Η νέα γεωπολιτική Μεγάλη Σκακιέρα έχει περισσότερους «τρελούς» και λιγότερους «στρατιώτες». Ο κόσμος που ξέραμε δεν υπάρχει πια. Όλα έχουν ανατραπεί σ’ αυτό το τζένγκα όπου τραβάς ένα τούβλο στη Βαλτική και κινδυνεύουν να καταρρεύσουν τα πάντα στην Ανατολική Μεσόγειο. Σε τέτοιες παγκόσμιες κρίσεις, το χειρότερο που μπορείς να κάνεις είναι να επιλέξεις την ουδετερότητα. Διότι απλά θα απουσιάζεις από την επόμενη ημέρα. Αλλά τα μόνα ευρωπαϊκά κόμματα που κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και οι Podemos.
Οι Podemos δεν παραβρέθηκαν στις τελετές για τα σαράντα χρόνια της Ισπανίας στο ΝΑΤΟ, την ώρα που ο σοσιαλιστής Ισπανός πρωθυπουργός Σάντσεθ στάθηκε πλάι στον Βασιλιά και, έχοντας στο πλευρό τους όλους τους πρώην πρωθυπουργούς (ανάμεσά τους και τους Σοσιαλιστές Γκονζάλεθ και Θαπατέρο), απαρίθμησαν τα οφέλη από την συμμετοχή της χώρας τους στη Συμμαχία. Εκεί βρισκόταν και το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το Λαϊκό Κόμμα, που δεν έψαξε για διαφωνίες.
Την ίδια ώρα, οι Podemos επέλεξαν να απουσιάσουν, επειδή, όπως είπαν, είναι υπέρ της ειρήνης και της διπλωματίας. Ό,τι ακριβώς λέει και ο ΣΥΡΙΖΑ. Να μπαίνει κάποιος στη χώρα του άλλου, να αρπάζει ένα κομμάτι και όλοι να φωνάζουν «δεν πειράζει, ειρήνη»! Οι Podemos, εξήγησαν πως «υπάρχουν άλλες προτεραιότητες», είπαν ότι θα έπαιρναν μέρος σε μια «σύνοδο ειρήνης» (άγνωστο ποια θα ήταν η θεματολογία της και μάλιστα διαρκούσης της παραβίασης εθνικής κυριαρχίας), ότι διαφωνούν με την κυβέρνηση όσον αφορά στην αύξηση των δαπανών για εξοπλισμούς, διότι «πριν από τα τανκς και τα πολυβόλα χρειάζεται να προσληφθούν γιατροί» και πως δεν θα παραστούν ούτε στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο στη Μαδρίτη.
Πού και να μην ήταν μαζί στην κυβέρνηση – από την οποία, βέβαια, οι Podemos δεν αποχωρούν.
Η Ισπανία στέλνει συνεχώς όπλα στην Ουκρανία με το πλοίο του Ισπανικού Πολεμικού Ναυτικού «Ιζαμπέλ» – τελευταία έστειλαν και οκτώ μαχητικά αεροπλάνα – ενώ ο πρωθυπουργός Σάντσεθ και η υπουργός Άμυνας Ρόμπλες επισκέφθηκαν τους Ισπανούς αεροπόρους στη Λιθουανία που μετέχουν στις δυνάμεις του ΝΑΤΟ. Επίσης, η Μαδρίτη έχει στείλει στην Ουκρανία 8 στελέχη του υπουργείου των Εσωτερικών και 39 ιατροδικαστές, προκειμένου να ερευνήσουν ενδεχόμενα εγκλήματα πολέμου.
Τον Απρίλιο ο Σάντσεθ πραγματοποίησε από κοινού επίσκεψη στο Κίεβο με την αριστερή πρωθυπουργό της Δανίας Μέττε Φρεντέρικσεν, η χώρα της οποίας έχει ήδη στείλει δύο φορτία όπλων. Όταν ρωτήθηκε τι είδους όπλα έστειλε η Δανία, η Φρεντέρικσεν αρνήθηκε να αποκαλύψει, περιοριζόμενη να πει ότι «ικανοποιούν τις επιθυμίες της Ουκρανίας».
