Της Έμιλι Σαρπ
Δεν ακούς συχνά έναν καλλιτέχνη να δημιουργεί ένα έργο με σκοπό να πειραματιστούν επάνω σε αυτό επιστήμονες, αλλά ακριβώς αυτό έκανε ο Βρετανός καλλιτέχνης Τομ Λόμαξ (Tom Lomax) το 2013, όταν δημιούργησε το “Out of the Cauldron”, ένα ανοιχτής πρόσβασης έργο, το οποίο οποιοσδήποτε έχει τρισδιάστατο εκτυπωτή, μπορεί να αναπαράγει. Το γλυπτό βοηθάει τώρα τους ερευνητές να μελετήσουν τις δυνατότητες μακροχρόνιας διατήρησης έργων δημιουργημένων με τεχνολογίες ταχείας προτυποποίησης, τις οποίες οι σημερινοί καλλιτέχνες χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο στις πρακτικές τους. Πολλά από αυτά τα έργα είναι φτιαγμένα από πλαστικό -ένα μέσο που δίνει φαινομενικά έναν ατελείωτο αριθμό δυνατοτήτων, οπότε μπορεί να έχει διαφορετικές ανάγκες από άποψη φροντίδας.
Επειδή το Out of the Cauldron είναι ελεύθερο για όποιον θέλει να το κατεβάσει από το ίντερνετ, ουσιαστικά λειτουργεί ως πεδίο έρευνας για ερευνητές σε όλον τον κόσμο. Μπορεί να αναπαραχθεί σε μια μεγάλη ποικιλία υλικών και να υποβληθεί σε μια ποικιλία επιταχυντικών δοκιμών, για να δει κάποιος πώς παλιώνει. «Δεν ξέρω πολλούς καλλιτέχνες που θα το έκαναν αυτό. Είναι μια πράξη τεράστιας γενναιοδωρίας», λέει ο Ματίγια Στρλιτς (Matija Strlic), αναπληρωτής διευθυντής του Institute for Sustainable Heritage στο University College London (UCL), ο οποίος λέει ότι ο Λόμαξ εμπνεύστηκε στη σκέψη ότι το έργο θα μελετηθεί από επιστήμονες. «Ανυπομονώ να τυπώσω το δικό μου και να το δω να αλλοιώνεται...», λέει αστειευόμενος ο Στρλιτς, προσθέτοντας «...αλλά κάτω από τις σωστές συνθήκες, προφανώς, ώστε να γίνει με πολύ αργό ρυθμό.»
Το έργο του Λόμαξ έχει ήδη υποβληθεί σε δοκιμές φωτοευαισθησίας από την Κάρολιν Κουν (Carolien Coon), μια ερευνήτρια στο UCL. Οι επιστήμονες αυτήν τη στιγμή προσπαθούν να δημιουργήσουν προστατευτικά καλύμματα για έργα τέχνης μέσω του ερευνητικού προγράμματος Nanorestart, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, και επικεντρώνεται στις νανοτεχνολογίες και τη σύγχρονη τέχνη. Το UCL θα τεστάρει αυτά τα νέα καλύμματα.
Το Out of the Cauldron δημιουργήθηκε ως κομμάτι του σχεδίου Design with Heritage. Μια πρωτοβουλία που χρηματοδοτήθηκε από το The Arts and Humanities Research Council, της οποίας ηγείται το Institute for Sustainable Heritage και το Victoria & Albert Museum, έχει ως σκοπό να ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ των κοινοτήτων του design και της έρευνας.
Απόδοση: Χρόνης Μούγιος