Στα χρόνια του Μεγάλου Αλεξάνδρου, λίγο πριν ή λίγο μετά τον θάνατό του, τοποθετούν τη δημιουργία του οι ανασκαφείς του ταφικού μνημείου στον λόφο Καστά της Αμφίπολης. Σύμφωνα με όσα είχαν προγραμματίσει να αναφέρουν στις ομιλίες τους στο πλαίσιο του Αρχαιολογικού Εργου Μακεδονίας- Θράκης το βράδυ της Παρασκευής, το μνημείο ανήκει στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αι. π.Χ.
Η σειρά με την οποία βρέθηκαν τα οστά εντός του τάφου, οι αρχιτεκτονικές φάσεις κατασκευής του, καθώς και οι φάσεις του περιβόλου, είναι αποκαλυπτικά και θα τα παρουσιάσει η Κατερίνα Περιστέρη. Η αρχαιολόγος θα αναφέρει την άποψή της, σύμφωνα με την οποία στο χαμηλότερο σημείο του τάφου ήταν ο ανδρικός σκελετός μαζί με την τέφρα. Ψηλότερα βρέθηκαν οι άλλοι δυο σκελετοί που ανήκουν σε άνδρες και στο πάνω μέρος των χωμάτων εντοπίσθηκε ο γυναικείος σκελετός στον οποίο ανήκει η νεκρική κλίνη. Επίσης, το ενδιαφέρον εστιάζεται στην παρουσίαση των μαρμάρινων γλυπτών που ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής θεωρεί πως αποτελούν μέρος της ζωφόρου του βάθρου του λέοντος.
Οι εξελίξεις για το σημαντικό αυτό μνημείο, όμως, μόνο σημαντικές δεν είναι. Σύμφωνα με την κα Περιστέρη, εργασίες συντήρησης δεν έγιναν καθ' όλη τη διάρκεια του 2016. Επίσης, δεν έγινε κάποια εργασία. Ακόμα και η απομάκρυνση κάποιων στοιχείων από το εσωτερικό του, που βοηθούν στατικά αλλά δυσκολεύουν την παραμονή επιστημόνων σε αυτό, δεν έγινε. Τέλος, τα μηχανήματα που έχουν τοποθετηθεί για να καταγράφουν συνθήκες υγρασίας, θερμοκρασίας κ.λπ. είναι απενεργοποιημένα σύμφωνα με την αρχαιολόγο.
Η ελάφρυνση των εσωτερικών κατασκευών έχει σημασία, καθώς το μνημείο κρύβει ακόμα πολλά μυστικά, όπως λέει η ανασκαφέας, αλλά δεν είναι δυνατόν να γίνει διερεύνηση χωρίς την απομάκρυνσή τους. Πρέπει η πρόσβαση στους τοίχους, τη θόλο και τα δάπεδα να είναι ανεμπόδιστη, ώστε να ολοκληρωθεί η μελέτη.
Ακόμα και ο έλεγχος οστεολογικού υλικού, που είχε συμφωνηθεί ανάμεσα στο υπουργείο Πολιτισμού και σε δύο πανεπιστήμια, δεν προχωρά. Πριν την αλλαγή της κυβέρνησης, είχε υπογραφεί προγραμματική σύμβαση διάρκειας δύο ετών και ύψους 236.697 ευρώ για την ανάλυση 300 σκελετών της Αμφίπολης μεταξύ αυτών και του Καστά που χρονολογούνται από το 1000 πΧ έως το 200 Πχ. Η σύμβαση αυτή, ουδέποτε ενεργοποιήθηκε.
Η επιστημονική έρευνα θα τεκμηριωνόταν για πρώτη φορά στην Ελλάδα μέσα από μια συνδυαστική εφαρμογή καινοτόμων αναλυτικών μεθόδων σε ένα ευρύ δείγμα πληθυσμού των ιστορικών χρόνων και τα αποτελέσματα της έρευνας θα προσέθεταν πολλά και χρήσιμα στοιχεία στους σκελετούς του τάφου της Αμφίπολης αλλά θα βοηθούσαν και τους αρχαιολόγους να έχουν μια καλύτερη εικόνα για τις ταφές.
Ποιος φέρει την ευθύνη; Πιθανώς και η ίδια η ανασκαφέας, που δεν ήταν και τόσο σύμφωνη με όλα τα μέλη της επιτροπής. Σίγουρα πάντως, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου, η οποία ενώ γνωρίζει δεν κάνει τίποτα.
Κερασάκι στην τούρτα, πάντως, ήταν και ελεγχόμενη έκρηξη βόμβας του Β Παγκοσμίου Πολέμου που έγινε το πρωί, στον λόφο 133 σε απόσταση 300μ από τον λόφο Καστά. Την έκρηξη προκάλεσαν πυροτεχνουργοί του στρατού και έγινε αισθητή στη γύρω περιοχή.
Αντιγόνη Καρατάσου
Φωτογραφία: SOOC