Από το Κίεβο, ο Σάντσεθ ανακοίνωσε πως η χώρα του θα στείλει άλλους 200 τόνους στρατιωτικού υλικού και στο εσωτερικό της χώρας δεν υπήρξε η παραμικρή αντίδραση – ούτε για τα όπλα, ούτε για την ενημέρωση. Η Φρεντέρικσεν πάλι είπε πως η δική της χώρα θα στείλει επιπλέον στρατιωτική βοήθεια 90 εκ. δολαρίων.
Η ώρα της μεγάλης στροφής…
Σημειώστε ότι αρχικά η Ισπανία είχε ανακοινώσει πως θα έστελνε μόνο αυστηρά αμυντικό και ανθρωπιστικό υλικό – προφανώς λόγω της πίεσης των Podemos. Πολύ γρήγορα, όμως, ο Σάντσεθ κατάλαβε πως έπρεπε να πάρει θέση για να υπάρχει και την επόμενη ημέρα. Και έκανε την στροφή.
Όπως στροφή έκαναν και οι αριστερές κυβερνήσεις της Σουηδίας και της Φινλανδίας, που ενώ το θέμα της ένταξής τους στο ΝΑΤΟ υπήρξε επί δεκαετίες θέμα ταμπού, μπροστά στην ρωσική επιθετικότητα και τις υπερπτήσεις – ακόμη και πάνω από την Δανία που είναι μέλος του ΝΑΤΟ – έκαναν και εκεί την χρήσιμη για τη χώρα τους στροφή.
Και στην Φινλανδία, όπου μέχρι την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία μόνο ένας στους πέντε υποστήριζε την ένταξη της χώρας στη ΝΑΤΟ, ο ίδιος ο λαός έκανε την στροφή και μέσα σε λίγες μέρες υποχρέωσε την κυβέρνηση, όπως μετρήθηκε σε έρευνες, να ακολουθήσει και να προχωρήσει στο αίτημα για ένταξη.
Γι’ αυτό και ο συγγραφέας και Δόκτωρ Κοινωνιολογίας Γιάρι Έρνουθ έγραψε πως «η πιο αξιόπιστη αμυντική δύναμη της Φινλανδίας είναι πως έχουμε ένα έθνος κοινής λογικής».
Η σοσιαλίστρια πρωθυπουργός Σάννα Μαρίν αποφάνθηκε: «Οι χώρες του ΝΑΤΟ έχουν συνεχή πρακτική αμυντική συνεργασία, κοινό αμυντικό σχεδιασμό και ισχυρούς πολιτικούς δεσμούς. Ο κεντρικός ρόλος του ΝΑΤΟ βασίζεται στις αμοιβαίες εγγυήσεις ασφάλειας. Η επίθεση σε έναν είναι επίθεση σε όλους».
Ουσιαστικά δεν είχε κανένα πρόβλημα να επαναλάβει τα επιχειρήματα του κεντροδεξιού κόμματος της αντιπολίτευσης τα 16 τελευταία χρόνια. Ο αρχηγός του κόμματος (Κόμμα του Εθνικού Συνασπισμού, NCP) Πέτρι Όρπο, χαιρέτισε την απόφαση – χωρίς καμιά κορώνα ή υπονοούμενο. Με την απόφαση συμφώνησαν τα οκτώ από τα δέκα φινλανδικά κόμματα και τα τέσσερα από τα πέντε που μετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό. Το πέμπτο, το κόμμα της Αριστεράς, αν και εξέφρασε την διαφωνία του ζητώντας περισσότερο διάλογο επί του θέματος, ανακοίνωσε ότι δεν θα αποσυρθεί από την κυβέρνηση. Καταψήφισε μόνο το εθνικιστικό κόμμα, που στην φινλανδική Βουλή διαθέτει μόνο μία έδρα.
Υπέρ τάχθηκαν και οι εθνικιστές «Αληθινοί Φινλανδοί», η ηγεσία των οποίων ανακοίνωσε ότι τα μέλη του κόμματος επιθυμούν την μεγιστοποίηση της άμυνας της χώρας. Μάλιστα, ο προηγούμενος αρχηγός, ο Γιούσι Χάλλα-Άχο, είναι σήμερα πρόεδρος της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων.
