Ραγδαίες οι πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία μετά το "όχι" - Ανησυχία στην Ευρώπη

Ραγδαίες οι πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία μετά το "όχι" - Ανησυχία στην Ευρώπη

Photo by REUTERS/Tony Gentile

Ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία και ανησυχία στην Ευρώπη σηματοδοτεί η επικράτηση του ΟΧΙ στο δημοψήφισμα για την συνταγματική αναθεώρηση.

Σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα και με καταμετρημένο το μεγαλύτερο ποσοστό των ψήφων, το ΟΧΙ λαμβάνει ποσοστό κοντά στο 60% και το «ναι» βρίσκεται στο 40,74%.

Η προσέλευση των ψηφοφόρων έφτασε στο 68,48%.

Την πρόθεσή του να παραιτηθεί ανακοίνωσε ο ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι κατά τη διάρκεια τηλεοπτικού διαγγέλματος.

«Το ΟΧΙ κέρδισε, αναλαμβάνω πλήρως την ευθύνη της ήττας, τόνισε και κάλεσε το στρατόπεδο του ΟΧΙ να καταθέσει προτάσεις.

Ο πρωθυπουργός της Ιταλίας θα υποβάλει την παραίτησή του σήμερα το απόγευμα στον πρόεδρο της Ιταλικής Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα.

«Το απόγευμα θα συγκαλέσω συνεδρίαση του τελευταίου υπουργικού συμβουλίου και θα ανέβω στο προεδρικό μέγαρο να παραιτηθώ», ανέφερε.

Διαβεβαίωσε μάλιστα ότι η κυβέρνησή του θα δουλέψει, πριν παραιτηθεί, για την τελική έγκριση του προϋπολογισμού του 2017 και για τα τελευταία μέτρα υπέρ των σεισμοπαθών».

«Έχασα και το λέω με δυνατή φωνή: έκανα ό,τι μπορούσα, αλλά με την ήττα δεν μπορείς να σφυρίζεις αδιάφορα», τόνισε ο Ιταλός πρωθυπουργός.

«Για να αλλάξουμε το πολιτικό σύστημα, δεν μπορούμε να μείνουμε γραπωμένοι στις καρέκλες μας», δήλωσε ο Ματέο Ρέντσι και εξήγησε ότι «οι ηγέτες του μετώπου του "όχι" θα πρέπει να αναλάβουν, τώρα, την πρωτοβουλία για την έγκριση νέου εκλογικού νόμου».

«Μπορεί να χάσει, κανείς, ένα δημοψήφισμα, αλλά η χώρα μας είναι η ωραιότερη του κόσμου», κατέληξε.

Την άμεση προκήρυξη εκλογών ζήτησαν πέντε βουλευτές του κινήματος Πέντε Αστέρων.

Την παραίτηση του Ιταλού πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι και την άμεση προκήρυξη εκλογών είχε ζητήσει νωρίτερα η Λέγκα του Βορρά του Μπέπε Γκρίλο ενώ ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της παράταξης του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, Forza Italia στη ιταλική Βουλή, δήλωσε ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος σημαίνει ότι ο Ματέο Ρέντσι οφείλει να παραιτηθεί.

Το αποτέλεσμα του ιταλικού δημοψηφίσματος κατά των συνταγματικών μεταρρυθμίσεων δε μπορεί να συγκριθεί με το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ, “Brexit” δηλώνει το στέλεχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Φρανσουά Βιλάρ ντε Γκαλό.

Ο ίδιος, που είναι και διοικητής της κεντρικής γαλλικής τράπεζας (Bank of France) δήλωσε επίσης, ότι τώρα οι ενδιαφερόμενοι θα παρακολουθούν τις συνέπειες από την απόφαση των Ιταλών ψηφοφόρων.

Για το ζήτημα των διαπραγματεύσεων της Βρετανίας με την ΕΕ, τόνισε ότι δε θα υπάρξουν “εναλλακτικές επιλογές” αναφορικά με τους όρους της διαπραγμάτευσης για τη βρετανική αποχώρηση από την ΕΕ.

Οι δηλώσεις του Ευρωπαίου τραπεζίτη έγιναν στη διάρκεια σεμιναρίου στην Ιαπωνία.

Η δύσκολη επόμενη ημέρα για Ιταλία και Ευρωζώνη

Δεν γνωρίζουμε αυτή τη στιγμή ποιες θα είναι οι οικονομικές και πολιτικές συνέπειες της βαριάς ήττας του Ματέο Ρέντσι στο δημοψήφισμα για τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις στην Ιταλία. Ο κ. Ρέντσι, μιλώντας μιάμιση ώρα αφού έκλεισαν οι κάλπες, ανακοίνωσε την παραίτησή του από την πρωθυπουργία.

Το ευρώ, που είχε ήδη πάρει την κατιούσα όταν ανακοινώθηκαν τα exit polls τα μεσάνυχτα ώρα Ελλάδος, επιτάχυνε την καθοδική του πορεία με την ανακοίνωση, καθώς παράλληλα επιβεβαιωνόταν η επικράτηση του «Όχι» με διψήφια διαφορά. «Από αύριο [σ.σ.: τη Δευτέρα] το θέμα θα είναι οι τράπεζες» δηλώνει στην «Καθημερινή» η Μέγκαν Γκριν, επικεφαλής οικονομολόγος της Manulife, που παρακολουθεί τα αποτελέσματα από το αρχηγείο του Δημοκρατικού Κόμματος στην Ρώμη. «Οι ιδιώτες επενδυτές θα αποσυρθούν από την ανακεφαλαιοποίηση της Monti dei Paschi και το πρόβλημα πιθανότατα θα μεταδοθεί σε άλλες αδύναμες ιταλικές τράπεζες.»

