Τελικά, να ψάξουμε για πυρηνικό καταφύγιο ή όχι;

Τελικά, να ψάξουμε για πυρηνικό καταφύγιο ή όχι;

Έδωσαν τελικώς τα χέρια οι δύο γείτονες, που τυπικά εξακολουθούν να βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση από το 1953, καθώς οι μεταξύ τους εχθροπραξίες -στις οποίες είχαν εμπλακεί οι ΗΠΑ, η Κίνα και αρκετές ακόμη χώρες (μαζί και η Ελλάδα...)- έληξαν τότε όχι με συνθήκη ειρήνης, αλλά με μια απλή εκεχειρία. Φαίνεται ότι κάτι το ολυμπιακό πνεύμα, κάτι η διάθεση να τη «σπάσουν» στους Ιάπωνες και τους Αμερικανούς (ο καθένας για τους δικούς του λόγους) και κάτι ο φόβος ότι οι απειλές μπορεί κάποια στιγμή να οδηγήσουν σε «ατύχημα» με καταστροφικές συνέπειες, έκανε τους ηγέτες της Νότιας και της Βόρειας Κορέας να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι μετά από δύο και πλέον χρόνια και να συμφωνήσουν σε μέτρα αποκλιμάκωσης της έντασης.

Έτσι, στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες που διοργανώνει τον Φεβρουάριο η Νότια Κορέα θα δούμε να παρελαύνουν αθλητές και συνοδοί από τη Βόρεια. Μέχρι τότε δε (τουλάχιστον), θα πέσει και το θερμόμετρο στα σύνορα, μετά τη συμφωνία για μείωση της στρατιωτικής έντασης. Όσο για τις συνομιλίες, θα συνεχιστούν επισήμως και υπογείως, με στόχο τα πιο σοβαρά θέματα, που έχουν να κάνουν και με την οικονομία και την προσπάθεια συνολικής επαναπροσέγγισης.

Ας μην είμαστε αφελείς. Η εξέλιξη αυτή δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας ξαφνικής αλλαγής στη διάθεση του Kim Yong-un και του νοτιοκορεάτη προέδρου Moon Jae-in. Οφείλεται στην επιλογή των Ηνωμένων Πολιτειών να μην τραβήξουν άλλο το σκοινί, η οποία αποτυπώθηκε και στην απόφαση της αναβολής, επ'' αόριστον, της μεγαλύτερης στρατιωτικής άσκησης που διεξάγεται κάθε χρόνο από αμερικανικές και νοτιοκορεατικές δυνάμεις. Με τον τρόπο αυτό, μάλιστα, ικανοποιήθηκε και το προαπαιτούμενο που είχε θέσει ο Kim προκειμένου να στείλει αποστολή στους Αγώνες και να συμφωνήσει στην εκτόνωση.

Βεβαίως, με την πρώτη ματιά, τα όσα συμβαίνουν και λέγονται τα τελευταία 24ωρα προκαλούν έκπληξη, μιας και δεν έχουν καμία σχέση με όσα συνέβαιναν και λέγονταν τις προηγούμενες ημέρες. Για του λόγου το αληθές, ο Τραμπ, ο οποίος είχε απαντήσει στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμα του βορειοκορεάτη δικτάτορα γράφοντας στο Twitter το αμίμητο «να του πει κάποιος ότι έχω και εγώ πυρηνικό κουμπί και το δικό μου είναι μεγαλύτερο και ισχυρότερο!», δήλωσε προχθές ότι δεν έχει καμία απολύτως αντίρρηση να συνομιλήσει απευθείας με τον Kim. Με αυτόν, δηλαδή, που είχε πρόσφατα χαρακτηρίσει ως «πυραυλάνθρωπο» και τον είχε απειλήσει με αφανισμό από προσώπου γης!

Παρά το γεγονός ότι έχουν δίκιο αυτοί που προειδοποιούν να μην βιαστούμε ούτε αυτή τη φορά να βγάλουμε γενικευμένα συμπεράσματα -στο αντίθετο άκρο εκείνων που έκαναν λόγο για γενικευμένη σύγκρουση και πυρηνικό πόλεμο κάθε φορά που η Πιονγκγιάνγκ εκτόξευε ένα πύραυλο και η Ουάσινγκτον με τη Σεούλ απαντούσαν με επίδειξη στρατιωτικής δύναμης...- είναι φανερό ότι η συγκεκριμένη συμφωνία στέλνει σημαντικά μηνύματα. 

Το πρώτο είναι ότι δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε έναν από τους χρυσούς κανόνες της διπλωματίας: «Υπάρχουν πράγματα που γίνονται και δεν λέγονται και άλλα που λέγονται και δεν γίνονται». Το δεύτερο είναι ότι Βόρεια και Νότια Κορέα δεν έχουν καμία διάθεση να κηρύξουν πόλεμο η μία στην άλλη, καθώς γνωρίζουν ότι θα βγουν αμφότερες από αυτόν κατεστραμμένες και ηττημένες.

Όσο για το τρίτο, είναι ότι οι αληθινοί αντίπαλοι σε αυτό το μέτωπο, δηλαδή οι Αμερικανοί και οι Κινέζοι, έχουν επίγνωση της πραγματικότητας: Σε αντίθεση με το 1914 και το 1939-''40, μια πολεμική σύρραξη ανάμεσα στις σημερινές υπερδυνάμεις που θα λάβει παγκόσμιες διαστάσεις μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε πυρηνικό ολοκαύτωμα -άρα, σε έναν κόσμο που θα μοιάζει με καμένο τοπίο και στον οποίο δεν θα έχει καμία αξία η κυριαρχία τους. Και γι'' αυτό, το ένστικτο της πολιτικής και βιολογικής επιβίωσής τους κυριαρχεί.

Έτσι, όσοι έψαχναν επειγόντως για... πυρηνικό καταφύγιο μπορούν για την ώρα να χαλαρώσουν. Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει ότι δεν θα γίνει ποτέ πόλεμος -άλλωστε, η εποχή μας είναι εποχή των πολέμων. Απλώς, μοιάζει πολύ δύσκολο Τραμπ και Κιμ -ή οι διάδοχοί τους ή κάποιοι άλλοι (πχ. ο Πούτιν)- να πατήσουν το κουμπί και να του δώσουν τις διαστάσεις που κάποιοι επικίνδυνοι ή αφελείς τρομολάγνοι (ειδικά στα μίντια) περιγράφουν. Αφήστε που αν το κάνουν, με τα οπλοστάσια που διαθέτουν οι χώρες τους, είναι αμφίβολο εάν θα προλάβουμε να συνειδητοποιήσουμε το κακό...

Γιώργος Παυλόπουλος

AP Photo/Lee Jin-man