Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Κληρονομικό... χάρισμα θα πρέπει να έχουν όσοι ξεκινούν σήμερα την επαγγελματική τους σταδιοδρομία και θέλουν να προβλέψουν αν και πόση σύνταξη θα πάρουν στο μέλλον. Όμως όσοι πιστεύουν ότι το ασφαλιστικό είναι ένα πρόβλημα που προέκυψε στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια κάνουν πολύ μεγάλο λάθος.
Η διαρκής αναβλητικότητα στην αντιμετώπιση του προβλήματος είναι αισθητή την τελευταία εικοσαετία, καθώς οι διορθωτικές παρεμβάσεις στο σύστημα δεν άγγιξαν τον πυρήνα του προβλήματος. Ο εξορθολογισμός του συστήματος και η ανταπόκρισή του στις δημογραφικές πιέσεις αποτελούσαν πάντοτε τις δύο βασικές του συνιστώσες.
Τα τελευταία έξι χρόνια οι συνταξιούχοι είδαν τις συντάξεις τους να μειώνονται από 20% έως άνω του 50%. Επτά χρόνια ύφεσης, τρία μνημόνια, δώδεκα εισφορές - περικοπές κι όμως το ασφαλιστικό παραμένει ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος της κυβέρνησης.
Σε αντίθεση με πολλές χώρες της Ευρώπης που ακολουθούν το μοντέλο των τριών πυλώνων, οι ελληνικές κυβερνήσεις συνεχίζουν να εστιάζουν στον πρώτο πυλώνα, κλείνοντας τα μάτια στο συμπληρωματικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν επαγγελματικά ταμεία και ιδιωτικές ασφαλιστικές. Είναι χαρακτηριστικό ότι 23 από τις 29 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης λειτουργούν στο πλαίσιο του δεύτερου (επαγγελματικά ταμεία) και τρίτου (προαιρετικά ιδιωτικά προγράμματα) πυλώνα.
Ιδιωτικά προγράμματα
Η ιδιωτική ασφάλιση έρχεται να καλύψει το κενό που δημιουργείται από τις αδυναμίες της κοινωνικής ασφάλισης, δεδομένης της άσχημης κατάστασης των Ταμείων, προσφέροντας συνταξιοδοτικά προγράμματα τα οποία μπορούν να καλύψουν κάθε ανάγκη και προσδοκία.
Με γνώμονα τις ιδιαίτερες ανάγκες, τα εν λόγω προγράμματα παρέχουν τη δυνατότητα σχεδιασμού εξατομικευμένου πλάνου αναλόγως της διάρκειας του προγράμματος, την ηλικία συνταξιοδότησης, το ύψος του ποσού παροχής κλπ.
Ο ασφαλισμένος έχει τη δυνατότητα να επιλέξει μεταξύ 3 εναλλακτικών επιλογών: (α) Εφάπαξ παροχής, (β) Ισόβιας μηνιαίας παροχής και (γ) Μηνιαίας σύνταξης για συγκεκριμένο χρόνο. Βέβαια υπάρχουν και κάποια προγράμματα τα οποία προσφέρουν τις παροχές εγγυημένες, το οποίο σημαίνει ότι εάν ο ασφαλισμένος επιλέξει Εγγυημένη Μηνιαία Παροχή για ορισμένη περίοδο σε περίπτωση απώλειας της ζωής του κατά τη διάρκεια καταβολής των εγγυημένων πληρωμών, την καταβολή των υπολοίπων εγγυημένων πληρωμών έχει δυνατότητα μεταβίβασης στους δικαιούχους.
Τα προγράμματα που προσφέρουν οι ασφαλιστικές εταιρείες είναι αρκετά ευέλικτα και δίνουν μία μεγάλη γκάμα εναλλακτικών επιλογών. Σε αντίθεση με τη δημόσια σύνταξη, ο καταναλωτής μπορεί να «κλειδώσει» από σήμερα όχι μόνο το έτος της συνταξιοδότησης, αλλά και το ποσό της σύνταξης. Είναι απίστευτα άδικο για έναν εργαζόμενο να πληρώνει σε ολόκληρη τη ζωή του εισφορές και να μην παίρνει τη σύνταξη που του αξίζει. Μήπως, τελικά, θα έπρεπε να έχουμε αρχίσει να φροντίζουμε μόνοι μας για το μέλλον μας;
Αλλαγές
Το βέβαιο είναι ότι όποιος βγει στη σύνταξη μετά την 31η Δεκεμβρίου του 2021 θα πρέπει να έχει συμπληρώσει τα 67 χρόνια, αν θέλει να λάβει πλήρη σύνταξη. Τα νέα όρια συνταξιοδότησης που θεσπίζονται από το 2022 προβλέπουν θεμελίωση δικαιώματος πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος το 62ό έτος ηλικίας με 40 έτη ή 12.000 ημέρες ασφάλισης, και το 67ο έτος με 15 έτη ή 4.500 ώρες ασφάλισης.
