Με το ενδεχόμενο να υποκρύπτεται ένα κύμα της Όμικρον μέσα στο κύμα της Δέλτα στην πατρίδα μας, όπως εκτιμά ο καθηγητής παθολογίας - λοιμωξιολογίας ΕΚΠΑ Σωτήρης Τσιόδρας και με περισσότερα από τα 27 επιβεβαιωμένα κρούσματα του νέου στελέχους να έχουν καταγραφεί μέσα στην κοινότητα, (απλώς δεν τα έχουμε εντοπίσει ακόμα) δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία για το ότι μέσα στις προσεχείς εβδομάδες θα βρεθούμε κι εμείς - όπως και οι άλλες Ευρωπαϊκές χώρες - αντιμέτωποι με το 5ο κύμα της Όμικρον.
Πρόκειται για το κύμα που όλοι φοβούνται, για το μέγεθος, την ορμή του και τη σαρωτική του επίδραση στο ΕΣΥ, με τις ερωτήσεις σχετικά με την παρουσία του στην Ελλάδα να μην ξεκινούν με τη λέξη «αν» αλλά με το χρονικό επίρρημα «πότε» και τους ειδικούς της Επιτροπής των εμπειρογνωμόνων να υπολογίζουν ότι το κύμα θα προσκρούσει στα ελληνικά σύνορα εντός των επόμενων δύο έως πέντε εβδομάδων.
Μέχρι τότε ένα σημαντικό «όπλο» στη φαρέτρα μας, πέραν της 3ης δόσης των εμβολιασμών που αποκαθιστούν το υψηλό επίπεδο της προστασίας από τα εξουδετερωτικά αντισώματα, είναι η γνώση. Γνώση για το τι έρχεται και τι να περιμένουμε. Στο Liberal.gr οι κορυφαίοι επιστήμονες της Ιατρικής Σχολής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών απαντούν σε εκείνες τις ερωτήσεις που φωτογραφίζουν τις διαφορές ανάμεσα στο στέλεχος Δέλτα και το στέλεχος Όμικρον, ώστε να ξέρουμε τι έχουμε να αντιμετωπίσουμε.
Πόσο πιο μεταδοτική είναι η Όμικρον έναντι της Δέλτα;
Το στέλεχος Όμικρον είναι 5 φορές πιο μεταδοτικό από το στέλεχος Δέλτα. Τα έως τώρα ευρήματα επιβεβαιώνουν ότι τα κρούσματα της Όμικρον διπλασιάζονται κάθε 2-3 ημέρες ενώ αυτό με το στέλεχος Δέλτα συνέβαινε κάθε 15 ημέρες, όπως εξηγεί η καθηγήτρια Υγιεινής και Επιδημιολογίας ΕΚΠΑ, Παγώνα Λάγιου.
Με ποια συμπτώματα εκδηλώνεται η λοίμωξη Covid που οφείλεται στο στέλεχος Όμικρον;
Όπως εξηγεί ο καθηγητής παθολογικής φυσιολογίας λοιμώξεων ΕΚΠΑ Νίκος Σύψας, σε αντίθεση με τη Δέλτα που δίνει συμπτώματα του κατώτερου αναπνευστικού (πυρετός, δύσπνοια), η Όμικρον εκδηλώνεται σαν ένα κοινό κρυολόγημα δηλαδή με συμπτώματα του ανώτερου αναπνευστικού:
Καταρροή, φτάρνισμα (απότομο και δυνατό), πονοκέφαλος και κόπωση, με τον καθηγητή να προειδοποιεί ότι επειδή μέσα στο χειμώνα είναι πιθανό να κρυολογήσουμε, αν εμφανίσουμε τα κλασικά συμπτώματα του κρυολογήματος που μπορεί να υποκρύπτουν μια λοίμωξη Covid θα πρέπει να κάνουμε ένα τεστ, ειδικά αν πρόκειται να συναντήσουμε άλλους ανθρώπους σε εορταστικά τραπέζια.
Ποια η συχνότητα επαναμόλυνσης μεΌμικρον έναντι εκείνης με Δέλτα;
Η συχνότητα επαναμόλυνσης των ανθρώπων που έχουν νοσήσει ή εμβολιαστεί (με δύο δόσεις) είναι αισθητά μεγαλύτερη με τη μετάλλαξη Όμικρον όπως υπογραμμίζει ο καθηγητής παθολογίας - λοιμωξιολογίας ΕΚΠΑ Σωτήρης Τσιόδρας. Έτσι ενώ η πιθανότητα αυτή παρέμενε στο 1% με το στέλεχος Δέλτα, τώρα με την Όμικρον αυξάνεται στο 8%-9% και τα περιστατικά επαναμόλυνσης είναι πιο συχνά στους νοσήσαντες. Οι εμβολιασμένοι που μολύνονται νοσούν ασυμπτωματικά ή με ήπια συμπτώματα.
