Σ’ αυτά τα δύο χρόνια της πανδημίας, οι λιγοστές προτάσεις δυσπιστίας που υποβλήθηκαν στην Ευρώπη προέρχονταν από την άκρα δεξιά και την άκρα Αριστερά. Και όσες φορές έπεσαν κυβερνήσεις μέσα στην υγειονομική κρίση, αυτό ήταν το αποτέλεσμα ξεκαθαρίσματος λογαριασμών μεταξύ κομμάτων της Αριστεράς. Και πάντως, ο ΣΥΡΙΖΑ απέκτησε άλλη μια αρνητική πρωτιά: Δύο προτάσεις δυσπιστίας μέσα στην πανδημική κρίση.
Την ώρα που όλα τα σοσιαλιστικά και σοσιαλδημοκρατικά ευρωπαϊκά κόμματα διακήρυτταν πως εν μέσω πανδημίας οι κυβερνητικές κρίσεις πρέπει να αποφεύγονται, στην Ελλάδα, ο ΣΥΡΙΖΑ συμπεριφέρθηκε - και σ’ αυτήν την περίπτωση - ακριβώς όπως οι ακραίοι της Ευρώπης.
Και μάλιστα, ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται πιο ακραίος από τους ακραίους, διότι εν μέσω πανδημίας υπέβαλε δύο φορές πρόταση δυσπιστίας – μία τώρα και μία τον Οκτώβριο του 2020, όταν στράφηκε κατά του υπουργού των Οικονομικών κ. Σταϊκούρα.
Υπάρχει και μια δεύτερη διαφορά: Στις χώρες όπου υποβλήθηκε ή… απειλήθηκε πρόταση δυσπιστίας, υπήρχε σχεδόν η βεβαιότητα ότι η κυβέρνηση θα έπεφτε. Και επομένως θα οργανώνονταν πρόωρες εκλογές μέσα στην υγειονομική κρίση. Στην Ελλάδα σήμερα δεν υπάρχει καν αυτή η προοπτική.
Και φυσικά, υπάρχει και μια τρίτη διαφορά: Οι Σοσιαλδημοκράτες στην Ευρώπη όχι μόνο δεν δέχθηκαν να τσουβαλιαστούν με τους ακραίους, αλλά και συνέτειναν στην εκτόνωση της κρίσης. Όπως ακριβώς έπραξαν και τα Λαϊκά Κόμματα.
Σε αντίθεση με το ΚΙΝΑΛ, του οποίου ο νέος αρχηγός κ. Ανδρουλάκης διακηρύσσει με κάθε ευκαιρία πως «η Σοσιαλδημοκρατία είναι η πιο αξιόπιστη πολιτική δύναμη που μπορεί να εγγυηθεί ένα βιώσιμο παραγωγικό μοντέλο και ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος».
Συγγνώμη, αλλά αν το μέλλον είναι η Σοσιαλδημοκρατία, τότε πώς αυτή μπορεί να συμπαραταχθεί με κόμματα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ, το ΜΕΡΑ25, που βαδίζουν στον δρόμο του ριζοσπαστισμού και των άκρων, σε αντίθεση με όλα τα ευρωπαϊκά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα;
Με τον τρόπο αυτό, το τοπίο γίνεται θολό ως προς το ιδεολογικό περιεχόμενο και την πολιτική δράση. Και αυτό ακριβώς θέλουν να αποφεύγουν τα μεγάλα ευρωπαϊκά κόμματα: Η δεξιά δεν συμπορεύεται με την ακροδεξιά και η σοσιαλδημοκρατία δεν συμπορεύεται με την άκρα αριστερά.
Ισπανία: Η πρόταση της Ακροδεξιάς και η αντίδραση του Λαϊκού Κόμματος
Στην Ισπανία, τον Οκτώβριο του 2020, πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης Σάντσεθ – Ιγκλέσιας είχε υποβάλει το ακροδεξιό VOX. Η πρόταση απορρίφθηκε από όλα τα άλλα κόμματα. 298 ψήφοι κατά και 52 ψήφοι υπέρ – δηλαδή μόνο του VOX. Εγκρίθηκε έτσι το κυβερνητικό αίτημα για παράταση κατά έξι μήνες της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, επιτρέποντας την επιβολή του μέτρου της απαγόρευσης της κυκλοφορίας στο σύνολο σχεδόν της χώρας και ανάβοντας το πράσινο φως στις Αυτονομίες, να κλείνουν τα σύνορά τους.
