Τιτάνια αποδεικνύεται η προσπάθεια οργάνωσης της πρώτης φάσης του εμβολιασμού κατά του πανδημικού ιού, αφού στην πρώτη γραμμή βρίσκονται 3,8 εκατομμύρια Ελλήνων και ανάλογα με τη διαθεσιμότητα του εμβολίου θα πρέπει να τεθούν προτεραιότητες.
Στα 3,8 εκατομμύρια πληθυσμού, περιλαμβάνονται υγειονομικοί, σώματα ασφαλείας και λοιποί κρατικοί λειτουργοί, τρόφιμοι κλειστών δομών (οίκοι ευγηρίας, μετανάστες και φυλακισμένοι), ευπαθείς ομάδες λόγω χρονίων νοσημάτων και άτομα ηλικίας 65 ετών και πάνω - η τελευταία αποτελεί και τη μεγαλύτερη ομάδα πληθυσμού, αφού πρόκειται για το 20% του πληθυσμού της χώρας.
Την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων σχετικά με το ποιός θα εμβολιαστεί πρώτα από την κάθε κατηγορία των παραπάνω ομάδων, έχει αναλάβει η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών.
Η επιτροπή έχει ξεκινήσει τις συνεδριάσεις της, προκειμένου να προσδιοριστεί με την μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια το προφίλ των ατόμων που θα έχουν προτεραιότητα στον εμβολιασμό. Δηλαδή θα πρέπει να επιλεγούν από το σύνολο των υγειονομικών και των σωμάτων ασφαλείας, εκείνοι οι οποίοι έρχονται σε μεγαλύτερη επαφή με τον ιό, ενώ αντίστοιχα θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε άτομα που εντάσσονται στις ευπαθείς ομάδες και είναι ταυτόχρονα άνω των 65 ετών κ.ο.κ. Κι αυτό, γιατί δεν είναι σαφές ακόμη με ποιό ρυθμό θα φτάνουν οι ποσότητες των εμβολίων που θα είναι διαθέσιμα. Χαρακτηριστικά, για την διανομή των εμβολίων από τις παρασκευάστριες εταιρίες σε ολόκληρο τον πλανήτη, θα χρειαστούν 8.000 Boeing 747 cargo, γεγονός που δείχνει την λεπτομερή οργάνωση που είναι απαραίτητη ώστε να διασφαλιστεί τόσο η σταθερότητά τους, όσο και η μεταφορά τους σε όλα τα σημεία - προορισμούς.
Επιπλέον, καθώς έχει γίνει γνωστό ότι η πρώτη δόση στη χώρα μας θα είναι περίπου 200.000 φιαλίδια, η πρώτη ομάδα μόνο - οι υγειονομικοί (συμπεριλαμβανομένων και των λοιπών εργαζομένων στα νοσοκομεία) υπολογίζονται σε 200.000 περίπου. Όμως δεν είναι όλοι που έρχονται άμεσα σε επαφή με τους ασθενείς που πάσχουν από covid - 19.
Στις προδιαγραφές που έχουν τεθεί στην Επιτροπή προκειμένου να μελετηθεί η κάθε κατηγορία ξεχωριστά, περιλαμβάνεται σύσταση για τήρηση της αναλογικότητας ανά 100.000 πληθυσμού σε κάθε ομάδα προτεραιότητας. Αυτό σημαίνει ότι σε κάθε μία από τις παραπάνω ομάδες, θα υπάρχει συγκεκριμένη αναλογία δόσεων εμβολίου, ανά 100.000 πληθυσμού, προκειμένου να διασφαλιστεί η ισότιμη μεταχείριση των ατόμων που έχουν περισσότερο ανάγκη το εμβόλιο. Αντίστοιχα, θα πρέπει να υπάρξει λοιπόν και η μέριμνα για την επάρκεια των εμβολίων με τις δύο δόσεις που απαιτούνται, για όσους πραγματοποιήσουν την πρώτη δόση του εμβολίου.
Το επόμενο ζήτημα που έχει να ξεκαθαρίσει η επιτροπή, είναι ο τρόπος με τον οποίο θα εξασφαλιστεί η συναίνεση για εμβολιασμό, δεδομένου ότι ο εμβολιασμός δεν θα είναι υποχρεωτικός. Ούτως ή άλλως, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας πρόκειται για ιατρική πράξη, για την οποία απαιτείται η συμφωνία του εμβολιαζομένου.
Το σημείο αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο γιατί ακόμη κι αν οι υποψήφιοι για το εμβόλιο δηλώσουν τη θετική πρόθεσή τους, θα πρέπει να παρουσιαστούν στο ραντεβού τους για να κάνουν το εμβόλιο τη δεδομένη χρονική στιγμή. Στην περίπτωση που τα ραντεβού ακυρωθούν, υπάρχει ο κίνδυνος το εμβόλιο να χαθεί, καθώς η συντήρησή τους στο τελικό στάδιο πριν τον εμβολιασμό απαιτεί ψύξη 2-8 βαθμών κελσίου. Ιδίως για το εμβόλιο της Pfizer/BioNTech που απαιτεί συντήρηση στους -70 βαθμούς κελσίου το πρόβλημα γίνεται μεγαλύτερο, καθώς αν βγει από την κρυοσυντήρηση, τότε δεν μπορεί να επανακαταψυχθεί. Μια πρόσθετη παράμετρος στα συγκεκριμένα εμβόλια που περιέχουν τμήματα RNA του ιού, είναι ότι είναι εξαιρετικά ευαίσθητα στη θερμοκρασία και γι΄ αυτό απαιτούν χειρισμούς ακριβείας, ώστε να μην υπάρχουν απώλειες.
Τα μέλη της επιτροπής εμβολιασμού, θεωρούν το σημείο αυτό το πιο κρίσιμο στην όλη διαδικασία, καθώς τουλάχιστον στο πρώτο στάδιο, δεν είναι ακόμη γνωστές οι ποσότητες των εμβολίων και το χρονοδιάγραμμα διαθεσιμότητάς τους.
Η επιτροπή ασχολείται επίσης με όλες τις τεχνικές λεπτομέρειες που απαιτούνται για την πραγματοποίηση των εμβολιασμών, μια διαδικασία αρκετά χρονοβόρα διότι θα πρέπει να προβλεφθεί το οποιοδήποτε πρόβλημα είναι δυνατόν να προκύψει, από την έλλειψη συρίγγων και βελονών μέχρι την πρόβλεψη των απαιτούμενων αναλωσίμων.
Για το λόγο αυτό, οι συνεδριάσεις είναι συνεχείς και αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδας, ώστε να είναι έτοιμος ο σχεδιασμός μέχρι την αναμενόμενη έγκριση των εμβολίων από τους διεθνείς ρυθμιστικούς οργανισμούς και κυρίως από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, για την κυκλοφορία τους στη χώρα μας. Στις συνεδριάσεις μετέχει και η ομάδα εργασίας για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας του υπουργείου Υγείας υπό τον γενικό γραμματέα ΠΦΥ Μάριο Θεμιστοκλέους.
Σημειώνουμε ότι βάσει του σχεδιασμού που έχει ολοκληρωθεί μέχρι σήμερα, ο προγραμματισμός είναι να καλυφθούν περίπου 7 εκ. πολίτες μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους, από τα 1.018 εμβολιαστικά κέντρα που θα λειτουργήσουν ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της χώρας. Η διανομή των νέων εμβολίων θα γίνει και μέσω της "ψυχρής αλυσίδας" που λειτουργεί ήδη στη χώρα μας για τη διανομή των υπολοίπων εμβολίων που ήδη κυκλοφορούν.