«Σας ευχαριστώ, Ουλφ»!
Και όταν η Σουηδή πρωθυπουργός Μαγκνταλένα Άντερσον ανακοίνωσε την απόφαση για ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ – λέγοντας πως υπάρχει ευρεία κοινοβουλευτική πλειοψηφία – είχε στο πλευρό της τον (δεξιό) αρχηγό της αντιπολίτευσης Ουλφ Κρίστενσεν. Η παρουσίαση έληξε με την Άντερσον να απευθύνεται στον πολιτικό της αντίπαλο, λέγοντας: «Σας ευχαριστώ, Ουλφ, για την πολύ καλή συνεργασία».
Στη Δανία, σε ένα ποσοστό 67% οι πολίτες τάχθηκαν αυτή τη βδομάδα υπέρ της συμμετοχής της χώρας τους στην κοινή ευρωπαϊκή αμυντική πολιτική.
«Το ΝΑΤΟ θα παραμείνει φυσικά το πιο σημαντικό μας εργαλείο, αλλά η ΕΕ μας δίνει ένα άλλο εργαλείο για να διασφαλίσουμε την άμυνά μας στα ανατολικά», δήλωσε ο Μόγκενς Γιένσεν, εκπρόσωπος των Σοσιαλδημοκρατών αρμόδιος για την άμυνα.
Ένδεκα από τα δεκατέσσερα κόμματα της χώρας (διαθέτουν τα τρία τέταρτα των εδρών του κοινοβουλίου) κάλεσαν τους ψηφοφόρους τους να ψηφίσουν «Ναι».
Διαφώνησαν τα ευρωσκεπτικιστικά ακροδεξιά κόμματα «Κόμμα του Λαού της Δανίας» και «Νέοι Συντηρητικοί» και η παράταξη της ριζοσπαστικής αριστεράς «Λίστα Ενότητας» - νάτη πάλι η συνάντηση των άκρων.
Κόστα: Ενισχύουμε τον ρόλο μας στο ΝΑΤΟ!
Στην Πορτογαλία πάλι, ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Κόστα, επισκέφθηκε την Πολωνία, την Ρουμανία και την Ουκρανία. Και έγραψε στο Twitter: «Η Πορτογαλία ενισχύει τον ρόλο της στο ΝΑΤΟ, συμβάλλοντας στην ενίσχυση των ανατολικών συνόρων του ΝΑΤΟ. Ο στρατιωτικός εφοδιασμός της Ουκρανίας από την Πορτογαλία δεν έχει τελειώσει και θα συνεχιστεί».
Στην Πορτογαλία συνέβη και κάτι ακόμη πιο εντυπωσιακό. Την περασμένη Τρίτη, 31 Μαΐου, οι βουλευτές μέλη της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων ψήφισαν υπέρ μιας επίσκεψης κοινοβουλευτικής πορτογαλικής αντιπροσωπείας στο ουκρανικό κοινοβούλιο.
Το ταξίδι θα οργανωθεί από δύο βουλευτές προερχόμενους από τα δύο μεγάλα αντίπαλα κόμματα, του Σοσιαλιστικού και του Σοσιαλδημοκρατικού (που είναι η πορτογαλική κεντροδεξιά). Ο Πάολο Πίσκο και ο Ρικάρντο Σούσα.
Από τα πέντε κόμματα του πορτογαλικού κοινοβουλίου, μόνο το Κομμουνιστικό ψήφισε κατά – με τα γνωστά επιχειρήματα περί αποφυγής της κλιμάκωσης και τα λοιπά.
Σημειώστε εδώ ότι η πορτογαλική αντιπολίτευση είχε προτείνει την επίσκεψη από τον Απρίλιο, αλλά οι σοσιαλιστές δίσταζαν. Ωστόσο αυτή τη φορά δεν είχαν κανένα πρόβλημα να προσχωρήσουν στην άποψη των πολιτικών τους αντιπάλων. Χωρίς καμία κορώνα μάλιστα…
Γερμανία: Οι Πράσινοι στην πρώτη γραμμή
Η Γερμανία πάλι αποφάσισε να διαθέσει 100 δις ευρώ για την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεών της. Με την απόφαση αυτή συμφώνησαν πέντε κόμματα: Οι Σοσιαλδημοκράτες, οι Πράσινοι, οι Φιλελεύθεροι, οι Χριστιανοδημοκράτες και οι Χριστιανοκοινωνιστές.
