Στον Kazuo Ishiguro, τον ιαπωνικής καταγωγής συγγραφέα που μεγάλωσε στη Βρετανία, απονέμεται το φετινό Νόμπελ Λογοτεχνίας. Η σουηδική ακαδημία, μετά την περσινή αμφιλεγόμενη βράβευση του Bob Dylan, επανήλθε φέτος στον «κλασικό» δρόμο της βράβευσης σπουδαίων συγγραφέων.
Το όνομα του Ishiguro είχε συζητηθεί επανειλημμένα για το βραβείο αυτό.
Ο Kazuo Ishiguro γεννήθηκε στο Ναγκασάκι της Ιαπωνίας το 1954, αλλά σε ηλικία πέντε ετών πήγε με την οικογένειά του στη Βρετανία.
Με το πρώτο του μυθιστόρημα "A pale view of hills" (1982), κέρδισε το βραβείο Winifred Holtby. Το δεύτερο μυθιστόρημά του "An artist of the floating world" (1986), βραβεύτηκε με τα βραβεία Whitbread και Scano ενώ ήταν επίσης υποψήφιο για το βραβείο Booker. Το 1989, με το "The remains of the day" ("Τα απομεινάρια μιας μέρας") όχι μόνο κέρδισε το βραβείο Booker αλλά έγινε διάσημος σ'' όλο τον κόσμο: το βιβλίο του μεταφράστηκε σε 24 γλώσσες, πούλησε 1.000.000 αντίτυπα μόνο στην αγγλική γλώσσα και η ομώνυμη ταινία του Τζέιμς Άιβορι έγινε επίσης παγκόσμια επιτυχία.
Το επόμενο μυθιστόρημά του "The unconsoled" ("Ο απαρηγόρητος"), κυκλοφόρησε το 1995 και τιμήθηκε με το βραβείο Τσέλτενχαμ. Το 1998 χρίστηκε από το γαλλικό κράτος Ιππότης των Τεχνών και των Γραμμάτων. Το μυθιστόρημα "When we were orphans" ("Τότε που ήμασταν ορφανοί") κυκλοφόρησε το 2000 και ήταν και αυτό υποψήφιο για το βραβείο Booker.
Το Νόμπελ τού απονεμήθηκε διότι «σε μυθιστορήματα μεγάλης συναισθηματικής δύναμης, έχει αποκαλύψει την άβυσσο κάτω από την ψευδαίσθηση της σύνδεσής μας με τον κόσμο".
Τον νέο νομπελίστα έχει εμπνεύσει ο Πλάτων, όπως ο ίδιος είχε αναφέρει σε συνέντευξή του προς τον Γρηγόρη Μπέκο στο Βήμα:
«Ο Πλάτων υπήρξε καθοριστικός για εμένα επειδή τον διάβασα σε νεαρή ηλικία, όταν σπούδαζα Φιλοσοφία. Με επηρέασε πολύ. Οχι τόσο η "Πολιτεία". Οι "Πλατωνικοί διάλογοι" περισσότερο. Αυτό που βασικώς συμβαίνει σε αυτούς είναι ότι συνήθως υπάρχει ένας άνθρωπος που είναι απολύτως πεπεισμένος, και γι'' αυτό αυτάρεσκος, ότι γνωρίζει ποιο είναι το καλό και ποιο το κακό, και ποιο είναι το νόημα της ζωής. Και κάποια στιγμή εμφανίζεται ο Σωκράτης από το μονοπάτι και στο τέλος της κουβέντας ο άλλος αντιλαμβάνεται ότι δεν είχε απολύτως καμία ιδέα στην πραγματικότητα, ότι οι αξίες του είναι ουσιαστικά αθεμελίωτες. Αυτό συμβαίνει σε πολλά από τα βιβλία μου. Γι'' αυτό νομίζω ότι ο Πλάτων ενυπάρχει σε ό,τι γράφω, ως σήμερα».
Αυτό που τον χαρακτηρίζει, σύμφωνα με τον ποιητή Γιώργο Βέη, είναι πως σε όλο το έργο του ευαγγελίζεται σταθερά ριζική ανασύσταση του ήθους. Αναφερόμενος στο τελευταίο μυθιστόρημα του Ishiguro, ο Γ. Βέης γράφει ανάμεσα σε άλλα στο Book Press:
[Μέσα σε συγκυρίες άκρας ρευστότητας] «το ερωτικό ζευγάρι του Αξλ και της Μπέατρις προσωποποιεί την ακεραιότητα της άνευ όρων Αγάπης. Ό,τι δηλαδή βρίσκεται στον αντίποδα της ανθρωποφοβίας, της μισαλλοδοξίας, της ξενότητας και της ασύγγνωστης βαρβαρότητας, οι οποίες στοιχειώνουν το μεγαλύτερο μέρος της αφήγησης. Κι ενώ ο κόσμος θα κινείται γραμμικά μέσα στο όνειρο της ευτυχίας, όπως ακριβώς το θέλει ο Θαμμένος Γίγαντας, αντίρροπες δυνάμεις θα δοκιμάζουν να τον εξανδραποδίσουν. Ο περίπου δον Κιχώτης-Σερ Γκαουέιν κι ο ιδαλγός Γουίσταν, θα φροντίζουν όμως πάντα να προπορεύονται συνειδητά της ολικής καταστροφής. Ως ελλιπείς άγγελοι ξέρουν άλλωστε να δρουν καλλίτερα από τους ουράνιους συγγενείς των: τολμούν δηλαδή να ξεπεράσουν εαυτούς, ακυρώνοντας ακόμη και την ίδια την Κουερίγκ. Από την άποψη αυτή, ο Θαμμένος Γίγαντας μας αφορά όχι μόνον σαν μια καλογραμμένη αλληγορία, αλλά κυρίως ως μάθημα κυριολεκτικού ανθρωπισμού. Γεννημένος άλλωστε στο ισοπεδωμένο Ναγκασάκι, το 1954, ο συγγραφέας ευαγγελίζεται σταθερά σε όλο το έργο του ως τώρα ριζική ανασύσταση ήθους.»
Ας σημειωθεί πως ο Ishiguro δεν γράφει στα γιαπωνέζικα, τα οποία μιλά ελάχιστα, αλλά στα αγγλικά. Είναι κάτι που ο ίδιος πάντοτε διευκρινίζει, καθώς, όπως λέει, πολλοί αναγνώστες πιστεύουν πως τα βιβλία του στην αγγλική είναι μεταφρασμένα!
Βιβλία του στα ελληνικά:
(2015) Ο θαμμένος γίγαντας, Ψυχογιός
(2011) Μη μ'' αφήσεις ποτέ, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2011) Νυχτερινά, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2009) Νυχτερινά, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2005) Τ'' απομεινάρια μιας μέρας, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2001) Τότε που ήμασταν ορφανοί, Εκδόσεις Καστανιώτη
(1997) Ο απαρηγόρητος, Εκδόσεις Καστανιώτη
(1993) Τ'' απομεινάρια μιας μέρας, Εκδόσεις Καστανιώτη
(1990) Ένας καλλιτέχνης του ρευστού κόσμου, Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Αγγελική Κώττη
