Είναι «μεγάλο λάθος», να θέτουν ορισμένοι «εν αμφιβόλω» την υπεροχή του Συντάγματος έναντι του Ευρωπαϊκού Δικαίου, όσο η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει προχωρήσει στο σημείο εκείνο πολιτειακής οργάνωσης που θα της επέτρεπε να διαθέτει πραγματικά ενιαίο συνταγματικό θεμέλιο, τόνισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, κατά την ομιλία του στην τελετή αναγόρευσης του σε επίτιμο διδάκτορα της Σχολής Οικονομίας, Διοίκησης και Νομικών Επιστημών του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος στη Θεσσαλονίκη.
«Το Σύνταγμα, ως θεμελιώδης νόμος αποτελούμενος, όχι μόνον από τους κανόνες δικαίου που περιλαμβάνει, αλλά και από τις γενικές αρχές οι οποίες συνάγονται απ'' αυτούς, υπερισχύει αναποδράστως κάθε άλλου κανόνα δικαίου. Είτε αυτός εντάσσεται στο εσωτερικό δίκαιο, είτε στους κανόνες του διεθνούς δικαίου, όπως ενσωματώνονται κάθε φορά στην ελληνική έννομη τάξη», υπογράμμισε ο κ. Παυλόπουλος και πρόσθεσε: «Ως προς τον «σκεπτικισμό» που ορισμένοι εκφράζουν σε ό,τι αφορά την σχέση μεταξύ Συντάγματος και ευρωπαϊκού δικαίου, επισημαίνεται τούτο: Είναι λάθος, όσο η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει προχωρήσει στο σημείο εκείνο πολιτειακής οργάνωσης που θα της επέτρεπε να διαθέτει πραγματικά ενιαίο συνταγματικό θεμέλιο, να επιχειρούν μια τέτοια σύγκριση και να θέτουν εν αμφιβόλω την υπεροχή του Συντάγματος».
«Έχοντας προς το παρόν, δύο παράλληλες έννομες τάξεις - εκείνη των κρατών-μελών και εκείνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης - με βάση την κοινή νομική λογική, οφείλουμε να δεχθούμε πως η άποψη των ευρωπαϊκών οργάνων, και ιδίως του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), κατά την οποία θεμέλιο της ευρωπαϊκής έννομης τάξης είναι το ευρωπαϊκό δίκαιο, πρωτογενές και παράγωγο, ουδόλως επιδρά στην υποχρέωση που έχουν τα όργανα των κρατών-μελών να θέτουν ως αντίστοιχο θεμέλιο των επιμέρους έννομων τάξεων το Σύνταγμά τους», επισήμανε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και συνέχισε:
«Οιαδήποτε άλλη εκδοχή, με βάση επίσης την κοινή νομική λογική, αγνοεί την φύση του κανόνα δικαίου ως μέσου ρύθμισης της πολιτειακής οργάνωσης και των κοινωνικών και οικονομικών σχέσεων. Δηλαδή, σε τελική ανάλυση, αγνοεί την πεμπτουσία του Συντάγματος. Διότι αν υποθέσουμε, π.χ., ότι συντρέχει υπεροχή του ευρωπαϊκού δικαίου έναντι του Συντάγματος, αυτό θα σήμαινε ότι μια τέτοια υπεροχή προβλέφθηκε, κατά κάποιον τρόπο, από το ίδιο το Σύνταγμα. Με τι είδους νομικό συλλογισμό, όμως, ένας κανόνας δικαίου - άρα και το Σύνταγμα - θ'' αναγνώριζε σ'' άλλον κανόνα δικαίου μεγαλύτερη κανονιστική ισχύ από εκείνη που ο ίδιος διαθέτει, ως θεσμικό προϊόν της εθνικής κυριαρχίας; Την θέση αυτή συμμερίζεται και η νομολογία των Ανωτάτων Δικαστηρίων στην Γαλλία, στην Γερμανία και στην Ιταλία» επεσήμανε.
Μια σύγκρουση Ευρωπαϊκού Δικαίου και Συντάγματος θα ήταν «μοιραία», με τα προβλήματα που έχει σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση, τόνισε ο κ. Παυλόπουλος και σημείωσε ότι πρώτο έρχεται το Σύνταγμα, δεύτερο το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, τρίτο το Διεθνές Δίκαιο. Και με βάση τα παραπάνω και για όσο χρόνο η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει την σημερινή της μορφή, ο κ. Παυλόπουλος είπε ότι υπάρχει μια οδός για την επίλυση του προβλήματος της ιεράρχησης μεταξύ Συντάγματος και Ευρωπαϊκού Δικαίου, δίχως, βεβαίως, να είναι απολύτως αποτελεσματική κανονιστικώς: Από την πλευρά του ΔΕΕ, η όσο το δυνατόν πιο σύμφωνη με τα εθνικά Συντάγματα ερμηνεία των κανόνων του ευρωπαϊκού δικαίου. Και από την πλευρά των εθνικών δικαστηρίων, η όσο το δυνατόν πιο σύμφωνη με το ευρωπαϊκό δίκαιο ερμηνεία των εθνικών συνταγματικών κανόνων.
Αυτή η «μέση οδός» μπορεί να διευκολύνει την αρμονική συμβίωση της ευρωπαϊκής έννομης τάξης με τις εθνικές έννομες τάξεις - και φυσικά αντιστρόφως - ως την τελική, τουλάχιστον θεσμική ευρωπαϊκή ενοποίηση, σημείωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Ο κ. Παυλόπουλος παρατήρησε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε στην οικονομική και νομισματική ένωση, αλλά «έμεινε πίσω στους θεσμούς και αυτή η καθυστέρηση εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους». Προειδοποίησε πως αν η Ε.Ε. δεν προχωρήσει την ολοκλήρωση της σε μια ομοσπονδιακή μορφή με βάση την αντιπροσωπευτική δημοκρατία, τότε «θα σημάνει μια μεγάλη καμπάνα του κινδύνου». «Η Ευρώπη δεν έχει το δικαίωμα να κάνει πίσω», υπογράμμισε.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Φωτογραφία: Sooc
