Το πρωί της Τρίτης, 17 Μαρτίου, τέσσερα λάπτοπ άνοιξαν στο σπίτι μας. Ένα για το καθένα από τα τέσσερα μέλη της οικογένειάς μου.
Η γυναίκα μου κι εγώ δουλεύουμε από το σπίτι, με email, Teams, Skype, WebEx. Τα πρωινά μου meeting με τις ομάδες ανάπτυξης λογισμικού στα project που χειρίζομαι, έγιναν μέσω Skype, όπως κάθε πρωί, μια και οι ομάδες είναι διασκορπισμένες ανά την Ελλάδα, και όχι μόνο. Οι υποδομές μας για ανάπτυξη λογισμικού είναι κάπου στο cloud και προσβάσιμες από οπουδήποτε. Μαζί με εμάς, το ίδιο κάνει πια και η συντριπτική πλειοψηφία των συναδέλφων εργαζομένων στην Πληροφορική αλλά και σε εργασίες όπως Λογιστικά, Μελέτες, κ.λπ.
Η κόρη μου παρακολούθησε online τις διαλέξεις από το Πανεπιστήμιό της που έκλεισε, και υποβάλλει τις εργασίες της ηλεκτρονικά. Πήραμε δε ειδοποίηση ότι και η Εξεταστική του καλοκαιριού θα γίνει ηλεκτρονικά.
Και τέλος, ο γιος μου κάνει μάθημα από το δωμάτιό του μέσω Skype, Teams και ManageBac. Μαζί με τόσα άλλα παιδιά συνομήλικούς του στο Λύκειο.
Στην τηλεόραση, όλο και περισσότερες εταιρείες πια αναπροσαρμόζουν τις διαφημίσεις τους πληροφορώντας για τα τμήματα των ηλεκτρονικών τηλε-πωλήσεων. Επεκτείνουν ή δημιουργούν ιστοσελίδες για πωλήσεις από το internet, τα γνωστά μας e-shops. Πλατφόρμες για ηλεκτρονικές παραγγελίες ξεπηδούν συνέχεια γύρω μας.
Μέχρι και το gov.gr επέσπευσε την έναρξη λειτουργίας του. Φανταστείτε: Εξουσιοδοτήσεις, υπεύθυνες δηλώσεις και αρκετές άλλες συναλλαγές θα γίνονται πλέον από το κινητό ή τον υπολογιστή μας, χωρίς μετακινήσεις και περιττή γραφειοκρατία, μέσω αυτής της ενιαίας ψηφιακής πύλης του Δημοσίου που υλοποιεί το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Σημαντικό: Η ενεργοποίηση της πλατφόρμας γίνεται δύο μήνες νωρίτερα λόγω των έκτακτων συνθηκών που ζούμε.
Ναι. Είναι έκτακτες οι συνθήκες που ζούμε, και μέσα σε αυτές, τα παραπάνω είναι φωτεινά σημάδια.
Πρώτα από όλα, σημάδια διατήρησης μίας κανονικότητας. Μένω μέσα, ναι, αλλά συνεχίζω να δουλεύω. Ανήκουμε ίσως οι υπάλληλοι γραφείου και Πληροφορικής στους τυχερούς; Ναι, σίγουρα δε γίνεται τηλε-εργασία για όλους: Σκέφτομαι π.χ. φίλους μου γιατρούς που υπολειτουργούν τα ιατρεία τους, τον κλάδο της εστίασης, τους ξενοδόχους, και τόσους άλλους. Μα κάτι κινείται. Κάτι από το οποίο μπορούμε και πρέπει να κρατηθούμε.
Ακόμη περισσότερο, η παραγωγή, η αγορά δεν κάνει κράτει. Προσαρμόζεται όσο γίνεται. Θα απασχοληθούν άνθρωποι στην παράδοση, θα δουλέψουν οι αποθήκες. Κι όχι μόνο η αγορά - η εκπαίδευση, ιδιωτική αλλά και δημόσια, σιγά σιγά προχωρούν κι αυτά. Μαζί και το Δημόσιο. Δειλά δειλά.
Κι αυτό το τελευταίο είναι για μένα το πιο σημαντικό.
