Οι ρωσικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία δεν έχουν εξελιχθεί μέχρι τώρα σύμφωνα με τον αρχικό φιλόδοξο σχεδιασμό, δηλαδή την επίτευξη των βασικών αντικειμενικών σκοπών (κατάληψη του Κιέβου και μεγάλων ουκρανικών πόλεων) παρά την κατοχή σημαντικού τμήματος του ουκρανικού εδάφους, εντός ευλόγου χρόνου και τελικώς την επιβολή πολιτικής λύσεως ρωσικής επιλογής («αποναζιστικοποίηση», αποστρατικοποίηση). Παρά τη δήλωση του προέδρου Πούτιν ότι όλα βαίνουν σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του, αδιάψευστους μάρτυρες της πραγματικότητος αποτελούν η αλλαγή του επιχειρησιακού σχεδιασμού της Ρωσίας και η ανάθεση, η οποία είδε το φως της δημοσιότητας προσφάτως, της συνολικής ευθύνης της ρωσικής επιχειρήσεως στην Ουκρανία στον Διοικητή της Νότιας Στρατιωτικής Περιφέρειας τον στρατηγό Ντβορνίκωφ.
Η Ρωσία, αφού δεν απέκλεισε ακόμη και τη χρησιμοποίηση πυρηνικών όπλων (Πεσκώφ), δήλωσε ότι η Ουκρανία έχει χάσει το δικαίωμα να διατηρεί τα σημερινά εδάφη της (Ζαχάροβα) και πραγματοποίησε προβολή ισχύος προς τον δυτικό κόσμο με υπερηχητικούς πυραύλους, ανήγγειλε την 25 Μαρτίου, ένα μήνα μετά την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία, την αλλαγή του επιχειρησιακού σχεδιασμού της. Ειδικότερα ο Υπαρχηγός του Ρωσικού Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων Στρατηγός Σεργκέι Ρουτσκόι, ανακοίνωσε ότι η ρωσική «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» θα επικεντρωθεί στη «πλήρη απελευθέρωση» του Ντονμπάς και αποτελεί τη δεύτερη φάση της επιχειρήσεως, ενώ οι βασικοί στόχοι της πρώτης, επιτεύχθηκαν σε γενικές γραμμές, ενώ δεν ήταν στόχοι το Κίεβο και το Χάσκοβο. Φυσικά, αυτά δεν πείθουν και τον πλέον καλόπιστο παρατηρητή. Μια απλή ματιά σε ένα χάρτη, καταδεικνύει ότι δεν ήταν οφθαλμαπάτη αυτό που βλέπαμε. Τόσο από πλευράς προσπάθειας όσο και όγκου δυνάμεων κυρία προσπάθεια και βασικός στόχος ήταν το Κίεβο. Η υποβάθμιση των ρωσικών στρατιωτικών σκοπών, χαμήλωσε αυτομάτως και τον πήχη των στρατηγικών και πολιτικών επιδιώξεων.
Παρότι, έχουν παρέλθει σχεδόν είκοσι ημέρες από την ανακοίνωση των επιχειρησιακών αλλαγών και την οργανωμένη και σταδιακή αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων που ήταν προσανατολισμένες προς το Κίεβο, δεν είχε γίνει μέχρι τώρα ορατή μια θεαματική αλλαγή στην ανατολική Ουκρανία. Οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν να κατατρίβονται με την εκκαθάριση της Μαριούπολης και τη διεύρυνση των περιοχών του Ντονμπάς σε αργούς ρυθμούς.
Οι αποχωρούσες ρωσικές δυνάμεις, είναι βέβαιο ότι μετά τη σημαντική αντίσταση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων έχουν υποστεί απώλειες σε προσωπικό όσο και καταστροφές και ζημίες στο υλικό. Επίσης, είναι βέβαιο ότι η αποχώρηση αυτή έχει επηρεάσει αρνητικά το ηθικό των δυνάμεων αυτών, καθώς εγκαταλείπουν το έδαφος για την κατάληψη του οποίου κατέβαλαν τεράστια προσπάθεια και θυσίες. Κατόπιν αυτών, ανασυντάσσονται, αναδιοργανώνονται, έτσι ώστε να εισέλθουν εκ νέου στον αγώνα. Σε κάθε περίπτωση, με βάση αυτά αλλά και την επιχειρησιακή συμπεριφορά των δυνάμεων αυτών εγείρονται σημαντικά ερωτηματικά για τον βαθμό επανακτήσεως της μαχητικής τους ικανότητος. Η είσοδος αυτών των δυνάμεων στα πεδία των μαχών της ανατολικής Ουκρανίας θα αρχίσει να γίνεται ορατή τις προσέχεις ημέρες.
