Μέχρι πριν μερικά χρόνια ο κλάδος των μετοχών πληροφορικής και τεχνολογίας στο Χρηματιστήριο Αθηνών υπήρχε περισσότερο στη θεωρία και λιγότερο στην πράξη.
Όχι πως έλειπαν οι αξιόλογες εταιρείες με σοβαρές διοικήσεις και ανοδικά οικονομικά αποτελέσματα. Απλώς δεν συγκέντρωναν το καθημερινό ενδιαφέρον των επενδυτών, οι όγκοι συναλλαγών στις περισσότερες από αυτές ήταν ελάχιστοι ενώ οι χρηματιστηριακοί αναλυτές και ο ειδικός Τύπος δεν ασχολούντο συχνά με αυτές. Αυτό άρχισε να αλλάζει πριν μερικά χρόνια και η αλλαγή έγινε εμφανέστερη από το 2021 και μετά.
Πολλές μετοχές ανέβηκαν εντυπωσιακά, ο όγκος συναλλαγών πολλαπλασιάστηκε, αρκετές επιχειρηματικές συμφωνίες έφεραν τον κλάδο στην πρώτη γραμμή της χρηματιστηριακής επικαιρότητας, τα τμήματα αναλύσεων άρχισαν να ξεσκονίζουν τις οικονομικές καταστάσεις και τις επιχειρηματικές προοπτικές των επιχειρήσεων και οι επενδυτές άρχισαν πλέον να περιλαμβάνουν τις μετοχές του κλάδου στις επιλογές τους. Αυτή ήταν η φάση της ανάσυρσης από την αφάνεια, αφού η αγορά και οι επενδυτές ανακάλυψαν ένα σημαντικό αριθμό επιχειρήσεων με πολύ καλές οικονομικές επιδόσεις και σταδιακά τους έδωσαν πολύ πιο λογικές χρηματιστηριακές αποτιμήσεις.
Ο κλάδος και οι μετοχές που τον απαρτίζουν βρίσκονται πλέον – δικαίως – στην χρηματιστηριακή μας καθημερινότητα. Οι αποδόσεις αυτών των μετοχών σε αυτό το διάστημα των τελευταίων ετών ήταν εξαιρετικά εντυπωσιακές. Μπορεί να ξεχωρίζουν η Epsilon Net (ΕΠΣΙΛ), η μετοχή της οποίας έχει υπερδεκαπλασιστεί από τις αρχές του 2020 και η Entersoft (ΕΝΤΕΡ), η οποία έχει τουλάχιστον τετραπλασιαστεί στο ίδιο διάστημα αλλά αυτό δεν σημαίνει πως οι αποδόσεις των υπολοίπων σε αυτή την περίοδο ήταν αμελητέες, κάθε άλλο. Σημαντικό ρόλο στη χρηματιστηριακή αφύπνιση του κλάδου έπαιξε και ο μεγάλος αριθμός επιχειρηματικών συμφωνιών που έλαβαν χώρα αυτή την περίοδο. Συνεχείς ανακοινώσεις εξαγορών μικρών επιχειρήσεων, τομέας στον οποίο έχουν διαπρέψει η ΕΠΣΙΛ και η ΕΝΤΕΡ, αλλά και συμφωνίες άλλου τύπου. Όπως η εξαγορά της εισηγμένης Byte Computer από την επίσης εισηγμένη Ideal Holdings (ΙΝΤΕΚ) και η από κοινού εξαγορά της Δέλτα Singular από τις εισηγμένες Epsilon Net και Space Hellas (ΣΠΕΙΣ). Ή η απορρόφηση της Inform Lykos από την Austriacard Holdings (ACAG).
Όμως, ο πιο βασικός λόγος για την άνοδο αυτών των μετοχών και η εγγύηση για τη συνέχιση της καλής πορείας του κλάδου για τα επόμενα χρόνια είναι οι εξαιρετικές προοπτικές. Όπως μιλάμε για τα πολλά και σημαντικά δημόσια έργα που θα γίνουν τα επόμενα χρόνια στη χώρα μας με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης, έτσι πρέπει να μιλήσουμε και για τα αντίστοιχα έργα στον τομέα της πληροφορικής, της τεχνολογικής αναβάθμισης, της μετάβασης στην ψηφιακή εποχή.