Το στέλεχος Όμικρον διαφεύγει την ανίχνευσης με τα rapid test αντιγόνων;
Όχι δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο παρότι κυκλοφορεί μια τέτοια φήμη στην κοινωνία. Όπως εξηγεί η καθηγήτρια Μικροβιολογίας ΕΚΠΑ Γεωργία Βρυώνη, τα rapid tests αντιγόνων δεν αναγνωρίζουν την πρωτεΐνη ακίδα που συγκεντρώνει τις 30 και πλέον μεταλλάξεις του στελέχους Όμικρον αλλά μια άλλη πρωτεϊνη η οποία δεν έχει υποστεί μεταλλάξεις. Έτσι τα rapid tests παραμένουν αποτελεσματικά.
Τα υπάρχοντα εμβόλια προστατεύουν έναντι της Όμικρον, όπως συμβαίνει έναντι της Δέλτα;
Στην ερώτηση του 1 εκατομμυρίου ευρώ απαντούν από κοινού η καθηγήτρια παιδιατρικής-λοιμώξεων Μαρία Θεοδωρίδου πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών ο καθηγητής παιδιατρικής Θεοκλής Ζαούτης πρόεδρος του ΕΟΔΥ και ο καθηγητής παθολογίας λοιμωξιολογίας Σωτήρης Τσιόδρας.
Έρευνα έδειξε ότι η προστασία έναντι της Όμικρον φθίνει πιο γρήγορα με τον διπλό εμβολιασμό, σε σχέση με ό,τι συνέβαινε με το στέλεχος Δέλτα. Έτσι, 26 εβδομάδες μετά τη 2η δόση η προστασία έναντι της Όμικρον είναι στο 36% ενώ ήταν στο 64% έναντι της Δέλτα.
Με τη διενέργεια της 3ης δόσης η προστασία που χαρίζουν τα εμβόλια ανέρχεται στο 80%-85%, ενώ στη στην περίπτωση της Δέλτα έφτανε το 90%. Αν δούμε το συνολικό αποτύπωμα του εμβολιασμού, σύμφωνα με έρευνα των CDC και ECDC, μόνο στην Ευρώπη και την Αμερική έχουν σωθεί 750.000 ζωές χάρη στα εμβόλια covid κι έχουν παγκοσμίως εμβολιαστεί 10 δισ. άνθρωποι.
Τι απαντά η Επιστήμη στους «αρνητές» που ισχυρίζονται πως με την Όμικρον κολλούν και τη μεταδίδουν περισσότερο οι εμβολιασμένοι;
Έρευνα που έγινε στη Σκωτία φανερώνει πως το 38% των ανεμβολίαστων ανθρώπων που είναι θετικοί στον ιό τον μεταδίδουν στα μέλη της οικογένειάς τους, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους εμβολιασμένους δεν ξεπερνά το 25% εξηγεί ο καθηγητής παθολογικής φυσιολογίας λοιμώξεων ΕΚΠΑ Νίκος Σύψας.
Οι θεραπείες που υπάρχουν και αναπτύσσονται δουλεύουν έναντι της Όμικρον;
Σε αυτό το πολύ κρίσιμο ερώτημα υπάρχουν καλά και κακά νέα, όπως λέει ο καθηγητής παθολογικής φυσιολογίας λοιμώξεων ΕΚΠΑ Νίκος Σύψας. Τα καλά νέα είναι πως τα αντιικά φάρμακα όπως αυτά που αναπτύσσουν η Merck Αμερικής και η Pfizer δουλεύουν γιατί στοχεύουν σε συγκεκριμένα ένζυμα και όχι στην πρωτεΐνη ακίδα. Τα κακά νέα είναι ότι οι θεραπείες με τα μονοκλωνικά αντισώματα έχουν πολύ μειωμένη αποτελεσματικότητα και από τα 7 μονοκλωνικά αντισώματα που αναπτύσσονται στα εργαστήρια, δουλεύει μόνο ένα.
Η καθηγήτρια εντατικής θεραπείας ΕΚΠΑ Αναστασία Κοτανίδου, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Εντατικής Θεραπείας ξεκαθαρίζει ότι τα μονοκλωνικά αντισώματα δεν έχουν καμία θέση στο νοσοκομείο - δηλαδή δεν αφορούν νοσηλευόμενους ασθενείς - πρέπει να δίνονται μέσα στις 5 πρώτες ημέρες από τη διάγνωση της θετικότητας με μοριακό τεστ που απαιτείται για τη χορήγησή τους και δεν έχουν καμία χρήση σε ασθενείς που νοσηλεύονται στις ΜΕΘ.
Από τη μεριά του, ο καθηγητής πνευμονολογίας ΕΚΠΑ Στέλιος Λουκίδης, πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας επισημαίνει ότι ενόψει και του κύματος της Όμικρον, θα διευρυνθούν τα κριτήρια χορήγησης των μονοκλωνικών αντισωμάτων ώστε να υπάρξει πιο ευρεία χρήση των θεραπειών με μονοκλωνικά αντισώματα με ηλικιακά κριτήρια. Έως τώρα «δικαιούχοι» αυτών των θεραπειών ήταν οι ασθενείς με αιματολογικά νοσήματα, οι καρκινοπαθείς, τα βαριά ανοσοκατεταλμένα άτομα όπως οι μεταμοσχευμένοι και οι έγκυες.