Αξιοποιώντας στο έπακρον το άριστο επιστημονικό της δυναμικό, η Ελλάδα ετοιμάζεται να περάσει με άλμα - και όχι με απλό βήμα - στη νέα συναρπαστική εποχή της ιατρικής, με την ίδρυση του πρώτου Ελληνικού Ινστιτούτου Γονιδιωματικής του Ανθρώπου, κάτω από την «ομπρέλα» του Ιδρύματος Τεχνολογίας κι Έρευνας.
Ο δρόμος για την ίδρυση του νέου Ινστιτούτου (ΕΙΓΑ) άνοιξε με την κατάθεση ειδικής τροπολογίας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και την ψήφιση της σχετικής διάταξης νόμου στη Βουλή, την 31η Αυγούστου 2022. Το νέο Ινστιτούτο του ΙΤΕ που εδράζεται στην Αθήνα θα κάνει πράξη το όραμα διεθνώς αναγνωρισμένων Ελλήνων ερευνητών για την εξερεύνηση της παθογένειας των γενετικών ασθενειών, μέσω της ανάπτυξης της Γονιδιωματικής.
Η Γονιδιωματική αποτελεί το νέο ελπιδοφόρο επιστημονικό πεδίο το οποίο στηρίζεται στην αξιοποίηση των γονιδιακών χαρακτηριστικών κάθε ανθρώπου για την αντιμετώπιση ασθενειών με την ανάπτυξη νέων γενετικών θεραπειών που θα διορθώνουν το ελαττωματικό αντίγραφο του γονιδίου στον οργανισμό, αλλά και την πρόληψη των παθήσεων, μέσω της διενέργειας γενετικών τεστ.
Στην συμβατική Ιατρική, όπως την γνωρίζαμε έως τώρα, οι θεραπείες αρχικά αντιμετώπιζαν τα συμπτώματα και στην συνέχεια μέσω της ερευνητικής προόδου κατάφεραν να στοχεύσουν στο οργανικό αίτιο της παθογένειας-για παράδειγμα στο καρκινικό κύτταρο, σε ότι αφορά την καταπολέμηση του καρκίνου.
Στη νέα «διαστημική» εποχή της Ιατρικής μέσω των πληροφοριών που προσφέρει η γενετική ποικιλομορφία και με τη βοήθεια συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης που επεξεργάζονται τεράστιο αριθμό δεδομένων (big data) και βγάζουν προβλεπτικά μοντέλα θα συντελεστεί επανάσταση στην θεραπεία μονοπαραγοντικών και πολυπαραγοντικών ασθενειών, με τις νέες θεραπείες να στοχεύουν πλέον στο ανθρώπινο γονιδίωμα, και εν προκειμένω για τον καρκίνο στο ογκογονίδιο.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα διορθώνεται το πρόβλημα προτού εκδηλωθεί η νόσος και θα μπορούν στο μέλλον να σχεδιαστούν έγκαιρες παρεμβάσεις για την πρόληψη χρόνιων ασθενειών, κάτι που έως και σήμερα συμβαίνει μονάχα σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Χάρη σε αυτή την έρευνα, το Ιατρικό οπλοστάσιο θα μπορέσει να συμπεριλάβει θεραπείες αντικατάστασης «χαλασμένων» γονιδιακών αντιγράφων, οι οποίες θα χορηγούνται σε παιδιά κι ενήλικες διορθώνοντας με άπαξ χορήγηση το οργανικό πρόβλημα.
Επιπλέον, η …φουτουριστική έρευνα σε αυτό το πεδίο θα συμβάλλει στο να καταστούν οι θεραπείες και τα νέα DNA tests προσιτά για την κοινωνία, ενώ ταυτόχρονα θα φέρει την Ελλάδα στην αιχμή των εξελίξεων στην επιστημονική έρευνα, καθιστώντας την επιστημονικό «κόμβο» στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Οι προεκτάσεις της δημιουργίας του νέου Ινστιτούτου ΙΓΕΑ περιλαμβάνουν την μετατροπή του brain drain που βίωσε τα τελευταία χρόνια η χώρα μας σε gain brain, την προσέλκυση νέων κλινικών μελετών και μαζί σημαντικών επενδύσεων, την πρόσθετη ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και τη δημιουργία μιας νέας οπτικής και κλινικής ματιάς με την οποία θα αντιμετωπίζουμε τα νοσήματα, την διάγνωση και τη θεραπεία τους αλλά και την πρόληψη, ώστε να χτίσουμε μια βελτιωμένη δημόσια υγεία, με μεγαλύτερη προσβασιμότητα για όλους.
