(Photo by ΚΠΙΣΝ (ΙΣΝ/Γιώργης Γερόλυμπος) - Εθνική Λυρική Σκηνή. Στον χώρο υποδοχής κοιτάζοντας προς τα πάνω / Greek National Opera. At the opera lobby looking up.)
Σε περίπου ένα μήνα (και συγκεκριμένα στις 31 Μαρτίου) παραδίδεται, σε περίπου ένα χρόνο αναμένεται να λειτουργεί. Ο λόγος για το Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, στο οποίο έγινε ειδική ξενάγηση για τους δημοσιογράφους. Το 94% των εργασιών έχει περατωθεί και μέχρι το τέλος Μαρτίου όλα θα έχουν τελειώσει, οπότε θα γίνει η παράδοση στο Ίδρυμα.
Η ξενάγηση έγινε πριν από τη διεξαγωγή της 61ης συνεδρίασης της Ειδικής Συμβουλευτικής Επιτροπής του Ελληνικού Δημοσίου με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, η οποία πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά εντός του εργοταξίου, και συγκεκριμένα στην αίθουσα της Εναλλακτικής Σκηνής της Λυρικής παρουσία των δημοσιογράφων. «Το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος βρίσκεται πια στην τελική του ευθεία και, μέσα στους επόμενους μήνες, θα είμαστε σε θέση να το παραδώσουμε στον τελικό του ιδιοκτήτη, την ελληνική κοινωνία, η οποία είμαστε βέβαιοι πως θα το αγκαλιάσει και θα το φροντίσει», τόνισε, μεταξύ άλλων, στη διάρκεια της παρέμβασής του ο πρόεδρος του ΙΣΝ, κ. Ανδρέας Δρακόπουλος.
Το Κέντρο βρίσκεται στον Φαληρικό Όρμο και εκεί θα στεγαστεί η Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ), η Εθνική Βιβλιοθήκη και το πάρκο «Σταύρος Νιάρχος». Η τελική παράδοση θα γίνει από το Ίδρυμα στο Δημόσιο, και αμέσως θα ξεκινήσει η μετεγκατάσταση της ΕΛΣ και της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Στόχος, μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2017 να ανοίξουν τις πόρτες τους στο κοινό.
Στη διάρκεια της ξενάγησης, παρουσιάστηκαν ορισμένα από τα πιο σημαντικά σημεία του έργου. Πιο συγκεκριμένα:
Κέντρο Επισκεπτών του ΚΠΙΣΝ
(Photo by ΚΠΙΣΝ (ΙΣΝ/Γιώργης Γερόλυμπος) - Το Κέντρο Επισκεπτών του ΚΠΙΣΝ / The SNFCC Visitors Center.)
Είναι το πρώτο κτίριο του συγκροτήματος σχεδιασμένο από τον Renzo Pianο. Αποτελεί λειτουργική συνέχεια του αρχικού και προσωρινού Κέντρου Επισκεπτών που είχε σχεδιαστεί από τους φοιτητές αρχιτεκτονικής Σπύρο Γιωτάκη και Άγι-Παναγιώτη Μουρελάτο.Τους είχε επιλέξει ο φημισμένος αρχιτέκτονας, μέσα από πανελλήνιο σπουδαστικό διαγωνισμό. Το προσωρινό Κέντρο Επισκεπτών λειτούργησε από τον Οκτώβριο του 2013 έως τον περασμένο μήνα. Φιλοξένησε περισσότερες από 300 εκδηλώσεις και πάνω από 58.000 επισκέπτες –μεταξύ αυτών, 9.000 μαθητές.
Το νέο Κέντρο Επισκεπτών, που άνοιξε μόλις τις πόρτες του, προσφέρει επίσης την ευκαιρία στο κοινό να ενημερωθεί για τις τεχνικές λεπτομέρειες της κατασκευής του έργου, καθώς και για την αποστολή του ΚΠΙΣΝ.
