Η πρώτη ψηφιακή σάρωση σε πλήρες μέγεθος του Τιτανικού, ο οποίος βρίσκεται σε βάθος 3.800 μέτρων στον Ατλαντικό, δημιουργήθηκε με τη χρήση τεχνολογίας χαρτογράφησης σε μεγάλα βάθη.
Παρέχει μοναδική τρισδιάστατη άποψη ολόκληρου του πλοίου, επιτρέποντας να το δει κάποιος σαν να είχε αποστραγγιστεί το νερό. Δημιουργούνται έτσι ελπίδες ότι θα πέσει περισσότερο φως στο τι ακριβώς συνέβη στο υπερωκεάνιο, το οποίο βυθίστηκε το 1912.
Περισσότεροι από 1.500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους όταν το πλοίο προσέκρουσε σε παγόβουνο στο παρθενικό του ταξίδι από το Σαουθάμπτον στη Νέα Υόρκη.
«Υπάρχουν ακόμη ερωτήματα, βασικά ερωτήματα, που πρέπει να απαντηθούν σχετικά με το πλοίο», δήλωσε στο BBC News ο Παρκς Στίβενσον, αναλυτής εξειδικευμένος στο ναυάγιο του Τιτανικού.
Όπως είπε, πρόκειται για «σημαντικό βήμα προκειμένου η υπόθεση του Τιτανικού να κινηθεί προς την έρευνα που βασίζεται σε στοιχεία - και όχι σε εικασίες».
Ο Τιτανικός έχει εξερευνηθεί εκτενώς από τότε που εντοπίστηκε το ναυάγιο το 1985. Όμως το ετοιμόρροπο πλοίο είναι τόσο τεράστιο, ώστε στο σκοτάδι του βυθού, οι κάμερες απεικονίζουν μικρό μόνο μέρος του, αποσπασματικά και ποτέ στην ολότητά του.
Η νέα σάρωση αποτυπώνει το ναυάγιο στο σύνολό του, αποκαλύπτοντας την ολοκληρωμένη εικόνα του Τιτανικού. Είναι χωρισμένο σε δύο μέρη, με την πλώρη και την πρύμνη να χωρίζονται από κενό περίπου 800 μέτρων. Τεράστιο πεδίο συντριμμιών περιβάλλει το διαλυμένο πλοίο.
Πάνω από 200 ώρες στο ναυάγιο
Η σάρωση πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι του 2022 από τη Magellan, εταιρεία χαρτογράφησης σε βαθιά θάλασσα, και την Atlantic Productions, η οποία γυρίζει ντοκιμαντέρ.
Υποβρύχια, τα οποία ελέγχονταν εξ αποστάσεως από ομάδα που επέβαινε σε εξειδικευμένο πλοίο, πέρασαν περισσότερες από 200 ώρες ερευνώντας το μήκος και το πλάτος του ναυαγίου.
Πήραν περισσότερες από 700.000 εικόνες από κάθε γωνία, δημιουργώντας ακριβή τρισδιάστατη αναπαράσταση.
Ο Gerhard Seiffert του Magellan, ο οποίος ηγήθηκε του σχεδιασμού της αποστολής, δήλωσε ότι πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο υποβρύχιας σάρωσης που έχει αναλάβει ποτέ.
«Το βάθος του, σχεδόν 4.000 μέτρα, αποτελεί πρόκληση, ενώ υπάρχουν και ρεύματα στην περιοχή - και δεν μας επιτρέπεται να αγγίξουμε τίποτα για να μην προκαλέσουμε ζημιά στο ναυάγιο», εξήγησε.
«Και η άλλη πρόκληση είναι ότι πρέπει να χαρτογραφήσεις κάθε τετραγωνικό εκατοστό - ακόμη και τα αδιάφορα μέρη, όπως στο πεδίο των συντριμμιών πρέπει να χαρτογραφήσεις τη λάσπη, αλλά το χρειάζεσαι αυτό για να συμπληρώσεις ανάμεσα σε όλα αυτά τα ενδιαφέροντα αντικείμενα».
Χάος από μέταλλα και σαμπάνιες
Η σάρωση δείχνει τόσο την κλίμακα του πλοίου, όσο και κάποιες μικρολεπτομέρειες, όπως ο σειριακός αριθμός σε μία από τις προπέλες.
Η πλώρη, που τώρα καλύπτεται από σταλακτίτες σκουριάς, εξακολουθεί να είναι άμεσα αναγνωρίσιμη ακόμη και 100 χρόνια μετά τη συντριβή του πλοίου. Στην κορυφή βρίσκεται το κατάστρωμα του πλοίου, όπου μια τρύπα που ανοίγει δίνει μια ματιά στο κενό όπου κάποτε βρισκόταν η μεγάλη σκάλα.
Η πρύμνη όμως, είναι ένα χάος από μέταλλα. Αυτό το τμήμα του πλοίου κατέρρευσε καθώς έπεσε στον πυθμένα της θάλασσας.
Ανάμεσα στα συντρίμμια, διάφορα αντικείμενα είναι διάσπαρτα, μεταξύ των οποίων περίτεχνα μεταλλικά έργα από το πλοίο, αγάλματα και κλειστά μπουκάλια σαμπάνιας. Υπάρχουν επίσης προσωπικά αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένων δεκάδων παπουτσιών.
Ο Παρκς Στίβενσον, ο οποίος μελετά τον Τιτανικό εδώ και πολλά χρόνια, δήλωσε ότι «έμεινε άναυδος» όταν είδε για πρώτη φορά τις σαρώσεις.
«Επιτρέπει να δείτε το ναυάγιο όπως δεν θα μπορούσατε ποτέ να το δείτε από υποβρύχιο, στο σύνολό του, στο πλαίσιο και στην προοπτική του. Και αυτό που φαίνεται είναι η πραγματική κατάσταση του ναυαγίου».
Τι συνέβη τη μοιραία νύχτα του 1912
Όπως είπε, η μελέτη των σαρώσεων θα μπορούσε να προσφέρει νέες πληροφορίες για το τι συνέβη στον Τιτανικό τη μοιραία νύχτα του 1912.
«Πραγματικά, δεν καταλαβαίνουμε τον χαρακτήρα της σύγκρουσης με το παγόβουνο. Δεν ξέρουμε καν αν το χτύπησε κατά μήκος της δεξιάς πλευράς, όπως φαίνεται σε όλες τις ταινίες - ενδέχεται να προσγειώθηκε πάνω στο παγόβουνο», εξήγησε.
Η μελέτη της πρύμνης, πρόσθεσε, θα μπορούσε να αποκαλύψει τους μηχανισμούς με τους οποίους το πλοίο χτύπησε στον πυθμένα της θάλασσας.
Η θάλασσα αλλοιώνει το ναυάγιο, τα μικρόβια το κατατρώγουν και τμήματά του αποσυντίθενται. Οι ιστορικοί γνωρίζουν καλά ότι ο χρόνος τελειώνει για την πλήρη κατανόηση της ναυτικής τραγωδίας.
Ωστόσο, η σάρωση παγώνει τώρα τον χρόνο για το ναυάγιο και θα επιτρέψει στους ειδικούς να μελετήσουν κάθε λεπτομέρεια. Η ελπίδα είναι ότι ο Τιτανικός μπορεί ακόμη να αποκαλύψει τα μυστικά του.