Έργα που θα πρέπει να γίνουν σε όλον τον Δημόσιο Τομέα αλλά και σε όλη την Ελληνική Οικονομία και, χωρίς υπερβολή, σε όλη την Ελληνική Κοινωνία. Η τεχνολογική αναβάθμιση και η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή είναι απαραίτητες όχι μόνο στον στενό πυρήνα του Δημοσίου Τομέα αλλά σε όλο τον χώρο της Υγείας, της Παιδείας και της Αγροτικής Οικονομίας και φυσικά και σε όλο το φάσμα του ιδιωτικού τομέα και των ιδιωτικών επιχειρήσεων. Ένα μεγάλο μέρος αυτής της τεράστιας προσπάθειας θα γίνει και με τη βοήθεια των επιχειρήσεων που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών.
Το ενδιαφέρον εδώ είναι πως οι επιχειρήσεις που θα ωφεληθούν από όλα αυτά που πρέπει να γίνουν τα επόμενα χρόνια είναι πάρα πολλές. Όχι μόνο αυτές που ασχολούνται αποκλειστικά με τον τομέα αλλά και άλλες που δραστηριοποιούνται και στον τομέα της τεχνολογίας. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι αυτά του ΟΤΕ (ΟΤΕ), ο οποίος συμμετέχει σε πολλά έργα ψηφιακού εκσυγχρονισμού, της Quest (ΚΟΥΕΣ) η οποία έχει και αυτή εκτεταμένες δραστηριότητες σε διάφορους τομείς της τεχνολογίας, της Ideal Holdings στους κόλπους της οποίας επίσης βρίσκονται επιχειρήσεις με σημαντικές παρόμοιες δραστηριότητες.
Για τον σχεδιασμό και την εκτέλεση των μεγάλων έργων που απαιτούν και σημαντικά κεφάλαια, είναι βέβαιο πως θα χρειαστεί και χρηματοδότηση πέρα από τους ίδιους πόρους των επιχειρήσεων της πληροφορικής και της τεχνολογίας. Χρηματοδότηση από το τραπεζικό σύστημα και τα κρατικά κονδύλια, σε πολλές περιπτώσεις κάτω από την εποπτεία και τον συντονισμό του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης από το οποίο αναμένεται να προέλθει σημαντικό μέρος της χρηματοδότησης.
Η πολιτική σταθερότητα που πλέον φαντάζει αρκετά πιθανή για τα επόμενα χρόνια θα διευκολύνει πολύ την ομαλή πορεία σχεδιασμού, οργάνωσης, ανάθεσης και εκτέλεσης των μεγάλων αυτών έργων, για διάφορους λόγους. Γιατί το χρηματοδοτικό κόστος του ελληνικού τραπεζικού συστήματος αναμένεται να μειωθεί μόλις η χώρα επανέλθει στην επενδυτική βαθμίδα, πράγμα που είναι αρκετά πιθανόν να συμβεί πριν το τέλος του χρόνου.
Γιατί η πολιτική σταθερότητα σημαίνει πως η προεργασία που έχει ήδη γίνει από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες για όλα αυτά τα έργα δεν θα πάει χαμένη, πράγμα που σημαίνει πως θα αποφευχθούν οι μεγάλες καθυστερήσεις που έχουν ταλαιπωρήσει την χώρα πολλές φορές. Επίσης, γιατί η πολιτική σταθερότητα και η επάνοδος στην επενδυτική βαθμίδα θα δώσουν την δυνατότητα χρηματοδότησης επιχειρήσεων και μέσω του χρηματιστηρίου, κάτι που έχει να γίνει πολύ καιρό αλλά λογικά δεν θα αργήσουμε να το δούμε. Αναφερόμαστε στη χρηματοδότηση όχι μόνο των εισηγμένων εταιρειών που θα εκτελούν τα έργα, ιδιωτικά ή δημόσια, στον τομέα του τεχνολογικού εκσυγχρονισμού αλλά και των εισηγμένων εταιρειών που θα χρειαστούν χρηματοδότηση για τον δική τους ψηφιακή και τεχνολογική αναβάθμιση.