Βλέπετε, στις εποχές που ζούμε, όλοι μιλάνε για το επόμενο βήμα, τον ψηφιακό μετασχηματισμό - το περίφημο digital transformation. Το ευαγγελίζονται καιρό τώρα οι εταιρείες Πληροφορικής. Γίγαντες όπως η Microsoft, η Google, η Cisco, η Apple, και τόσες άλλες. Οι υπάλληλοί τους έχουν δυνατότητα για τηλε-εργασία, αλλά είναι και οι ίδιες που παρέχουν τα κατάλληλα εργαλεία: για τηλε-διασκέψεις, για το περίφημο cloud και την αποθήκευση αρχείων και δεδομένων, για υποδομές ανάπτυξης και παροχής εφαρμογών και λογισμικού στο cloud. Το κυριότερο: Με ασφαλή πρόσβαση από παντού. Αλλά εκτός πληροφορικής: Το παράδειγμα της Amazon έχει χαράξει το δρόμο για το μέλλον - ή μάλλον το παρόν - των πωλήσεων. Η Εσθονία, έχει δείξει το δρόμο εδώ και καιρό για ένα ηλεκτρονικό, αποτελεσματικό, φιλικό στον πολίτη κράτος.
Μα στην Ελλάδα, όλα τα παραπάνω ερχόταν αργά. Το internet χρησιμοποιούνταν κυρίως για διασκέδαση και κοινωνικά δίκτυα. Λίγες εταιρείες (ακόμη και Πληροφορικής) επέλεγαν remote working - βλέπετε δεν έχουμε ακόμη ξεπεράσει το σύνδρομο της παρουσίας, το γνωστό "χτυπάμε κάρτα"... Για δε το Κράτος, αφήνω στην άκρη το TAXISnet, και σταματώ εδώ.
Μέχρι που εν μία νυκτί, κυριολεκτικά, προσπαθήσαμε να κάνουμε το επόμενο βήμα. Άλλοι ευκολότερα, άλλοι πιο δύσκολα: βλέπω με αγάπη τους δασκάλους και της δασκάλες του γιου μου να διδάσκουν με διαφορετικό στυλ... από το να έχουν πίνακα με μαρκαδόρους στην οθόνη μέχρι να στέλνουν PDF με τις ασκήσεις. Το σίγουρο είναι ότι άκουσα γέλια και αστεία από τα παιδιά που είναι online, τιτιβίσματα από μία εικονική Τάξη. Προσοχή: Τίποτε δεν υποκαθιστά τη ζωντανή διδασκαλία, και το Σχολείο, αλλά είναι πολύ καλύτερο από το να κάθονται όλοι τους. Επίσης: Δε θα σχολιάσω εδώ την αντίδραση κάποιων συνδικαλιστών της ΟΛΜΕ. Όλοι κρινόμαστε.
Είναι παρήγορο ότι οι δικτυακές υποδομές υπήρχαν, ότι το λογισμικό ήταν διαθέσιμο. Κι έτσι, αρχίσαμε κι εμείς σαν Έλληνες να κάνουμε σιγά-σιγά τα βήματά μας σε μία πιο ψηφιακή εποχή.
Ανάγκα και Θεοί Πείθονται: Θυμάστε, χρειάστηκαν τα καταστροφικά capital controls για να υιοθετήσουμε το πλαστικό χρήμα. Φαίνεται ότι χρειάστηκε ένας κορονοϊός για να πάμε στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Ας είναι τουλάχιστο και κάτι καλό που θα φέρει η πανδημία, εκτός από πόνο, θάνατο, οικονομική καταστροφή.
Να είμαστε καλά όλοι μας! Μένουμε σπίτι.
Υ.Γ. Τα δίκτυα άντεξαν. Στην όλο και περισσότερο μεγαλύτερη ζήτηση που δημιουργούν οι τηλε-εργαζόμενοι, ελάχιστες φορές αργούσε μία αναζήτησή μου, και ποτέ δε διακόπηκε συνομιλία μου. Προσοχή όμως σε όλους - αποφύγετε τις βίντεο διασκέψεις, χρησιμοποιήστε μόνο φωνή. Αφήστε youtube, Netflix, και ότι άλλο για μετά τις 18:00... ας βοηθηθούμε όσο γίνεται. Το μπορούμε. Μου λένε φίλοι από το τεχνικό προσωπικό των παρόχων internet και τηλεφωνίας: Στα datacenters, αυτές τις μέρες, υπάρχει απίστευτος φόρτος. Το internet είναι το νευρικό σύστημα της κοινωνίας μας. Έχει αντέξει - ας βοηθήσουμε να μείνει έτσι.