«Αυτή είναι μια μεγάλη επιτυχία για το κόμμα μας», είπαν οι Φιλελεύθεροι.
«Αυτή είναι μια καλή μέρα για την Bundeswehr», είπαν οι Χριστιανοδημοκράτες.
Οι Πράσινοι πάλι είπαν πως ήταν σωστό που ο στόχος του 2% επί του προϋπολογισμού δεν συμπεριελήφθη στην απόφαση – με την διαφορά ότι ουδείς είχε ζητήσει κάτι τέτοιο. Και πάντως τοποθετήθηκαν θετικά.
Άλλωστε, οι Πράσινοι έχουν κάνει την μεγαλύτερη στροφή από όλα τα ευρωπαϊκά κόμματα. Έχουν εντελώς εγκαταλείψει τον πασιφισμό. Αν και ξεκίνησαν την πορεία τους πριν από 42 χρόνια με πρωτεργάτες ομάδες ειρηνιστών, οικολόγων και φεμινιστών, σήμερα είναι αυτοί που περισσότερο πιέζουν την γερμανική κυβέρνηση συνασπισμού να στείλει περισσότερα όπλα στην Ουκρανία και να βοηθήσει τη χώρα να αμυνθεί από τη ρωσική επίθεση.
Σε πρόσφατη δημοσκόπηση, το 40% των Γερμανών ψηφοφόρων των Πρασίνων δηλώνουν πως θα ήθελαν περισσότερες παραδόσεις όπλων στην Ουκρανία – το μεγαλύτερο ποσοστό μεταξύ όλων των γερμανικών κομμάτων.
(Σημειώστε ότι στον αντίποδα βρίσκονται οι ακροδεξιοί του AfD, που σε ένα ποσοστό 51% διαφωνούν με τις παραδόσεις όπλων).
Τρελοί είναι όλοι αυτοί οι αριστεροί, δεξιοί, σοσιαλιστές, κεντρώοι και λοιποί;
Δεν θέλουν την ειρήνη; Θέτουν τους λαούς τους σε κίνδυνο; Παίρνουν επικίνδυνες αποφάσεις;
Μόνο οι Podemos και ο ΣΥΡΙΖΑ έχουν δίκιο;
Επειδή μας απειλεί η Τουρκία να μην αντισταθούμε στη Ρωσία;
Και μάλιστα ο ΣΥΡΙΖΑ με αδιανόητη επιχειρηματολογία. Υποστηρίζουν ότι «η άμεση εμπλοκή της Ελλάδας στον πόλεμο της Ουκρανίας είναι επικίνδυνη για τα εθνικά μας συμφέροντα, την ίδια στιγμή μάλιστα που κλιμακώνεται η ένταση από την πλευρά της Τουρκίας».
Κατ’ αρχάς, δεν υπάρχει πλέον η ελληνική «ιδιαιτερότητα». Η Σουηδία και η Φινλανδία δέχονται ευθείες απειλές από την Ρωσία στην περίπτωση που θα ενταχθούν στο ΝΑΤΟ. Και η Δανία, αν και χώρα - μέλος του ΝΑΤΟ αισθάνεται να απειλείται καθώς τα ρωσικά αεροπλάνα παραβιάζουν τον εναέριο χώρο της και πραγματοποιούν υπερπτήσεις.
Επομένως, θα μπορούσαν και εκεί κάποιοι να εκφράσουν ανάλογους φόβους, κάτι το οποίο δεν συνέβη – όχι σε επίπεδο μεγάλων κομμάτων. Την περασμένη Πέμπτη μάλιστα, η Στοκχόλμη ανακοίνωσε την αποστολή στην Ουκρανία και νέου στρατιωτικού εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων αντιπλοϊκών πυραύλων, τυφεκίων και αντιαρματικών όπλων.
