Συνολική πρόοδο στη διαχείριση του προσφυγικού και βελτίωση στη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων, διαπιστώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσα από μια σειρά εκθέσεων που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η Επιτροπή επισημαίνει τις «συνεχείς προσπάθειες» των ελληνικών Αρχών και την «πρόοδο» που έχει σημειωθεί στη λειτουργία του συστήματος ασύλου έτσι ώστε να εφαρμοστούν πλήρως τα ευρωπαϊκά πρότυπα για το άσυλο που ισχύουν για όλα τα κράτη μέλη. Η τρίτη αυτή έκθεση της Επιτροπής συντάχθηκε στο πλαίσιο των συστάσεων για την αποκατάσταση της εφαρμογής του Κανονισμού του Δουβλίνου για την Ελλάδα, έτσι ώστε να επαναληφθούν «σταδιακά» και «κατά περίπτωση» οι μεταφορές αιτούντων άσυλο προς την Ελλάδα.
Σύμφωνα με την έκθεση, η πρόοδος αυτή περιλαμβάνει την ολοκλήρωση της διαδικασίας καταγραφής, την αύξηση της συνολικής ικανότητας υποδοχής καθώς και την ενίσχυση των δυνατοτήτων της υπηρεσίας ασύλου, την ίδρυση νέων επιτροπών εφέσεων, καθώς και τη θέσπιση νομοθεσίας για δωρεάν νομική βοήθεια και την πρόβλεψη για την εκπαίδευση των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων σχολικής ηλικίας. Ωστόσο, όπως υπογραμμίζεται υπάρχει ανάγκη για «περαιτέρω πρόοδο», ιδίως όσον αφορά τις εγκαταστάσεις υποδοχής, την πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου και τις δομές για τους ευάλωτους αιτούντες άσυλο, «προτού να είναι δυνατή η επανάληψη των μεταφορών του Δουβλίνου προς την Ελλάδα».
Επιπλέον, η Επιτροπή τονίζει πως σε περίπτωση που «η επανάληψη των επιστροφών στην Ελλάδα βάσει του κανονισμού του Δουβλίνου επανεκκινήσει μελλοντικά θα πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη οι πιθανές επιπτώσεις που αυτή η δύσκολη κατάσταση θα έχει για τη συνολική λειτουργία του συστήματος ασύλου», καταλήγοντας πως «πρέπει να ξεκινήσει σταδιακά και κατά περίπτωση».
Έκτακτη βοήθεια 353 εκατ. ευρώ για την προσφυγική κρίση έχει χορηγηθεί στην Ελλάδα από το 2015
Έκτακτη βοήθεια, ύψους 353 εκατ. ευρώ, για την αντιμετώπιση της προσφυγικής και ανθρωπιστικής κρίσης, έχει λάβει η Ελλάδα από την αρχή του 2015, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύει σήμερα η Επιτροπή.
Οι δικαιούχοι αυτών των χρηματοδοτήσεων είναι οι ελληνικές αρχές (συνολικά 178 εκατ. σε υπουργεία, αστυνομία, στρατό, ακτοφυλακή, υπηρεσία ασύλου, υπηρεσία πρώτης υποδοχής κ.α), καθώς και διεθνείς και ευρωπαϊκοί οργανισμοί και ΜΚΟ (συνολικά 175 εκατ. στον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, το Ευρωπαϊκό Γραφείο Υποστήριξης Ασύλου και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες).
Επιπλέον, η Ελλάδα έχει προπληρωθεί τα 229 εκατ. ευρώ, από τα 509 εκατ. ευρωπαϊκών κονδυλίων που δικαιούται, στο πλαίσιο των εθνικών προγραμμάτων, για την περίοδο 2014-2020 (294,5 εκατ. από το Ταμείο για το Άσυλο, τη Μετανάστευση και την Ενσωμάτωση) και 214,7 εκατ. από το Ταμείο για την Εσωτερική Ασφάλεια).
Στο πλαίσιο αυτών των χρηματοδοτήσεων συμπεριλαμβάνεται και η χρηματοδότηση των εξόδων μεταφοράς των αιτούντων άσυλο, που μετεγκαθίστανται σε άλλες χώρες της ΕΕ (500 ευρώ για κάθε μετεγκατάσταση, συνολικά 35,1 εκατ., ενώ 13,5 εκατ. προπληρώθηκαν στην Ελλάδα το Φεβρουάριο του 2016).
Τέλος, σύμφωνα με την Επιτροπή, μέσα στο 2016 έχει ανακοινωθεί η απευθείας χρηματοδότηση συγκεκριμένων έργων ύψους 198 εκατ. ευρώ, ενώ συνολικά για την περίοδο 2016-2018, η εν λόγω χρηματοδότηση έργων μπορεί να φτάσει τα 700 εκατ. ευρώ.
Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας
Αναφορικά τώρα με την εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, η Επιτροπή στην τρίτη έκθεση προόδου που δημοσιεύει από την υπογραφή της, διαπιστώνει πως η «απότομη και συνεχής μείωση» των ανθρώπων που διασχίζουν παράνομα ή να χάνουν τη ζωή τους στο Αιγαίο αποτελεί «απόδειξη της αποτελεσματικότητας της συμφωνίας». Ειδικότερα, τα στοιχεία που παρουσιάζει η Επιτροπή είναι τα εξής: από τον Ιούνιο οι αφίξεις ανέρχονται κατά μέσο όρο σε 85 ημερησίως, σε σύγκριση με πάνω από 1.700 κατά το μήνα που προηγείται της εφαρμογής της συμφωνίας και 7.000 τον Οκτώβριο του 2015. Επιπλέον, επισημαίνεται η αύξηση του αριθμού των επιστροφών στην Τουρκία, καθώς, επιπλέον 116 άτομα επιστράφηκαν στο διάστημα που μεσολάβησε από την δεύτερη έκθεση, ανεβάζοντας το συνολικό αριθμό των ατόμων που επιστρέφουν στο πλαίσιο της συμφωνίας σε 578. «Η ελληνική διοίκηση έχει καταβάλει περαιτέρω προσπάθειες για να αυξηθούν τα ποσοστά επιστροφών, σε πλήρη συμμόρφωση με το ευρωπαϊκό και το διεθνές δίκαιο», καταλήγει η έκθεση.
Σε ό,τι αφορά τα αποτελέσματα του μηχανισμού μετεγκατάστασης και επανεγκατάστασης, ένα χρόνο μετά τη θέσπισή τους, η Επιτροπή καταγράφει σήμερα «σημαντική πρόοδο», σημειώνοντας πως το Σεπτέμβριο πραγματοποιήθηκαν 1.202 μετεγκαταστάσεις, οι περισσότερες που έχουν καταγραφεί σε ένα μήνα και διπλάσιες σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο αναφοράς. Συνολικά, 5.651 άτομα έχουν μετεγκατασταθεί από την Ελλάδα (4455) και την Ιταλία (1196), αναφέρει η έκθεση, προσθέτοντας ότι «χάρη στην ενίσχυση των δυνατοτήτων της Ελληνικής Υπηρεσίας Ασύλου και εφόσον τα κράτη μέλη συνεχίσουν να εντείνουν τις προσπάθειές τους», οι υπόλοιποι αιτούντες άσυλο που είναι επιλέξιμοι για μετεγκατάσταση και βρίσκονται στην Ελλάδα (περίπου 30.000) θα είναι δυνατό να μεταφερθούν «μέσα στο επόμενο έτος». Αναφορικά με την επανεγκατάσταση προσφύγων, σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής, τα κράτη-μέλη πρόσφεραν νόμιμες και ασφαλείς οδούς μετανάστευσης για 10.695 άτομα, στο πλαίσιο της συμφωνίας του Ιουλίου του 2015 όταν δεσμεύτηκαν για 22.504. Επιπλέον 1.071 πρόσφυγες από τη Συρία επανεγκαταστάθηκαν από την Τουρκία, από τον Ιούνιο και μέχρι τις 27 Σεπτεμβρίου, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των επανεγκαταστάσεων από την Τουρκία στο πλαίσιο της δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας σε 1.614.
Τέλος, σε ό,τι αφορά την ενδιάμεση έκθεση της Επιτροπής για τους προσωρινούς ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα της Σένγκεν, διαπιστώνεται πως στα πέντε κράτη μέλη της Σένγκεν ( Δανία, Αυστρία, Γερμανία, Σουηδία και Νορβηγία) τηρήθηκαν οι προϋποθέσεις που καθόρισε το Συμβούλιο στη σύστασή του. Ωστόσο, υπογραμμίζεται επίσης ότι η εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας έχει ως αποτέλεσμα τη «σημαντική μείωση» στην άφιξη των μεταναστών και ως εκ τούτου «η Επιτροπή δεν βλέπει την ανάγκη να προτείνει τροποποιήσεις στη σύσταση του Συμβουλίου». Η τελική απόφαση αναμένεται να ληφθεί στις 12 Νοεμβρίου 2016, οπότε και λήγει η εξάμηνη περίοδος που καλύπτει η σύσταση του Συμβουλίου για προσωρινή επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα λόγω εξαιρετικών περιστάσεων. «Ο στόχος της Επιτροπής παραμένει η άρση όλων των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα και την επιστροφή στην ομαλότητα χώρο του Σένγκεν, το συντομότερο δυνατόν» καταλήγει η έκθεση της Επιτροπής.