Για το νέο επιστημονικό άλμα που συντελείται στην πατρίδα μας, ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Δρ. Χρίστος Δήμας, δήλωσε: «Η ίδρυση του 1ου Ελληνικού Ινστιτούτου Γονιδιωματικής του Ανθρώπου στις δομές του ΙΤΕ σηματοδοτεί ένα άλμα στην νέα εποχή. Η Ελλάδα διαθέτει το επιστημονικό δυναμικό, πλέον έχει και τις υποδομές αλλά και πολύ καλύτερες συνθήκες ώστε οι επιστήμονες και οι ταλαντούχοι επιχειρηματίες να νιώθουν βεβαιότητα πως μπορούν να είναι ανταγωνιστικοί σε διεθνές επίπεδο από την Ελλάδα.
Πρόκειται για μια πολύ σημαντική εξέλιξη για την έρευνα και τις βιοεπιστήμες στην Ελλάδα και είμαι βέβαιος πως το επιστημονικό δυναμικό του ΙΤΕ θα αποδώσει σημαντικά αποτελέσματα.».
Από την δική του μεριά, ο Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Καινοτομίας, Καθ. Αθανάσιος Κυριαζής, πρόσθεσε: «Το Ελληνικό Ινστιτούτο Γονιδιωματικής του Ανθρώπου (ΕΙΓΑ) συνιστά ένα ακόμη πολύτιμο κύτταρο που έρχεται να προστεθεί στον ερευνητικό οργανισμό του ΙΤΕ. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική ερευνητική υποδομή που ανοίγει νέες προοπτικές για την περαιτέρω ανάπτυξη της έρευνας στον βιοϊατρικό επιστημονικό χώρο αλλά και για νέες συνεργασίες μεταξύ του υψηλού επιπέδου των Ελλήνων επιστημόνων του χώρου με συναδέλφους τους από το εξωτερικό.
Μέσω του Ινστιτούτου θα διευρυνθεί η διασύνδεση όλου του επιστημονικού δυναμικού της χώρας με τον επιστημονικό ιστό της γονιδιωματικής ιατρικής. Η ίδρυση τέτοιων Υποδομών που ανοίγουν νέες προοπτικές για ερευνητική ανάπτυξη με μεγάλο αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής των πολιτών στηρίζεται σταθερά από τη ΓΓΕΚ και αξίζουν θερμά συγχαρητήρια σε όλους όσοι συνέβαλαν στην υλοποίησή της.».
Παράλληλα, ο διεθνώς αναγνωρισμένος, κορυφαίος γενετιστής, Καθηγητής Στυλιανός Αντωναράκης υπογράμμισε: «Είναι μεγάλη μέρα για την βιοϊατρική έρευνα στην Ελλάδα σήμερα γιατί δημιουργήθηκε ένα πλαίσιο αριστείας για την εξερεύνηση του γονιδιώματος, ενός τεράστιου βιβλίου πληροφορίας του κάθε κυττάρου που περιέχει τα μυστικά της ζωής, της ανάπτυξης, του γήρατος, και της αρρώστιας.
Ευχαριστώ τους εξαιρετικούς επιστήμονες που συνέβαλαν στην προσπάθεια αυτή, για την φανταστική συνεργασία που οδήγησε στη δημιουργία του ΕΙΓΑ. Η επιστημονική τους αριστεία και εμπειρία είναι εγγύηση για την επιτυχία. Επίσης ευχαριστώ την Πολιτεία για τον ενθουσιασμό και την πολιτική βούληση ώστε να δημιουργηθεί το ΕΙΓΑ».