Ορισμένοι αναλυτές έχουν προβλέψει ότι η ήττα και η παραίτηση του Ιταλού πρωθυπουργού θα είναι το εναρκτήριο λάκτισμα για την Αποκάλυψη: οι πιέσεις των αγορών στις τράπεζες θα οδηγήσουν σε bail-in, ενώ οι πιέσεις στα ιταλικά ομόλογα θα αναγκάσουν τον Μάριο Ντράγκι να ενεργοποιήσει το πρόγραμμα OMT, καθώς η δύναμη πυρός του QE δεν επαρκεί για να διατηρήσει τα κρατικά επιτόκια δανεισμού της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωζώνης σε βιώσιμα επίπεδα.

Αναγκαίος όρος για την ενεργοποίηση του OMT, της μορφής που πήρε η δέσμευση του κ. Ντράγκι το καλοκαίρι του 2012 να κάνει «ό,τι χρειαστεί» για τη διάσωση του ευρώ, είναι η υπαγωγή της Ιταλίας σε πρόγραμμα του ESM. Το ιταλικό μνημόνιο, σε συνδυασμό με το bail-in – εξηγούν οι αγγελιοφόροι της καταστροφής – θα γιγαντώσει το ήδη ισχυρό αντι-ευρωπαϊκό ρεύμα, που εκφράστηκε στο δημοψήφισμα από την ετερόκλητη συμμαχία του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, του Μπέπε Γκρίλο και της Λέγκας του Βορρά. Το αποτέλεσμα θα είναι η έξοδος της Ιταλίας από το ευρώ και η κατάρρευση του κοινού νομίσματος.

Υπάρχει και η εναλλακτική οπτική, ωστόσο: ο κ. Ρέντσι αντικαθίσταται από μία φυσιογνωμία που καθησυχάζει τις αγορές (πολλοί μιλούν για τον υπουργό Οικονομικών Πιέρ Κάρλο Πάντοαν).

H Monti dei Paschi ανακεφαλαιοποιείται χωρίς να χρειαστεί bail-in, αποφεύγοντας έτσι ένα σοκ που θα έσπερνε τον πανικό στους καταθέτες. Η νέα κυβέρνηση ψηφίζει έναν πιο αναλογικό εκλογικό νόμο, ενώ οι δυνάμεις του «Όχι», ακριβώς επειδή δεν τις συνδέει τίποτα πέρα από την επιθυμία τους να ηττηθεί ο κ. Ρέντσι και η αντιπάθειά τους προς το ευρώ, αδυνατούν να συντονιστούν πολιτικά-εκλογικά. Η ιταλική οικονομία συνεχίζει να σέρνεται, χωρίς ωστόσο να πέσει από τον γκρεμό.

«Πρόκειται για μία συντριπτική ήττα για τον Ματέο Ρέντσι και ένα αρνητικό αποτέλεσμα για την πολιτική σταθερότητα και την οικονομία στην Ιταλία» δηλώνει στην «Κ» ο Βολφάνγκο Πικολί, συν-πρόεδρος της Teneo Intelligence. «Ωστόσο δεν θα ανοίξει το δρόμο άμεσα για τα χειρότερα σενάρια, όπως πρόωρες εκλογές και τη νίκη του Κινήματος των Πέντε Αστέρων [του κ. Γκρίλο].

Το βέβαιο είναι ότι, μετά τη σύντομη ανάσα που παρείχε στο φιλοευρωπαϊκό στρατόπεδο η καθαρή ήττα του ακροδεξιού Νόρμπερτ Χόφερ στις εκλογές για την Αυστριακή προεδρία, οι ευρωπαϊστές νιώθουν ξανά τους τοίχους γύρω τους να κλείνουν και τα περιθώρια ελιγμών να στενεύουν επικίνδυνα. «Το πραγματικό ρίσκο δεν εντοπίζεται βραχυπρόθεσμα, αλλά μεσοπρόθεσμα, καθώς θα υποφέρει η διακυβέρνηση της χώρας και οι οικονομικές της προοπτικές, εγείροντας νέα ερωτήματα για τη βιωσιμότητα του χρέους» σημειώνει ο κ. Πικολί.

Ακόμα κι αν η αντίδραση των αγορών αποδειχθεί προσωρινά ψύχραιμη, επειδή είχαν απορροφήσει εκ των προτέρων το αποτέλεσμα, η οικονομική και πολιτική σταθερότητα στην Ιταλία θα κρέμεται από μία κλωστή. Οι λεπτές ίνες που θα την κρατούν στη θέση της θα είναι ευάλωτες σε πολλές πιθανές αναταράξεις, κάποιες από τις οποίες – στις εκλογικές αναμετρήσεις που αναμένονται στην Ε.Ε. το 2017 – μπορεί να είναι παταγώδεις.

Πηγή: skai.gr, kathimerini.gr 

Διαβάστε ακόμα:

- Οι αντιδράσεις στη Γερμανία και στο Λουξεμβούργο για το ιταλικό δημοψήφισμα