Και τελικά τι μας λέει ο ΣΥΡΙΖΑ; Ότι επειδή μας απειλεί η Τουρκία εμείς πρέπει ψοφοδεώς να καθίσουμε στα αβγά μας και να μην υποστηρίξουμε μια χώρα που δέχεται επίθεση στην κυριαρχία της – κάτι που επιχειρεί και η Τουρκία σε σχέση με την Ελλάδα;
Να κάνουμε δηλαδή τα καλά παιδιά στην Τουρκία; Και για ποιον λόγο; Εννοούν ότι η Τουρκία ταυτίζεται με την Ρωσία; Και επομένως πρέπει να τους φοβηθούμε και τους δυο μαζί;
Υποστηρίζουν δηλαδή ότι αν στηρίξουμε την Ουκρανία έναντι της Ρωσίας θα θυμώσει η Τουρκία και θα μας κάνει «ντα»; Και ότι εμείς πρέπει να υποκύψουμε και να συμπεριφερθούμε όπως η Τουρκία ή όπως αρέσει στην Τουρκία, προκειμένου αυτή να εξυπηρετήσει δια των εκβιασμών της την Ρωσία;
Όταν, βέβαια, τους λες πως η Τουρκία συμπεριφέρεται ακριβώς όπως η Ρωσία, στον ΣΥΡΙΖΑ λένε και πάλι συγχρόνως κάτι και το αντίθετό του. Διατυμπανίζουν ότι πρόκειται για δύο αναθεωρητικές δυνάμεις, αλλά μετά μας λένε ότι δεν υπάρχει αναλογία.
Στην πραγματικότητα, Πούτιν και Ερντογάν κάνουν τα ίδια ακριβώς πράγματα: Τάσσονται κατά της εισόδου Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, εργαλειοποιούν πρόσφυγες και μετανάστες, πραγματοποιούν υπερπτήσεις παραβιάζοντας την εθνική κυριαρχία άλλων χωρών και διακηρύσσουν ότι χρειάζονται μια ζώνη ασφαλείας, με την Ρωσία να εισβάλλει στην Ουκρανία και την Τουρκία να έχει πραγματοποιήσει ήδη τρεις εισβολές στην Συρία και να ετοιμάζεται για μια τέταρτη.
Όλα αυτά τα βλέπουν όλοι – ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης – εκτός από τον ΣΥΡΙΖΑ και τους Podemos.
Τα καινούργια δεδομένα στην Μεγάλη Σκακιέρα
Όπως επίσης όλοι βλέπουν οι ισορροπίες έχουν εντελώς αλλάξει – γι’ αυτό και σπεύδουν να τοποθετηθούν.
Όταν η Σουηδία και η Φινλανδία ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, η Ρωσία θα απομονωθεί και οι δύο αυτές σκανδιναβικές χώρες μαζί με την Δανία θα μπορούν να ελέγχουν την μετακίνηση των ρωσικών πολεμικών πλοίων από την Βαλτική προς την Βόρεια Θάλασσα και το αντίστροφο.
Η Ρωσία θα συγκεντρώσει δυνάμεις κατά μήκος των νέων συνόρων με το ΝΑΤΟ που θα αποκτήσει (1.300 χλμ), αλλά την ίδια ώρα θα αναζητήσει νέα διέξοδο στη θάλασσα, επιδιώκοντας την κυριαρχία στη Μαύρη Θάλασσα και την έξοδο των πλοίων της μέσω των Στενών προς την Ανατολική Μεσόγειο.
Εκεί, όμως, θα έχει να κάνει με την Τουρκία – και επομένως την θέλει σύμμαχο. Προφανώς η Δύση δεν θέλει να ρίξει την Τουρκία στην αγκαλιά της Ρωσίας. Αλλά και δεν θα επιτρέψουν στην Τουρκία να αποθρασυνθεί ακόμη περισσότερο.
Δηλαδή, με λίγα λόγια, ενισχύοντας την Ουκρανία απέναντι στον αναθεωρητισμό της Ρωσίας, ουσιαστικά στεκόμαστε απέναντι στον αναθεωρητισμό της Τουρκίας.
Όποιος προτείνει υποχώρηση έναντι της Ρωσίας, προτείνει υποχώρηση και έναντι της Τουρκίας.
Όλα αυτά τα έχουν καταλάβει όλοι, πλην ΣΥΡΙΖΑ και Podemos…
*Βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών, υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, δημοσιογράφος