Και αυτό, αν και στην Ισπανία η κυβέρνηση είναι μειοψηφίας – και επομένως θα μπορούσε να πέσει ανά πάσα στιγμή. Ωστόσο, όλα τα κόμματα αντέδρασαν στον τυχοδιωκτισμό, στον διχασμό και στην αποσταθεροποίηση σε μια τόσο κρίσιμη ώρα που η χώρα θρηνούσε χιλιάδες νεκρούς.
Κάθε άλλο παρά τυχαία, ο ηγέτης του Λαϊκού Κόμματος Πάμπλο Κασάδο, σε μια ιστορική ομιλία, επετέθη με δριμύτητα στο VOX: «Είστε μέρος του προβλήματος της Ισπανίας και όχι μέρος της λύσης», είπε απευθυνόμενος στον Σαντιάγκο Αμπασκάλ, αρχηγό του VOX, του τρίτου σε δύναμη κόμματος της χώρας. «Το Λαϊκό Κόμμα δεν θέλει να είναι το κόμμα των ψεμάτων, του φόβου, της οργής και της χειραγώγησης. Μας κάνετε να χάνουμε χρόνο εν μέσω πανδημίας. Δεν είμαστε σαν κι’ εσάς και δεν θέλουμε να είμαστε σαν κι’ εσάς»!
Έγιναν όλα τέλεια στην Ισπανία; Όχι βέβαια! Η χώρα θρηνεί ήδη 92.500 ψυχές, μεταξύ των οποίων ο εφιαλτικός αριθμός των 25.700 ηλικιωμένων σε οίκους ευγηρίας.
Στην Ιταλία, όπου συνηθίζεται οι κυβερνήσεις να πέφτουν μετά από ψήφο δυσπιστίας – στις 20 Αυγούστου 2019 η πρώτη κυβέρνηση Κόντε έπεσε μετά από πρόταση δυσπιστίας του αρχηγού της Λέγκα Σαλβίνι, ο οποίος μάλιστα μετείχε στην κυβέρνηση. Αφού πρόσκαιρα οι υπόλοιποι συμφώνησαν, στις 18 Σεπτεμβρίου 2019 ο Ρέντσι απέσυρε τους υπουργούς του, ανακοινώνοντας ότι θα προκαλούσε και αυτός ψήφο δυσπιστίας, βάζοντας τους δικούς του όρους.
Η Ιταλία θα πήγαινε σε εκλογές αν δεν είχε ενσκήψει η πανδημία. Ήδη στις 26 Ιανουαρίου 2020 είχε πέσει και η δεύτερη κυβέρνηση Κόντε. Ωστόσο, καθώς η υγειονομική κρίση βάθαινε, σταμάτησαν όλοι τα πάντα. Και τις προτάσεις δυσπιστίας και τις διαφωνίες και τις φασαρίες. Η κυβέρνηση συνέχισε κανονικά μέχρι την τελική παραίτηση Κόντε τον Ιανουάριο του 2021. Αλλά και πάλι, με απόλυτη ομαλότητα, σχηματίστηκε τον Φεβρουάριο η εξακομματική κυβέρνηση Ντράγκι. Από την Αριστερά ως την Δεξιά.
Και εκεί θα είχαν κάθε λόγο να συγκρουστούν για την πανδημία. Η χώρα θρηνεί ήδη 145.000 νεκρούς, ενώ το τελευταίο δεκαήμερο στην Ιταλία πεθαίνουν καθημερινά από 400 ως 500 άνθρωποι. Δεν βρέθηκε, όμως, κανείς να αποκαλέσει τον Ντράγκι εγκληματία…
Αυστρία: Οι Σοσιαλδημοκράτες ζήτησαν σταθερότητα
Στην Αυστρία τα γεγονότα με τον πρώην Καγκελάριο Κουρτς είναι γνωστά. Ο Κουρτς παραιτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2021, για να αποφευχθεί, όπως είπε, το χάος και το αδιέξοδο. Δεν υποβλήθηκε πρόταση δυσπιστίας – αν και προφανώς θα μπορούσε. Συνεννοήθηκαν και απλά άλλαξαν καγκελάριο.
