Μια πεζογράφος που έχει αγαπηθεί από το αναγνωστικό κοινό σε πολύ νεαρή ηλικία, μια συγγραφέας που δεν έπαψε ποτέ να μας εκπλήττει και να μας δίνει με την πένα της υπέροχα έργα, μια διανοουμένη που μας έκανε να σκεφτούμε πολλές φορές, η Μάρω Δούκα, βραβεύεται από την πολιτεία.
Σε εκείνην απονέμεται το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων του έτους 2019 για τη συνολική προσφορά της στα Γράμματα. Η επιτροπή κρίνει ότι με τη μακροχρόνια και πλούσια προσφορά της στα ελληνικά γράμματα, η Μάρω Δούκα υπηρετεί επάξια το ατομικό και το συλλογικό στοιχείο, ψηλαφώντας σε βάθος τις κοινωνικές, πολιτικές και ιστορικές εκφάνσεις της εκάστοτε εποχής, χτίζοντας σύνθετους και μεστούς χαρακτήρες, ενσωματώνοντας νεωτερικές αφηγηματικές τεχνικές, κατορθώνοντας εν τέλει να αποτυπώσει, με εφαλτήριο το κληροδότημα των μεταπολεμικών γενιών, το στίγμα της μεταπολίτευσης.
Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ανακοίνωσε τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας 2019 (για τις εκδόσεις 2018).
Τα Βραβεία απονέμονται στους: Γιώργο Παπαδάκη, Δημήτρη Κανελλόπουλο, Δήμητρα Κολλιάκου, Χάρη Βλαβιανό, Βαγγέλη Χατζηβασιλείου, Μαρία Καραγιάννη, Μ.Ζ. Κοπιδάκη και Νίκο Χρυσό. Τιμητική διάκριση απονέμεται στα περιοδικά Νησίδες και Συριανά Γράμματα.
Πρόκειται για την τρίτη ανακοίνωση απονομής Κρατικών Λογοτεχνικών Βραβείων μέσα σε διάστημα μικρότερο των δύο ετών. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει τη διάθεση και τον ζήλο με τον οποίο εργάστηκαν τα μέλη της Επιτροπής, ώστε στο διάστημα της διετούς θητείας τους (η οποία και λήγει τον Ιούνιο του 2020) να κρίνουν και να γνωμοδοτήσουν για τα Βραβεία τριών ετών, προκειμένου να επανέλθει ο θεσμός στην κανονικότητα και να απονέμονται κάθε χρόνο τα Κρατικά Βραβεία που θα αφορούν στη βιβλιοπαραγωγή της αμέσως προηγούμενης χρονιάς.
Ως προς το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2019, η Επιτροπή αποφάσισε να μην απονεμηθεί, καθώς έκρινε ότι το ανώτατο όριο ηλικίας των 35 ετών που επιβάλλει ο ισχύων νόμος για τη βράβευση πρωτοεμφανιζόμενων συγγραφέων περιορίζει δραστικά τις επιλογές της στην κατηγορία αυτή.
Ειδικότερα, τα Βραβεία έχουν ως ακολούθως:
ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ 2019 (για τις εκδόσεις 2018)
Α. Το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το έτος 2019 απονέμεται στη Μάρω Δούκα για τη συνολική της προσφορά στα Γράμματα.
Β. Το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Γιώργο Παπαδάκη για το έργο του Ο ταχυδρόμος, εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας.
Γ. Το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος - Νουβέλας 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία εξ ημισείας στον Δημήτρη Κανελλόπουλο για το έργο του Ο θάνατος του αστρίτη και άλλες ιστορίες, εκδόσεις Κίχλη, και στη Δήμητρα Κολλιάκου για το έργο της Αλφαβητάρι εντόμων, εκδόσεις Πατάκη.
Δ. Το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Χάρη Βλαβιανό για το έργο του Αυτοπροσωπογραφία του λευκού, εκδόσεις Πατάκη.
Ε. Το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου - Κριτικής 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Βαγγέλη Χατζηβασιλείου για το έργο του Η κίνηση του εκκρεμούς. Άτομο και κοινωνία στη νεότερη ελληνική πεζογραφία:1974-2017, εκδόσεις Πόλις.
ΣΤ. Το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας - Bιογραφίας - Χρονικού - Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στους Μαρία Καραγιάννη και Μ.Ζ. Κοπιδάκη για το έργο τους Ελευθέριος Βενιζέλος και Μαρία Ελευθερίου: Η αλληλογραφία (1889-1890), εκδόσεις Καστανιώτη.
Ζ. Το Ειδικό Βραβείο 2019 για βιβλίο εκδόσεως 2018 που προάγει σημαντικά τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Νίκο Χρυσό για το έργο του Καινούργια μέρα, εκδόσεις Καστανιώτη.
Η. Ως προς το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2019 για τις εκδόσεις 2018, η Επιτροπή αποφάσισε κατά πλειοψηφία να μην απονεμηθεί.
Θ. Η Επιτροπή αποφάσισε ομοφώνως την απονομή τιμητικής διάκρισης στα περιοδικά Νησίδες και Συριανά Γράμματα.
Υπενθυμίζεται ότι η σύνθεση της αρμόδιας εννεαμελούς Επιτροπής (ΦΕΚ ορισμού: αρ. 365/ΥΟΔΔ/26.06. 2018 & αρ.899/ΥΟΔΔ/30.10.2019) έχει ως εξής:
Επιτροπή για τα ετήσια Βραβεία Λογοτεχνίας και το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων, το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα, το Ειδικό Θεματικό Βραβείο και τα Βραβεία Δοκιμίου - Μαρτυρίας
Μαρία-Ελισάβετ (Μαριλίζα) Μητσού, Καθηγήτρια του Ινστιτούτου Βυζαντινών Σπουδών, Βυζαντινής Ιστορίας της Τέχνης και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Μονάχου, Μέλος ΔΕΠ, Πρόεδρος
Μαρία (Μαίρη) Λεοντσίνη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλος ΔΕΠ, Αντιπρόεδρος
Μιχαήλ Χρυσανθόπουλος, Καθηγητής Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Μέλος ΔΕΠ
Κλαίρη Μιτσοτάκη, Συγγραφέας
Καλλιόπη (Κάλλια) Παπαδάκη, Συγγραφέας
Παυλίνα Παμπούδη, Συγγραφέας
Έλενα Χουζούρη, Κριτικός
Άννα Αφεντουλίδου, Κριτικός
Κώστας Καραβίδας, Κριτικός