Τοίχος και Τεχνητός Λόφος
Η πρόθεση του Piano ήταν να δημιουργηθεί ένας «Τόπος», ένας νέος χώρος, μέσα από την ανύψωση της γης, σαν σε λόφο με ήπια ανοδική κλίση. Κάτω από αυτόν το λόφο, χωροθετήθηκαν οι κτιριακές εγκαταστάσεις της Βιβλιοθήκης και της Λυρικής, ως μια ενιαία εσώσκαφη κατασκευή.
Πάρκο Σταύρος Νιάρχος
(Photo by ΚΠΙΣΝ (ΙΣΝ/Γιώργης Γερόλυμπος) - Το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος / The Stavros Niarchos Park.)
Στόχος, ολόκληρο το Πάρκο να είναι προσβάσιμο και φιλικό προς όλους τους επισκέπτες, με ιδιαίτερη μέριμνα προς όσους αντιμετωπίζουν κινητικές δυσκολίες. Τα φυτά επελέγησαν ώστε να υπάρχει εναλλαγή στην ανθοφορία, στα χρώματα και στα αρώματα και είναι ενδημικά της Μεσογείου. Το Πάρκο θα διαθέτει συνολικά 1.450 δέντρα (έως τώρα έχουν φυτευτεί περίπου τα μισά), 280.000 θάμνους, φυτά εδαφοκάλυψης και αγροστώδη.
Κανάλι
(Photo by ΚΠΙΣΝ (ΙΣΝ/Γιώργης Γερόλυμπος) - Το Κανάλι, πλάτους 30μ. και μήκους 400μ. / The Canal. Width 30m, and length 400m.)
Έχει μήκος 400 μ., πλάτος 30 μ., και βάθος 70 εκ. στα άκρα και έως 140 εκ. στο κέντρο. Το Κανάλι ενισχύει και επαναφέρει συμβολικά τη σύνδεση της πόλης με τη θάλασσα και θα λειτουργεί σε περιπτώσεις έντονων βροχοπτώσεων ως αποδέκτης των ομβρίων υδάτων, εξασφαλίζοντας, σε συνδυασμό με άλλα προβλεπόμενα μέτρα, την αντιπλημμυρική προστασία του έργου. Τροφοδοτείται με νερό από τη θάλασσα, το οποίο φιλτράρεται πριν περάσει μέσα στο κανάλι και επιστρέφει πάλι στη θάλασσα με συνεχόμενη ροή. Εκεί, όπως και σε άλλα τμήματα του οικοπέδου, εντοπίστηκαν αρχαιότητες και ανασκάφηκαν με τη μεγαλύτερη προσοχή.
Εσπλανάδα
(Photo by ΚΠΙΣΝ (ΙΣΝ/Γιώργης Γερόλυμπος) - Το κτιριακό συγκρότημα, το Κανάλι και η Εσπλανάδα / The building complex, the Canal and the Esplanade.)
Η περιοχή της Εσπλανάδας στο νοτιοανατολικό τμήμα του έργου παρέχει τη δυνατότητα πρόσβασης της αστικής περιοχής προς τη θάλασσα...
Ενεργειακό Στέγαστρο
(Photo by ΚΠΙΣΝ (ΙΣΝ/Γιώργης Γερόλυμπος) - Το Ενεργειακό Στέγαστρο / The Energy Canopy.)
Αποτελεί ένα κατασκευαστικό και τεχνικό επίτευγμα, τόσο για τα εγχώρια, όσο και τα διεθνή κατασκευαστικά δεδομένα. Κατασκευασμένο από 2 καμπύλες πλάκες φεροτσιμέντου, διαστάσεων 100x100 μ., στηρίζεται πάνω σε 30 λεπτές μεταλλικές κολώνες και έχει συνολικό βάρος 4.700 τόνους. Φτάνει τα 46 μέτρα ύψος και, λόγω της γεωμετρίας του και της λευκής απόχρωσης, δημιουργεί την οπτική ψευδαίσθηση μιας ανάλαφρης κατασκευής που αιωρείται πάνω από το ΚΠΙΣΝ. Καλύπτεται από 5.700 φωτοβολταϊκά πάνελ και παράγει ηλεκτρική ενέργεια 2GWh ανά έτος.
