Τα προβλήματα της ογκολογικής φροντίδας των ασθενών στην Ελλάδα στην εποχή της πανδημίας ανέδειξε η νέα έρευνα της ελληνικής ομοσπονδίας καρκίνου ΕΛΛΟΚ (Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου) η οποία προτάσσει την ανάγκη στήριξης του αφανούς ήρωα σε κάθε σπίτι που υπάρχει ασθενής με καρκίνο.
Είναι ο φροντιστής του αυτός που τον παίρνει απ’ το χέρι και από τον στηρίζει σε όλη τη διαδρομή σε νοσοκομεία εξετάσεις θεραπεία σε όλη αυτή τη δαιδαλώδη διαδρομή στο εθνικό σύστημα υγείας που δεν βοηθά στις συννοσηρότητες και δεν ανταποκρίνεται στην αληθινή εικόνα των πασχόντων σήμερα.
Εκτός από τη στήριξη του φροντιστή που είναι απαραίτητη - μία στήριξη ενός ανθρώπου θα πρέπει να παραιτηθεί από όλα για να μπορέσει να έχει πρόσβαση ο ασθενής στη θεραπεία του - αναδεικνύεται και η μεγάλη καθυστέρηση στην χορήγηση θεραπειών. Για παράδειγμα υπήρξαν και ακτινοθεραπείες που έγιναν με οκτώ μήνες καθυστέρηση σε ογκολογικούς ασθενείς ενώ πάρα πολλοί ασθενείς από την περιφέρεια έμειναν άστεγοι αφού είχαν κλείσει τα ξενοδοχεία.
Για το λόγο αυτό η ελληνική ομοσπονδία καρκίνου σε συνεργασία με την τράπεζα Πειραιώς διέθεσε και διαθέτει ενοικιαζόμενα διαμερίσματα σε περισσότερους από 150 ωφελούμενους οι οποίοι έρχονται με την οικογένεια τους επί μακρόν μένοντας εκεί για τρεις η και τέσσερις μήνες ώστε να κάνουν τις πρέπουσες θεραπείες η τις διαγνωστικές εξετάσεις που επιβάλλεται να γίνονται σε συχνά.
Η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου-ΕΛΛΟΚ παρουσιάζει τα αποτελέσματα του 2ου σταδίου της έρευνας την οποία διεξήγαγε την άνοιξη του 2021, για την εμπειρία των ασθενών με καρκίνο από τα μέτρα της κυβέρνησης και τις επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19 κατά το 2ο και 3ο κύμα της, , τον χειμώνα 2020-2021.
H έρευνα υλοποιήθηκε από τις 10 Μαρτίου - 10 Απριλίου 2021, με στόχο να αναδείξει τα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι ασθενείς με καρκίνο κατά την επαφή τους με τις υγειονομικές δομές της χώρας μας και να καταγράψει τις επιπτώσεις που είχαν στην διάγνωση, τη θεραπεία, την εργασία, την ψυχολογική τους κατάσταση και τη ζωή τους γενικότερα, τα μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας, το χρονικό διάστημα Νοέμβριος 2020 έως Απρίλιος 2021 (2η & 3η φάση).
Η παρούσα έρευνα αποτελεί το 2ο στάδιο της αντίστοιχης έρευνας η οποία είχε υλοποιηθεί το διάστημα Ιουνίου-Σεπτεμβρίου 2020 (1ο στάδιο) και αφορούσε την 1η φάση της πανδημίας και η οποία για πρώτη φορά αποτύπωνε με σαφήνεια την εμπειρία των ογκολογικών ασθενών κατά το ιδιαίτερα ιδιόμορφο και επιβαρυντικό για τα συστήματα υγείας διάστημα προσπάθειας αντιμετώπισης του κορονοϊού.
Η υλοποίηση της έρευνας έγινε από την Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου και η επεξεργασία των αποτελεσμάτων από την εταιρία IQVIA. Η έρευνα για την εμπειρία των ασθενών αποτελεί μέρος της ευρύτερης εκστρατείας της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου «Καρκίνος εν μέσω της πανδημίας Covid-19», για την ενημέρωση και υποστήριξη των ογκολογικών ασθενών η οποία εκτός από την παραπάνω έρευνα περιλαμβάνει:
- Το πρόγραμμα φιλοξενίας ασθενών με καρκίνο και των συνοδών τους, οι οποίοι αναγκάζονται να μετακινηθούν από απομακρυσμένες περιοχές της χώρας σε μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα) για τη θεραπεία τους. Το Πρόγραμμα υλοποιείται σε συνεργασία με την εταιρεία διαχείρισης ακινήτων Πειραιώς Real Estate Α.Ε. με εξαιρετική επιτυχία και ανταπόκριση από τον Ιούνιο του 2020 μέχρι σήμερα, έχοντας εξυπηρετήσει περισσότερους από 150 ασθενείς
- Τη δημιουργία ειδικής ιστοσελίδας από τον Απρίλιο του 2020 με έγκυρες πηγές πληροφόρησης προς υποστήριξη των μελών της, των ασθενών με καρκίνο και της ογκολογικής κοινότηταςεν γένει κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19 και για όσο καιρό χρειαστεί
- Κύκλο σεμιναρίων για την κατάρτιση των ασθενών και των φροντιστών τους σε ψηφιακές δεξιότητες προκειμένου να μπορούν να ανταποκριθούν στις νέες ανάγκες αυξημένης χρήσης των ψηφιακών εφαρμογών
- Τη συνεχή διαβούλευση με τα θεσμικά όργανα και την Πολιτεία για τα προβλήματα της ογκολογικής περίθαλψης και φροντίδας κατά την διάρκεια της πανδημίας και ως παρεπόμενα αυτής.
