Τίτλοι τέλους για τον Γιώργο Λαζόγκα

Τίτλοι τέλους για τον Γιώργο Λαζόγκα

Από πολύ νωρίς ο Γιώργος Λαζόγκας είχε τη συνήθεια να σχεδιάζει σε σελίδες γραφομηχανής. Το σχέδιο ως εργαλείο έρευνας, έπαιξε ρόλο στη διατύπωση του εικαστικού του έργου. Ήταν γι’ αυτόν μια άσκηση καθημερινή που διαμόρφωσε συνολικά την προσωπική του γραφή. Οι σχεδιαστικές σημειώσεις  - με την αμεσότητα που τις χαρακτηρίζει - μετατράπηκαν σε ημερολόγιο ζωής. Ο επίλογος στο πλούσιο εικαστικό ημερολόγιο του Δασκάλου της σύγχρονης τέχνης γράφτηκε, αλλά είναι βέβαιο πως για καιρό θα μας απασχολήσει. Ο Λαζόγκας, ταλαιπωρημένος από την υγεία του τα τελευταία χρόνια, άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 77 χρόνων.

«Η αναπηρία είναι οδυνηρή και επιδεινώνεται στο πέρασμα του χρόνου. Δεν μου είναι ευχάριστο να μιλώ γι’ αυτό. Μεγάλη βέβαια η χαρά που παίρνω, και την οφείλω στην Αννα μου (σ.σ. τη σύζυγό του, δημοσιογράφο Αννα Μιχαλιτσιάνου) που είναι συνεχώς πλάι μου, φύλακας άγγελος» είχε πει πρόσφατα στη συνάδελφο Μάρω Βασιλειάδου. Πρόλαβε όμως να χαρεί, έστω από απόσταση, την τελευταία του λαμπρή έκθεση που παρουσιάζεται αυτές τις μέρες στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Με τίτλο «Το χθες είναι τώρα. Γιώργος Λαζόγκας: Μύθοι και Αρχαιότητα» θα διαρκέσει μέχρι τις 20 Αυγούστου. Έργα του συνδιαλέγονται με τεχνουργήματα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, από την προϊστορική, αρχαϊκή και κλασική περίοδο. Στην έκθεση, 30 έργα, 28 σχέδια και σε 2 προθήκες 21 σχέδια και 2 βιβλία του Γιώργου Λαζόγκα «συνοδοιπορούν» με 23 ειδικά επιλεγμένες αρχαίες καλλιτεχνικές δημιουργίες από τις συλλογές του Αρχαιολογικού.

«Αυτό που χαρακτηρίζει τον Λαζόγκα είναι ότι εμμένει στο εικαστικό ιδίωμα της γραφής και στην αναζήτηση ενός σχεδίου που αποσυντίθεται και ανασυντίθεται. Έτσι, κατορθώνει να απομονώνει με ένα τελετουργικό τρόπο (σχεδίαση σε καρμπόν με ίχνη στα τυφλά) τον κεντρικό γενεσιουργικό πυρήνα του σχεδίου. Πάντα πίστευε ότι η ζωγραφική, όπως την εννοούμε ακόμα και έπειτα από ένα αρκετά εξελιγμένο στάδιο πολλαπλών πειραματισμών, φτάνει σε ένα εκφραστικό αδιέξοδο κινδυνεύοντας να εξαντληθεί, πολλές φορές εξαιτίας των τεχνικών προδιαγραφών της. Το σχέδιο αντίθετα, η πιο αρχαϊκή και πηγαία μορφή της ζωγραφικής είναι γι’ αυτόν ένας τρόπος για να επαναδιαπραγματευθεί την εικόνα απεγκλωβίζοντάς την από τα όριά της. Ψηλαφίζει, ανασύρει εικόνες μέσα από το σκοτάδι, στα τυφλά, μέσα από τη μαύρη επιφάνεια του καρμπόν.

Η άποψη της «Τυφλής Ζωγραφικής» αναδύει εικόνες κατευθείαν από το υποσυνείδητο, χωρίς την αισθητική παρέμβαση και τους κανόνες της οπτικής θεώρησης του έργου τη στιγμή της παραγωγής του. Η μαύρη επιφάνεια παρεμβάλλεται ανάμεσα στο έργο και τον ζωγράφο. Σα να θέλει να υπηρετήσει περισσότερο την Ιδέα, παρά το παραμορφωμένο είδωλό της, έτσι όπως εκείνο θα προέκυπτε από την κριτική της οπτικής επαφής μαζί του. Περισσότερο αγγίζει παρά ζωγραφίζει το σώμα των έργων του» γράφει ο Ευθύμης Λαζόγκας στον κατάλογο της έκθεσης του Γιώργου Λαζόγκα «Σειρήνες», Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας – Μουσείο Γ.Ι. Κατσίγρα. Λάρισα, 2009.

Γεννημένος στη Λάρισα το 1945, σπούδασε αρχιτεκτονική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (1963-1970), αλλά τελικά αφοσιώθηκε στη ζωγραφική. Το 1970 βραβεύτηκε στον διαγωνισμό νέων ζωγράφων του Ινστιτούτου Γκαίτε Θεσσαλονίκης και το 1972 κέρδισε το 1ο βραβείο στον διαγωνισμό νέων ζωγράφων της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης.

Παρουσίασε την πρώτη του ατομική έκθεση στη Θεσσαλονίκη (1975, Ζήτα-Μι) και, το επόμενο έτος, έφυγε με υποτροφία του γαλλικού κράτους για σπουδές ζωγραφικής στο Παρίσι. Γνωρίστηκε με τον Αλέξανδρο Ιόλα και εξοικειώθηκε με τα σύγχρονα καλλιτεχνικά ρεύματα. Δίδαξε στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Α.Π.Θ. (1982-1999) και το 2008 εξελέγη καθηγητής στην Α.Σ.Κ.Τ., όπου δίδαξε έως το 2012. Το 2008 δημιούργησε μια μόνιμη εικαστική εγκατάσταση για τον σταθμό «Ελαιώνας» του Μετρό της Αθήνας. Έργα του ανήκουν σε πολλές σημαντικές δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές εντός και εκτός Ελλάδος.