Ούτε ψήφος δυσπιστίας, ούτε εκλογές εν μέσω πανδημίας! Μάλιστα, η αρχηγός των Σοσιαλδημοκρατών Πάμελα Ρέντι-Βάγκνερ δήλωσε πως λόγω της πανδημίας η Αυστρία χρειάζεται σταθερότητα. Άλλωστε, η χώρα επί μήνες πήγαινε από λοκντάουν σε λοκντάουν, έχει χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη, στα νοσοκομεία της γίνεται ήδη διαλογή ασθενών.
Σουηδία: Αποσύρθηκε η Αριστερά, έδρασε η Ακροδεξιά
Στην Σουηδία την κρίση προκάλεσε η Αριστερά, που τον Ιούνιο του 2021 απέσυρε την εμπιστοσύνη της από την κοκκινοπράσινη κυβέρνηση μειοψηφίας (Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινοι) του Σοσιαλδημοκράτη Στέφαν Λέβεν, δίνοντας την ευκαιρία στους ακροδεξιούς Σουηδούς Δημοκράτες του Τζίμι Άκεσον να υποβάλουν πρόταση δυσπιστίας.
Εν μέσω πανδημίας η σουηδική Αριστερά διαφώνησε με την απόφαση της κυβέρνησης να απελευθερώσει τα ενοίκια στις νέες πολυκατοικίες.
Ο Λέβεν έχασε (με 181 ψήφους επί 349 μελών) και ανακοίνωσε την παραίτησή του, μένοντας ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός ως τις 10 Νοεμβρίου 2021.
Δηλαδή ο Λέβεν έχασε από τους δικούς του, ενώ μέχρι τότε είχε την ανοχή των συντηρητικών Μετριοπαθών και των Φιλελευθέρων, βάσει πολιτικής συμφωνίας των αρχών του 2019, σε μια σπάνια διακομματική συνεργασία.
Αλλά όλοι αυτοί, όταν είδαν πως οι κυβερνητικοί εταίροι εγκατέλειψαν τον πρωθυπουργό, αποφάσισαν να καταψηφίσουν.
Βρετανία: Οι Εργατικοί περιμένουν την έρευνα
Στη Βρετανία επίσης γνωστά είναι τα γεγονότα με τα πάρτι του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον εν μέσω πανδημίας. Το Εργατικό Κόμμα και ο αρχηγός του Σερ Κηρ Στάρμερ έχει ασκήσει σκληρή, αλλά ευπρεπή κριτική. Ωστόσο δεν έθεσε θέμα πρότασης δυσπιστίας – δεν πάει άλλωστε πολύς καιρός που οι Εργατικοί ψήφισαν τα μέτρα της κυβέρνησης Τζόνσον που καταψήφισαν πολλοί συντηρητικοί βουλευτές.
Το Εργατικό Κόμμα έχει δηλώσει πως θα περιμένει το αποτέλεσμα της έρευνας, την ίδια ώρα που συντηρητικοί βουλευτές συγκεντρώνουν επιστολές για να τις υποβάλουν στην λεγόμενη «Επιτροπή του 1922» του κόμματος, προκειμένου να ασκηθεί εσωκομματική πρόταση δυσπιστίας κατά του Τζόνσον.
Όχι πως δεν συνηθίζονται οι προτάσεις δυσπιστίας στη γηραιά Αλβιόνα – ως γνωστόν είχε υποβληθεί κατά της πρώην πρωθυπουργού Τερέζας Μέι για το Brexit.
Και βέβαια και η Βρετανία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα με την πανδημία και την διαχείρισή της. Ήδη η χώρα θρηνεί πάνω από 153.000 νεκρούς και από το υγειονομικό της σύστημα απουσιάζουν 40.000 γιατροί και νοσηλευτές. Μάλιστα, στις 18 Ιανουαρίου οι νεκροί έφθασαν τους 438, ο χειρότερος απολογισμός εδώ και έναν χρόνο.
