Του Γιώργου Φιντικάκη
Το παγκόσμιο ρεκόρ επιχείρησης, όπου ένας μόνο πελάτης της, η ΛΑΡΚΟ, της χρωστά... όσα η συνολική της αξία στο ταμπλό του χρηματιστηρίου, και παρ'' όλα αυτά εκείνη συνεχίζει να τον ηλεκτροδοτεί, πρέπει να κατέχει η ΔΕΗ.
Η αξία της χθες ήταν 302,7 εκατ. ευρώ, όταν οι ληξιπρόθεσμες προς αυτήν οφειλές από τη ΛΑΡΚΟ, ανέρχονται στα 285 εκατ ευρώ, και παρ'' όλα αυτά η ΔΕΗ συνεχίζει να της δίνει ρεύμα, όταν την ίδια ώρα το κόβει για οφειλές 200, 300 και 500 ευρώ.
Αυτό το σκάνδαλο διαρκείας που συνεχίζεται επειδή ΔΕΗ και ΛΑΡΚΟ έχουν τον ίδιο βασικό μέτοχο, δηλαδή το κράτος, και για το οποίο ουδείς εισαγγελέας έχει παρέμβει, εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τη σημερινή κατάσταση της δημόσιας επιχείρησης ηλεκτρισμού.
Τελευταίο περιστατικό αποτελεί η επιστολή που απέστειλε πριν από μια εβδομάδα στα μέλη του Δ.Σ. της ΔΕΗ ένα από τα μεγαλύτερα ξένα funds με μετοχικό ποσοστό στην επιχείρηση, η Horizon Growth, ζητώντας της να τραβήξει τη πρίζα από τη ΛΑΡΚΟ. Στην επιστολή του, το ξένο fund αφού εκφράζει την έκπληξή του πώς είναι δυνατόν η νικελοβιομηχανία να χρωστά τόσα χρήματα στην επιχείρηση και παρ'' όλα αυτά η διοίκηση της ΔΕΗ να μην κάνει κάτι για να τα εισπράξει - η ΛΑΡΚΟ έχει κάνει ρύθμιση των χρεών της την οποία και δεν τηρεί- ζητά από την επιχείρηση να λάβει δραστικά μέτρα, διαφορετικά να κόψει το ρεύμα.
Στις αρχές Οκτωβρίου η ΔΕΗ είχε αποστείλει προς τη ΛΑΡΚΟ ένα ακόμη εξώδικο (το προηγούμενο ήταν την περασμένη Άνοιξη) ζητώντας της να διακανονίσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές της, δίχως να έχει γίνει γνωστό αν είχε την ίδια τύχη με το προηγούμενο.
Και όλα αυτά συμβαίνουν όταν το Μάρτιο του 2018, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατέστησε οριστική την απόφαση της Κομισιόν (του 2014) για την επιστροφή από τη ΛΑΡΚΟ προς το Δημόσιο κρατικών ενισχύσεων, ύψους 136 εκατ. ευρώ, πλέον τόκων. Τότε, ο αρμόδιος υπουργός Ενέργειας Γ.Σταθάκης είχε συναντηθεί με όλους τους εμπλεκόμενους και είχε δηλώσει ότι η πρόσφατη καταδικαστική απόφαση δημιουργεί ένα νέο τοπίο, και πως πλέον όλα τα σενάρια είναι ανοιχτά, δίχως ωστόσο να δώσει συνέχεια. Παρότι το θέμα λέγεται ότι απασχόλησε κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στην Αθήνα την Επίτροπο Ανταγωνισμού Μ. Βεστάγκερ, ουδείς γνωρίζει τι είδους λύση έχει δρομολογηθεί.
Η ιστορία σέρνεται από το 2014 όταν και εκδόθηκε απόφαση της Κομισιόν που απαιτούσε την άμεση ανάκτηση και επιστροφή των 136 εκατ ευρώ, κάτι που στην ουσία θα σήμαινε λουκέτο για τη ΛΑΡΚΟ αφού τα χρήματα δεν υπήρχαν. Η τότε κυβέρνηση κατάφερε να παγώσει τις εξελίξεις, καταθέτοντας στις Βρυξέλλες σχέδιο πώλησης της εταιρείας μέσω δύο παράλληλων διαγωνισμών, έναν για τα πάγια και έναν για τα δημόσια μεταλλεία που έχουν παραχωρηθεί στη βιομηχανία. Το σχέδιο μπήκε οριστικά στο συρτάρι όταν το 2015 η σημερινή κυβέρνηση θεώρησε ότι η ΛΑΡΚΟ μπορεί υπό κρατικό έλεγχο να καταφέρει να γυρίσει σε κερδοφορία. Παρά τα κατά καιρούς σχέδια που έχουν εκπονηθεί για μείωση του λειτουργικού κόστους, εξορθολογισμό της παραγωγής και εξυγίανση της εταιρείας, τίποτα απ'' αυτά δεν εφαρμόστηκε.
Ο τελευταίος δημοσιευμένος ισολογισμός της ΛΑΡΚΟ είναι του 2015, και δείχνει μια εταιρεία με ζημιές 79,3 εκατ ευρώ, αλλά κυρίως με μη βιώσιμα κόστη παραγωγής. Τότε η μέση τιμή πώλησης νικελίου ήταν 11.886 δολάρια ο τόνος, όταν το εμπορικό κόστος της ΛΑΡΚΟ ανέρχονταν σε 16.627 δολάρια ο τόνος. Δηλαδή για κάθε τόνο που παρήγαγε η βιομηχανία, έγραφε ζημιές 4.741 δολάρια. Φέτος τον Ιούνιο, οι τιμές νικελίου έφτασαν κάποια στιγμή στα 15.700 δολάρια ο τόνος (υψηλά τριετίας), για να υποχωρήσουν το Σεπτέμβριο στα 12.200 δολάρια. Το μόνο όφελος για τη ΛΑΡΚΟ ήταν ότι κατάφερε να περιορίσει τις ημερήσιες ζημιές της.