Ένας συνταξιούχος του ΙΚΑ (Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων) που έπαιρνε σύνταξη ύψους 1.500 ευρώ έχει υποστεί συνολική μείωση της τάξης του 32%. Αν τώρα κάποιος έχει πληρώσει τις ίδιες εισφορές αλλά βγαίνει σήμερα στη σύνταξη, θα πάρει κάτι πάνω από 1.000 ευρώ.
Επίσης, στο εξής όσοι θέλουν να βγουν στη σύνταξη πρόωρα θα πρέπει να έρχονται αντιμέτωποι με αυξημένο πέναλτι, ενώ το κατώτατο όριο που θα χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της σύνταξης είναι τα 384 ευρώ. Το ποσό, εξάλλου, της εθνικής σύνταξης θα χορηγείται μόνο με τη συμπλήρωση του 67ου έτους.
Το «γαϊτανάκι» των μειώσεων
2010-2013:
- Διαμόρφωση στα 400 ευρώ του Δώρου Χριστουγέννων και στα 200 ευρώ το ανώτατο ποσό Δώρων Πάσχα και επιδομάτων αδείας στα 200 ευρώ. Κατάργηση Δώρων για όσους συνταξιούχους δεν έχουν συμπληρώσει το 60ό έτος ηλικίας.
- Κλιμακωτή αύξηση της «Εισφοράς Αλληλεγγύης Σύνταξης» σε όλες τις κύριες συντάξεις (για όσους στους συνταξιούχους που δεν έχουν συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας τους).
- Παρακράτηση 20% σε όλες τις κύριες συντάξεις που υπερβαίνουν τα 1.200 ευρώ.
- Παρακράτηση επιπλέον 40% σε όλες τις κύριες συντάξεις που υπερβαίνουν τα 1.000 ευρώ, στους συνταξιούχους που δεν έχουν συμπληρώσει το 55ό έτος της ηλικία τους.
- Νέα παρακράτηση 12% σε όλες τις κύριες συντάξεις που υπερβαίνουν τα 1.300 ευρώ.
- Παρακράτηση 10%, 15% και 20% σε όλες τις επικουρικές συντάξεις άνω των 300 ευρώ.
- Κλιμακωτές παρακρατήσεις 5 - 15% από το άθροισμα των κύριων - επικουρικών συντάξεων - μερισμάτων άνω των 1.000 ευρώ.
- Πλήρης κατάργηση των Δώρων σε όλους τους συνταξιούχους.
- Μείωση των επικουρικών συντάξεων κατά 5%, λόγω εφαρμογής ρήτρας μηδενικού ελλείμματος.
Δρομολογήθηκαν το 2015:
- Αναδρομική οριζόντια μείωση κύριων συντάξεων με την επιβολή πρόσθετης εισφοράς υπέρ ΕΟΠΥΥ (Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας) ύψους 2%.
- Αναδρομική οριζόντια μείωση επικουρικών συντάξεων με την επιβολή πρόσθετης εισφοράς υπέρ ΕΟΠΥΥ ύψους 6%.
- Μείωση των κατώτατων συντάξεων του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα.
- Μεταβολή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων στη βάση των Ν.3863/2010 και Ν.3865/2010, που οδηγεί σε μικρότερα ποσά συντάξεων για περισσότερους συνταξιούχους.
- Κατάργηση των προβλεπόμενων αυξήσεων των συντάξεων μέχρι την 31-12-2021.
- Κατάργηση της σύνταξης των 260 ευρώ σε ανασφάλιστους υπερήλικες.
- Μείωση των ποσών των πρόωρων συντάξεων κατά 10% για τους συνταξιούχους ιδιωτικού τομέα.
- Μείωση των ποσών των πρόωρων συντάξεων κατά 10% για τους συνταξιούχους δημοσίου τομέα.
- Κατάργηση δυνατότητας συμψηφισμού συντάξεων με οφειλές ποσού έως 25.000 ευρώ.
- Ολοκλήρωση της ένταξης όλων των επικουρικών ταμείων στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) για την πλήρη εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος και ρητή στον νόμο πρόβλεψη περί εφαρμογής της νομοθεσίας του ΕΤΕΑ.
- Αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, με χιλιάδες υποψήφιους συνταξιούχους να επιβαρύνονται με 10 και πλέον έτη μέχρι να συνταξιοδοτηθούν.
- Πλήρης κατάργηση του ΕΚΑΣ (Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων) μέχρι το 2019. Μείωση των δικαιούχων του ΕΚΑΣ κατά 20% από τον Μάρτιο του 2016.
- Τριπλασιασμός των εισφορών του ΟΓΑ (Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων) και αύξηση στις εισφορές των λοιπών Ταμείων, με εναρμόνιση των εισφορών προς τη δομή των εισφορών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Μισθωτών).
Το liberal.gr ανοίγει έναν κύκλο ενημέρωσης για τους αναγνώστες του με ενδιαφέροντα χρηστικά θέματα που αφορούν την ιδιωτική ασφάλιση, με την υποστήριξη και συνεισφορά της εταιρείας «Ευρωπαϊκή Ένωσις – ΑΣΦΑΛΕΙΑΙ ΜΙΝΕΤΤΑ».