Όπως είπαμε νωρίτερα, οι εισηγμένες επιχειρήσεις που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο θα συμμετάσχουν στο γιγαντιαίο έργο της τεχνολογικής αναβάθμισης και του τεχνολογικού εκσυγχρονισμού της χώρας μας είναι πολλές και κάποιες από αυτές έχουν και άλλα αντικείμενα δραστηριοποίησης. Δεν είναι σκόπιμο να πιθανολογήσουμε ποιες από αυτές θα πετύχουν τις μεγαλύτερες αποδόσεις τα επόμενα χρόνια, είναι σχεδόν βέβαιο πως οι περισσότερες από αυτές θα δώσουν καλά κέρδη και μερίσματα στους μετόχους τους. Το βέβαιο είναι πως για τους επενδυτές που έχουν την όρεξη να κάνουν την απαραίτητη μελέτη υπάρχουν επιλογές για όλα τα γούστα αφού ο κλάδος της πληροφορικής εκτείνεται σε ένα πολύ ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων.
Επιχειρήσεις που ασχολούνται κυρίως με την παραγωγή λογισμικού και την παροχή υπηρεσιών σε επιχειρήσεις και επαγγελματίες, όπως η Entersoft, η Epsilon Net και η Performance, άλλες που έχουν εξειδίκευση σε συστήματα τηλεπικοινωνιών και ασφαλείας όπως η Space Hellas, επιχειρήσεις που ασχολούνται με την παραγωγή λογισμικού και την παροχή υπηρεσιών στον τραπεζικό και χρηματοοικονομικό τομέα όπως η Profile (ΠΡΟΦ). Κάποιες άλλες, όπως η Austriacard έχουν δώσει έμφαση στην ψηφιακή ασφάλεια και τα συστήματα πληρωμών. Και, όπως είπαμε και παραπάνω, υπάρχουν και οι επιχειρήσεις που δεν ασχολούνται μόνο με αυτόν τον τομέα αλλά έχουν σημαντικές δραστηριότητες. Η Quest αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα καθώς έχει αρκετές δραστηριότητες σχετικές με την τεχνολογία και την πληροφορική, όπως η Unisystems η οποία δραστηριοποιείται στον τομέα της παροχής ολοκληρωμένων λύσεων. Η Ideal Holdings, η οποία εκτός από την Byte έχει στο χαρτοφυλάκιό της και την Adacom που εξειδικεύεται στον τομέα της ψηφιακής ασφάλειας.
Είναι φανερό πως υπάρχουν πολλές επιλογές για όποιον επενδυτή θέλει να ασχοληθεί σοβαρά με τον τομέα της πληροφορικής. Η ποικιλία δραστηριοτήτων των εισηγμένων εταιρειών του κλάδου, όσων αναφέραμε προηγουμένως και των υπολοίπων, είναι πολύ μεγάλη και αυτό δίνει την ευκαιρία στους επενδυτές να διαλέξουν κάτι που ταιριάζει στις εκτιμήσεις τους για το ποιος τομέας είναι αυτός με τις καλύτερες προοπτικές. Ανεξάρτητα όμως από τις προτιμήσεις του κάθε επενδυτή, είναι γεγονός πως η διαδικασία μετάβασης της Ελληνικής Οικονομίας και της Ελληνικής Κοινωνίας στην σύγχρονη ψηφιακή εποχή θα δώσει μεγάλες αποδόσεις στους μετόχους των εισηγμένων επιχειρήσεων του κλάδου, ειδικά σε όσους θα διαθέσουν λίγο χρόνο για να εξετάσουν καλύτερα τα χαρακτηριστικά και τις προοπτικές κάθε εταιρείας.