Η Ρωσία στην παρούσα φάση βρίσκεται σε στρατηγικά μειονεκτική θέση, με περιορισμένα περιθώρια ελιγμού και βασικά τις στρατιωτικές της δυνατότητες διαθέσιμες. Αν η Ρωσία δεν καταφέρει να συγκεντρώσει επαρκή μαχητική ισχύ, ώστε να αλλάξει τον ρυθμό των επιχειρήσεων, να εξουδετερώσει τις σημαντικές ουκρανικές δυνάμεις και συνεχίσει τον αγώνα τριβής που την έχουν εφελκύσει οι Ουκρανοί από την έναρξή των επιχειρήσεων, τότε διαφαίνονται τρία ενδεχόμενα. Πρώτον, να συνεχισθεί μια παρατεταμένη σύγκρουση σε αργούς ρυθμούς χωρίς θεαματικά αποτελέσματα, δεύτερον, οι στρατιωτικές επιδιώξεις να περιορισθούν στο Ντονμπάς ή και σε κάτι ελαφρώς ευρύτερο με βάση της γεωγραφία της περιοχής και τρίτον, σε μια ανακωχή, χωρίς οι Ρώσοι να επιτύχουν τους στόχους τους. Σε όλες τις περιπτώσεις, η Ρωσία θα ευρεθεί χωρίς σημαντικό μοχλό πολιτικής διευθετήσεως, σύμφωνα με τις επιδιώξεις της, ειδικά δε στην περίπτωση ανακωχής θα τελεί υπό τη διαρκή πίεση της Ουκρανίας και της Δύσεως σε όλα τα επίπεδα.
Αν αντιθέτως οι Ρώσοι καταφέρουν μια γρήγορη στρατιωτική επιτυχία, με εξουδετέρωση των ουκρανικών δυνάμεων και την κατάληψη της ανατολικής Ουκρανίας, τότε είναι ενδεχόμενο να τεθεί εκ νέου επί τάπητος η απειλή καταλήψεως του Κιέβου και ελέγχου ολοκλήρου της Ουκρανίας. Στην περίπτωση αυτή η Ρωσία θα ευρεθεί σε θέση ισχύος για επίτευξη των στρατηγικών της επιδιώξεων και οι διαπραγματεύσεις θα παρουσιάσουν ραγδαίες εξελίξεις.
Και στις δύο περιπτώσεις, όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση, η Ρώσοι θα δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στη διατήρηση ή και ίσως διεύρυνση της κατεχόμενης περιοχής της Χερσώνας, καθώς αυτή δίνει στρατηγικό βάθος στην Κριμαία και αποτελεί εφαλτήριο επιχειρήσεων προς βορρά (Κίεβο) και δυσμάς (Οδησσός) για την αύξηση της πιέσεως προς την Ουκρανία, αλλά και υποστηρίξεως των ρωσικών επιχειρήσεων στην ανατολική Ουκρανία.
Τέλος, τα στρατιωτικά αποτελέσματα επί του πεδίου, η έκταση αυτών και η ταχύτητα επιτεύξεως τους, είναι οι αποφασιστικοί παράγοντες θα προσδιορίσουν τις στρατηγικές επιδιώξεις για όλους τους εμπλεκόμενους. Στο πλαίσιο αυτό ο πρόεδρος Πούτιν ως Χριστιανός Ορθόδοξος, θα πρέπει να φέρει στο νου του την ευχή του απόδειπνου και να αναστοχασθεί τόσο τις δικές του ενέργειές όσο και της Ρωσίας ευρύτερα, καθώς μέχρι τώρα δεν έδειξαν: «γρήγορον νουν, σώφρονα λογισμόν και καρδίαν νήφουσαν», εάν θέλουν να έχουν αποφασιστικό ρόλο και λόγο στη νέα τάξη πραγμάτων που θα διαμορφωθεί.