Πορτογαλία: Ουδείς αποκάλεσε «εγκληματία» τον Κόστα
Στην Πορτογαλία πάλι, η κυβέρνηση έπεσε τον Οκτώβριο του 2021 και πηγαίνει σε πρόωρες εκλογές σήμερα Κυριακή, 30 Ιανουαρίου, επειδή το Μπλόκο της Αριστεράς και οι Κομμουνιστές απέσυραν την εμπιστοσύνη τους στον σοσιαλιστή πρωθυπουργό Κόστα. Και όλοι γνωρίζουμε τι συνέβη στην Πορτογαλία τους πρώτους δύο μήνες του 2021, με 300 νεκρούς την ημέρα, χωρίς η κεντροδεξιά αντιπολίτευση να υποβάλει ποτέ πρόταση δυσπιστίας. Αντίθετα ψήφιζε πάντα τα μέτρα της κυβέρνησης. Η χώρα θρηνεί 20.000 περίπου νεκρούς και κανείς δεν αποκάλεσε «εγκληματία» τον Κόστα.
Γερμανία: Όχι στην προεκλογική εκμετάλλευση της καταστροφής
Αλλά και στη Γερμανία θα είχε οποιοδήποτε κόμμα της αντιπολίτευσης λόγο να υποβάλει πρόταση δυσπιστίας. Η χώρα θρηνεί σχεδόν 118.000 νεκρούς, διαθέτει 35.000 λιγότερους υγειονομικούς και 4.000 λιγότερες κλίνες ΜΕΘ, ενώ τον Ιούλιο του 2021, στις καταστροφικές πλημμύρες έχασαν την ζωή τους 190 άνθρωποι. Ενόψει των εκλογών του Σεπτεμβρίου, θα μπορούσε να ξεσπάσει μεγάλος αντιπολιτευτικός σάλος. Συνέβη το ακριβώς αντίθετο:
Η αρχηγός των Πράσινων και υποψήφια Καγκελάριος Αναλένα Μπέρμποκ δήλωσε στις 20 Ιουλίου 2021: «Το να πεις τώρα απλώς ότι φταίει ο τάδε ή ο δείνα, δεν αρμόζει σε αυτήν την καταστροφική κατάσταση. Ακόμη και μέρες μετά την καταστροφή, είναι πολύ νωρίς για να έχουμε μια απάντηση σε όλα και να βγάλουμε συμπεράσματα».
Και όχι μόνο αυτό! Ζήτησε να μην θεωρηθεί η καταστροφή ευκαιρία για προεκλογικές κορώνες. Είπε:
«Αυτό το γεγονός ήταν το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί σε αυτήν τη χώρα. Δεν είναι κατάλληλο ως θέμα προεκλογικής εκστρατείας. Δεν τα πήγαμε τόσο καλά τις τελευταίες εβδομάδες, αλλά αυτή η καταστροφή από τις πλημμύρες είναι μια κοινή, κοινωνική και πολιτική αποστολή που πρέπει τώρα φέρουμε εις πέρας».
Ούτε μόνο αυτό. Όταν ρωτήθηκε πώς της φάνηκαν τα γέλια του υποψήφιου των Χριστιανοδημοκρατών και Xριστιανοκοινωνιστών, Άρμιν Λάσετ κατά τη διάρκεια των δηλώσεων του ομοσπονδιακού προέδρου Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ στον τόπο της καταστροφής, η κ. Μπέρμποκ είπε με νόημα: «Δεν έχω δει το βίντεο, μόνο άκουσα γι’ αυτό. Αυτή τη στιγμή έχουμε πιο σημαντικά πράγματα σε αυτήν τη χώρα από το να παρακολουθούμε μεμονωμένα αποσπάσματα: Να υποστηρίξουμε τους ανθρώπους που έχουν χάσει τα πάντα».
Αλλά η στάση της αυτή δεν εμπόδισε το κόμμα της να βρεθεί στην τρίτη θέση, να μπει στην κυβέρνηση και η ίδια να είναι σήμερα η υπουργός των Εξωτερικών της Γερμανίας…
*Βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών, υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, δημοσιογράφος
