Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφώνησε με τις ελληνικές αρχές και τους οργανισμούς της Ε.Ε επί ενός λεπτομερούς σχεδίου για τη δημιουργία στη Λέσβο νέου κέντρου υποδοχής, έως τις αρχές Σεπτεμβρίου του 2021, αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Κομισιόν.
Πρόκειται για σημαντικό βήμα προς τη διευθέτηση της κατάστασης που διαμορφώθηκε μετά τις πυρκαγιές που κατέστρεψαν τον καταυλισμό της Μόριας τον Σεπτέμβριο. Αποτελεί προϊόν των εργασιών της ευρωπαϊκής ειδικής ομάδας που συστάθηκε εκείνη την περίοδο. Το μνημόνιο που υπογράφηκε σήμερα από τον υπουργό Μετανάστευσης & Ασύλου Νότη Μηταράκη, και την επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ίλβα Γιόχανσον καθορίζει τις αντίστοιχες αρμοδιότητες και τους τομείς συνεργασίας μεταξύ της Επιτροπής, των ελληνικών αρχών και των οργανισμών της Ε.Ε.
Η σημερινή συμφωνία προστίθεται στην ενωσιακή χρηματοδότηση των 121 εκατ. ευρώ που χορηγήθηκαν στην Ελλάδα τον περασμένο μήνα για την κατασκευή 3 μικρότερων κέντρων υποδοχής στα νησιά της Σάμου, της Κω και της Λέρου, η οποία θα ολοκληρωθεί επίσης έως τον Σεπτέμβριο του 2021.
Η νέα δομή θα δημιουργηθεί με τη συνεργασία της ελληνικής κυβέρνησης, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των ευρωπαϊκών οργάνων (EASO, FRONTEX, EUROPOL, FRA) και σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου «θα πληροί όλες τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές, θα έχει σύγχρονες και ανθεκτικές υποδομές, θα παρέχει πλήρη υγειονομική περίθαλψη και θα λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες των γυναικών, των παιδιών και των οικογενειών».
Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, «η παραμονή στη δομή θα είναι σύντομη (μερικών μηνών), έως ότου εκδοθεί είτε απόφαση ασύλου είτε απόφαση επιστροφής».
«Λιγότερο από 3 μήνες μετά την τραγωδία στη Μόρια και την εξαιρετική συνεργασία του σήμερα αλλαγή σελίδας. Η σημερινή συμφωνία εκπληρώνει τη δέσμευσή μας για βιώσιμες λύσεις. Έμπρακτη Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη προς την Ελλάδα» επισήμανε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς με ανάρτησή του στο twitter.
Λιγότερο από 3 μήνες μετά την τραγωδία στη Μόρια και την εξαιρετική συνεργασία του @PrimeministerGR με @vonderleyen σήμερα αλλαγή σελίδας. Η σημερινή συμφωνία εκπληρώνει τη δέσμευσή μας για βιώσιμες λύσεις. Έμπρακτη Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη προς την Ελλάδα. https://t.co/c5fuSZMOja https://t.co/ThWh5r1INY
— Margaritis Schinas (@MargSchinas) December 3, 2020
«Με τη συμφωνία μας σήμερα, η Ευρώπη και η Ελλάδα συνεργάζονται για τους ανθρώπους στα νησιά. Θα προσφέρουμε αξιοπρεπείς συνθήκες σε μετανάστες και πρόσφυγες που φτάνουν, καθώς και υποστήριξη των κοινοτήτων στα ελληνικά νησιά. Πρόκειται επίσης για γρήγορες και δίκαιες διαδικασίες, δηλαδή τα κέντρα αυτά να είναι αυτό πρέπει - μόνο μια προσωρινή στάση πριν από την επιστροφή ή την ένταξη» η ανέφερε πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τόνισε «Η διαχείριση της μετανάστευσης είναι μια ευρωπαϊκή πρόκληση και σήμερα εφαρμόζουμε την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στην πράξη».
«Η Ευρώπη και η Ελλάδα εργάζονται χέρι- χέρι για τους ανθρώπους στα ελληνικά νησιά. Υπογράψαμε σήμερα συμφωνία για νέα δομή στη Λέσβο έως τον Σεπτέμβριο του 2021. Θα προσφέρουμε αξιοπρεπείς συνθήκες στους μετανάστες και τους πρόσφυγες και θα υποστηρίξουμε τις τοπικές κοινότητες» σημείωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον τόνισε ότι «αφορά τους ανθρώπους και το βασικό τους δικαίωμα να αισθάνονται ασφαλείς» και προσέθεσε: «Αυτή η συμφωνία είναι ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση μιας βιώσιμης λύσης στη Λέσβο και για να διασφαλιστεί ότι μια κατάσταση όπως η Μόρια δεν μπορεί ποτέ να ξανασυμβεί. Είναι επίσης ένα σημαντικό βήμα στην αλλαγή του τρόπου με τον οποίο προσεγγίζουμε τη διαχείριση της μετανάστευσης και ανοίγει τον δρόμο για την πρακτική εφαρμογή των κατευθυντήριων αρχών του νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο».
Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης επισήμανε πως «με κοινό μας σύνθημα "όχι πια άλλη Μόρια", δημιουργούμε τη νέα κλειστή- ελεγχόμενη δομή Λέσβου που θα μας επιτρέψει να κλείσουμε οριστικά την προσωρινή δομή στο Μαυροβούνι, καθώς και θα αποτελέσει οδηγό για τις νέες δομές στα υπόλοιπα νησιά του ανατολικού Αιγαίου».
Όπως αναφέρεται τον Σεπτέμβριο, η Επιτροπή ανακοίνωσε μια ευρωπαϊκή ειδική ομάδα για την αντιμετώπιση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης στη Λέσβο, με βάση τις αρχές του νέου συμφώνου για τη μετανάστευση και το άσυλο.
Η σημερινή συμφωνία καθορίζει τους ακόλουθους τομείς συνεργασίας μεταξύ της Επιτροπής, των ελληνικών αρχών και των οργανισμών της ΕΕ.
- Ανάπτυξη και κατασκευή κέντρου υποδοχής σχεδιασμένου να παρέχει κατάλληλες συνθήκες και να λειτουργεί με ταχείες, δίκαιες και αποτελεσματικές διαδικασίες. Το κέντρο θα διαθέτει έναν χώρο διαβίωσης με κοντέινερ, έναν ειδικό χώρο για τους νεοαφιχθέντες για να τους βοηθήσει κατά τις πρώτες ημέρες, κοντέινερ-ιατρεία για άμεση υγειονομική περίθαλψη, χώρους αναψυχής για αθλήματα, παιδικές χαρές και προκατασκευασμένα σπίτια για τυπική και μη τυπική εκπαίδευση. Θα υπάρχουν κοινές κουζίνες για την προετοιμασία φαγητού και καταστήματα που θα εξυπηρετούν βασικές ανάγκες. Θα δημιουργηθούν ειδικές αίθουσες για τα άτομα με αναπηρία.
- Βελτιωμένη διαχείριση των αφίξεων με πλήρεις διαδικασίες υποδοχής και ταυτοποίησης, συμπεριλαμβανομένων ελέγχων υγείας και ασφάλειας σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο.
- Απρόσκοπτες διαδικασίες ασύλου και επιστροφής και μέτρα ένταξης για να διασφαλιστεί ότι κανείς δεν θα παραμένει σε παρατεταμένη αβεβαιότητα. Θα προωθηθούν προγράμματα επικουρούμενης οικειοθελούς επιστροφής και επανένταξης για άτομα που δεν έχουν δικαίωμα παραμονής στην ΕΕ, αλλά θα δημιουργηθεί επίσης χώρος κράτησης στα κέντρα πολλαπλών σκοπών για τη στήριξη της αποτελεσματικής επιστροφής. Τα άτομα που χρήζουν διεθνούς προστασίας θα λαμβάνουν καλύτερη στήριξη ώστε να ξεκινούν τη διαδικασία ένταξής τους.
- Συνθήκες υποδοχής σύμφωνες με το δίκαιο της ΕΕ, λαμβανομένων υπόψη των διεθνών προτύπων και βέλτιστων πρακτικών, ιδίως όσον αφορά την υγεία, την ασφάλεια, την αποχέτευση, τα τρόφιμα, την παροχή πληροφοριών και συμβουλών, τον ρουχισμό και τα μη επισιτιστικά είδη, καθώς και τους κοινόχρηστους χώρους. Θα ακολουθηθεί προσέγγιση με βάση το φύλο και τα δικαιώματα των παιδιών, λαμβανομένων υπόψη των αναγκών των οικογενειών και των παιδιών (συνοδευόμενων και ασυνόδευτων), με παράλληλη διασφάλιση ότι τα τρωτά σημεία εντοπίζονται και αντιμετωπίζονται επαρκώς.
- Επαρκής κατάρτιση του προσωπικού, στελέχωση και σχεδιασμός, συμπεριλαμβανομένης της εκτίμησης επικινδυνότητας και του σχεδιασμού έκτακτης ανάγκης, για τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας του νέου κέντρου.