Σε μια έκταση περίπου 3.000τμ και συγκεκριμένα σε τμήμα της περιοχής που κατασκευάστηκε ο Λόφος και το Κανάλι, αποκαλύφθηκε ένα εκτεταμένο αρχαίο νεκροταφείο, τμήματα του οποίου είχαν ανασκαφεί από την Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία στις αρχές του περασμένου αιώνα. Η έκταση, η πυκνότητα και η μεγάλη διάρκεια χρήσης τριών σχεδόν αιώνων συνηγορούν υπέρ του χαρακτηρισμού του ως μιας από τις σημαντικότερες νεκροπόλεις της Αττικής κατά την αρχαϊκή περίοδο. Τα αρχαία ερευνήθηκαν και καταγράφηκαν υποδειγματικά, ενώ μετακινήθηκαν με άδειες του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.
Αγορά
(Photo by ΚΠΙΣΝ (ΙΣΝ/Γιώργης Γερόλυμπος) - Το κεντρικό τμήμα της Αγοράς που συνδέει τα κτίρια της ΕΛΣ και της ΕΒΕ / The central section of the Agora connecting the GNO and NLG buildings.)
Πρόκειται για εξωτερικό χώρο διαστάσεων 40x40 μ. που περικλείεται και οριοθετείται από τα υαλοστάσια των κτιρίων, και είναι ο κοινός χώρος μεταξύ της Βιβλιοθήκης και της Λυρικής. Από την Αγορά μπορεί κανείς να προσεγγίσει όλες τις σημαντικές λειτουργίες του ΚΠΙΣΝ.
Κτίριο Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος (ΕΒΕ)
(Photo by ΚΠΙΣΝ (ΙΣΝ/Γιώργης Γερόλυμπος) - Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος. Το τμήμα της δημόσιας δανειστικής βιβλιοθήκης στο ισόγειο / National Library of Greece.The public lending library area at the ground floor.)
Το νέο κτίριο των 23.000 τ.μ. θα στεγάσει τις υπάρχουσες λειτουργίες της ΕΒΕ, αλλά και ένα εξ ολοκλήρου νέο τμήμα, την Εθνική Δημόσια Δανειστική Βιβλιοθήκη.
Κτίριο Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ)
(Photo by ΚΠΙΣΝ (ΙΣΝ/Γιώργης Γερόλυμπος) - Εθνική Λυρική Σκηνή. Οι εξώστες και τα καθίσματα / Greek National Opera. The balconies and the seats.)
Συνολικής επιφάνειας 28.000τμ., το κτίριο της ΕΛΣ θα στεγάσει μια αίθουσα παραστάσεων που δεν θα έχει όμοια. Θα είναι κατάλληλη να φιλοξενήσει διεθνούς επιπέδου παραστάσεις λυρικού θεάτρου και μπαλέτου.
Η δωρεά των 596 εκατομμυρίων ευρώ από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος για την κατασκευή και τον εξοπλισμό του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, καθώς και για τη μετάβαση της ΕΒΕ και της ΕΛΣ στις νέες τους εγκαταστάσεις, αποτελεί τη μεγαλύτερη δωρεά στην πρόσφατη ελληνική ιστορία.
Τον προσεχή Ιούνιο, το Κέντρο Πολιτισμού θα φιλοξενήσει για τέσσερις ημέρες έναν νέο κύκλο εκδηλώσεων προς ενημέρωση του κοινού.
Αντιγόνη Καρατάσου
Φωτογραφίες: ΚΠΙΣΝ ( ΙΣΝ/Γιώργης Γερόλυμπος)