Κατά την διάρκεια της έρευνας, οι ασθενείς και οι επιβιώσαντες κλήθηκαν να απαντήσουν σε μία σειρά ερωτημάτων για ζητήματα σχετικά με:
- την εμπλοκή τους με το Σύστημα Υγείας
- τη διεξαγωγή των θεραπειών τους το τελευταίο 12μηνο
- την χρήση ή μη ψηφιακών εφαρμογών και τις μεθόδους ενημέρωσής τους για την πανδημία σε σχέση με την θεραπεία τους
- την συνολική τους εμπειρία με τον Covid-19 και τις επιπτώσεις που αυτός είχε στην ψυχολογική και σωματική υγεία τους, την περίθαλψη και τη φροντίδα τους
- τον εμβολιασμό κατά του Covid-19.
Από τα αποτελέσματα του 2ου σταδίου της έρευνας, προκύπτουν κάποια ιδιαίτερα αξιοσημείωτα συμπεράσματα, είτε εξεταζόμενα μεμονωμένα, είτε σε συγκριτική αντιπαράθεση με το 1ο στάδιο της έρευνας. Μεταξύ αυτών:
- 49% των ασθενών υποχρεώθηκε σε επιπλέον δαπάνες για την αντιμετώπιση της νόσου, τις οποίες διαφορετικά θα είχε αποφύγει
- το 47% των επιβιωσάντων χρησιμοποίησαν κατά την διάρκεια της πανδημίας τον ιδιωτικό τομέα, έναντι 33% του δημοσίου
- το 22% δηλώνει ότι η θεραπεία του επηρεάστηκε λόγω τουCovid-19
- 50% των συμμετεχόντων δηλώνουν ότι υπήρξε καθυστέρηση επικοινωνίας με τον γιατρό
- Η καθυστέρηση/ακύρωση των ραντεβού και των επαναληπτικών εξετάσεων καθώς και ο αποκλεισμός από τα νοσοκομεία ήταν τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι ασθενείς, σε ποσοστό 35 και 15% αντίστοιχα
- 77% αναφέρει ότι η πανδημία είχε επιπτώσεις στην ψυχολογική τους κατάσταση
- 41% των αυτοαπασχολούμενων και το 18% των εργαζομένων/μισθωτών δηλώνει προβλήματα στην εργασία λόγω της πανδημίας με το 36% να δηλώνει ότι τα μέτρα της κυβέρνησης δεν ήταν επαρκή για την προστασία των εργαζομένων κατά τη 2η και 3η φάση της πανδημίας
- 72% των συμμετεχόντων έχει εμβολιαστεί ή προτίθεται να εμβολιαστεί, μία πολύ σημαντική αύξηση σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό (41%) που είχε προκύψει από την αντίστοιχη έρευνα κατά το πρώτο διάστημα της πανδημίας, με 4 στους 10 συμμετέχοντες πάντως να εξακολουθούν προβληματίζονται με το πρόγραμμα εμβολιασμού, ιδίως για τις παρενέργειες, ζητήματα οργάνωσης και την έλλειψη ενημέρωσης
- 8 στους 10 συμμετέχοντες πιστεύουν ότι οι καρκινοπαθείς πρέπει να έχουν προτεραιότητα στο εμβολιαστικό πρόγραμμα.
Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 512 ασθενείς και άτομα με εμπειρία καρκίνου από όλη την Ελλάδα. Οι απαντήσεις αποδίδουν με ρεαλισμό και ευθύτητα την πραγματικότητα που βιώνουν οι ασθενείς με καρκίνο στη χώρα μας εδώ και ένα και πλέον χρόνο.
Η αξιολόγηση και η αποτίμηση των συγκριτικών αποτελεσμάτων των δύο ερευνών θα αποτελέσουν τον πλέον τεκμηριωμένο οδηγό για ουσιαστικές προτάσεις προς την πολιτεία και όλους τους εμπλεκόμενους στην ογκολογική περίθαλψη φορείς της χώρας μας, ώστε να επιτύχουμε βελτίωση των συνθηκών της ογκολογικής περίθαλψης και εξάλειψη των ανεπαρκειών που εμφανίσθηκαν όλο αυτό το διάστημα.
