σε μελλοντικούς τομείς αιχμής, όπως π.χ. η παραγωγή υδρογόνου, εγγυώνται την παραμονή της στο επιχειρηματικό και χρηματιστηριακό προσκήνιο.
Η Mytilineos (ΜΥΤΙΛ) μπορεί να μην ασχολείται αποκλειστικά με τα ενεργειακά αλλά έχει πολύ έντονη και συνεχώς αυξανόμενη παρουσία στον χώρο. Εδώ και πολλά χρόνια παράγει ενέργεια στα εργοστάσιά της στην Ελλάδα και ασχολείται με την πώληση ενέργειας μέσω της Protergia.
Τα τελευταία χρόνια έχει κάνει μία πολύ δυναμική είσοδο και στον χώρο των ΑΠΕ και ειδικότερα στον τομέα της παραγωγής ρεύματος από ηλιακή ενέργεια και φωτοβολταϊκά συστήματα. Η δραστηριότητα αυτή, η οποία γίνεται σε πολλές ηπείρους και χώρες του κόσμου, έχει παίξει σημαντικό ρόλο και στην εξαιρετική ανοδική κίνηση της μετοχής της από το προηγούμενο φθινόπωρο. Ήδη βρίσκεται σε τιμή υπερδιπλάσια από αυτήν του προηγούμενου Σεπτεμβρίου και αν κρίνουμε από τις εκθέσεις των Ελλήνων και διεθνών αναλυτών θα πρέπει να περιμένουμε συνέχιση της καλής της πορείας για αρκετό καιρό ακόμα.
Μία εταιρεία που έχει άμεση σχέση με τα ενεργειακά χωρίς να παράγει καθόλου ρεύμα είναι η Cenergy Holdings (CENER) που ανήκει στον όμιλο Viohalco S.A. Και οι δύο τομείς δραστηριοποίησής της, αυτός των καλωδίων ρεύματος και αυτός των σωλήνων μεταφοράς αερίων και υγρών καυσίμων, είναι άμεσα δεμένες με τον ενεργειακό τομέα. Ο κλάδος καλωδίων πρωταγωνιστεί στην πράσινη μετάβαση καθώς παίζει σημαντικό ρόλο στη διασύνδεση όλων των συστημάτων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ και ο κλάδος σωλήνων είναι ακόμα απόλυτα απαραίτητος στις παραδοσιακές μορφές παραγωγής ενέργειας που, σε παγκόσμιο επίπεδο, δεν πρόκειται να «εξαφανιστούν» σύντομα. Καθώς οι επενδυτές και οι χρηματιστηριακοί αναλυτές ανακάλυπταν την εταιρεία, ο υπερδιπλασιασμός της τιμής της από το φθινόπωρο ήταν αρκετά λογική εξέλιξη, ενώ το πολύ μεγάλο ύψος των ανεκτέλεστων υπογεγραμμένων συμβάσεων δείχνει πως οι εξαιρετικές της επιδόσεις θα έχουν και συνέχεια, και επιχειρηματικά και χρηματιστηριακά.
Η ΓΕΚΤΕΡΝΑ (ΓΕΚΤΕΡΝΑ) μπορεί να είναι η μεγαλύτερη κατασκευαστική εταιρεία του Χρηματιστηρίου Αθηνών αλλά έχει και μεγάλη δραστηριότητα στον ενεργειακό τομέα, εδώ και πολλά χρόνια. Και αυτόνομα, μέσω της ΗΡΩΝ η οποία λειτουργεί συμβατικά εργοστάσια παραγωγής ενέργειας και ασχολείται με την πώληση ενέργειας και μέσω της θυγατρικής της εταιρείας που ασχολείται με τις ΑΠΕ.
Η καλή της χρηματιστηριακή πορεία (η μετοχή της έχει ανεβεί κατά περίπου 70% από τα χαμηλά του περασμένου φθινοπώρου), σίγουρα οφείλεται και στο ενδιαφέρον της χρηματιστηριακής αγοράς για τις ενεργειακές της δραστηριότητες, οι οποίες αναμένεται όχι μόνο να διατηρηθούν αλλά και να επεκταθούν.
Στον κατασκευαστικό τομέα ανήκει και η ΙΝΤΡΑΚΑΤ (ΙΝΚΑΤ), η οποία βρίσκεται σε μία φάση μετασχηματισμού. Το γεγονός πως στις προτεραιότητες της νέας ηγεσίας της βρίσκεται και η δυναμική δραστηριοποίηση στον τομέα της κατασκευής και διαχείρισης εγκαταστάσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (κυρίως από ΑΠΕ) αποτέλεσε έναν ακόμα πόλο έλξης για τους επενδυτές, οι οποίοι έχουν επιβραβεύσει την μετοχή της με μία εξαιρετική ανοδική κίνηση της τάξης του 60% τους τελευταίους τρεις μήνες.
Σε ενεργειακές εταιρείες έχουν αποφασίσει, όπως εκ των πραγμάτων φαίνεται, να μετασχηματισθούν σταδιακά οι δυο μεγάλες επιχειρήσεις που μέχρι σχετικά πρόσφατα κατατάσσονταν από τους περισσότερους επενδυτές στην κατηγορία των διυλιστηρίων πετρελαίου. Η Μότορ Όιλ Ελλάς (ΜΟΗ) και η Helleniq Energy Holdings (ΕΛΠΕ) συνεχώς αυξάνουν τη συμμετοχή των δραστηριοτήτων παραγωγής και πώλησης ενέργειας στο μείγμα πωλήσεών τους, είτε οργανικά είτε μέσω εξαγορών.
Το γεγονός πως η εξέλιξη της κερδοφορίας τους εξαρτάται σε πολύ σημαντικό βαθμό από τις επιδόσεις του τομέα των διυλιστηρίων μπερδεύει λίγο την κατάσταση σε χρηματιστηριακό επίπεδο και αυτό εξηγεί και το γεγονός πως οι μετοχές τους δεν απέδωσαν τόσο εντυπωσιακά όσο των υπόλοιπων επιχειρήσεων που είδαμε νωρίτερα. Παρόλα αυτά όμως, επειδή είναι βέβαιο πως οι δραστηριότητές τους στον τομέα παραγωγής ενέργειας από συμβατικές πηγές αλλά και από ΑΠΕ θα βαίνουν αυξανόμενες με την πάροδο του χρόνου, είναι σίγουρο πως τα επόμενα χρόνια θα ενταχθούν σταδιακά στον πυρήνα των μετοχών του ενεργειακού κλάδου του Χρηματιστηρίου Αθηνών.
Όπως είπαμε στην αρχή, ο ενεργειακός τομέας είναι βέβαιο πως θα βρίσκεται στο προσκήνιο για πολύ καιρό ακόμα, σε παγκόσμιο και εθνικό επίπεδο. Ο δυναμικός τρόπος με τον οποίον κινούνται οι επιχειρήσεις του τομέα που είναι εισηγμένες στο Χ.Α. μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως θα παραμείνουν στο χρηματιστηριακό προσκήνιο. Τους επόμενους μήνες και χρόνια δεν αποκλείεται μάλιστα να δούμε και την εισαγωγή άλλων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στα ενεργειακά, ενώ είναι σχεδόν σίγουρο πως θα γίνουμε μάρτυρες και άλλων επιχειρηματικών συμφωνιών και εταιρικών μετασχηματισμών στον τομέα. Χωρίς αμφιβολία, ο ενεργειακός κλάδος θα αποτελέσει έναν από τους βασικότερους πυλώνες του Χρηματιστηρίου Αθηνών.