Του Γιάννη Παλιούρη
Καθώς τα παραδοσιακά υπολογιστικά συστήματα δείχνουν να αγγίζουν τα όρια τους, το νέο Ιερό Δισκοπότηρο της πληροφορικής «ακούει» στο όνομα κβαντικός υπολογιστής. Η ΙΒΜ, λοιπόν, μας έδωσε μια πρόγευση του κβαντικού μέλλοντος μας, καθώς προχθές παρουσίασε τον πρώτο κβαντικό υπολογιστή, ο οποίος έχει σχεδιαστεί για εμπορική χρήση.
Η υπολογιστική διάταξη με το όνομα IBM Q System One, παρουσιάστηκε στο πλαίσιο της έκθεσης τεχνολογίας CES στο Λας Βέγκας και δεν προορίζεται για πώληση. Αντίθετα, θα δοθεί η δυνατότητα online χρήσης του από πελάτες της εταιρείας, οι οποίοι χρειάζονται αυξημένη υπολογιστική ισχύ για συγκεκριμένα projects.
Στιγμιότυπο από τη διαδικασία συναρμολόγησης του Q System One
Στο σημείο αυτό επιβάλλεται μια έστω επιδερμική περιγραφή του κατά τα άλλα εξωτικού όρου «κβαντικός υπολογιστής».
Οι κλασσικοί υπολογιστές επεξεργάζονται όλες τις πληροφορίες βασιζόμενοι μόνο σε δύο ψηφία: Το 0 και το 1. Πρόκειται για το λεγόμενο δυαδικό σύστημα και τα bits, όπου κάθε πληροφορία μπορεί να εκφραστεί είτε ως 0 είτε ως 1.
Αυτά...όμως, στον ψηφιακό κόσμο. Γιατί στον κβαντικό, όπου ο φορέας της πληροφορίας είναι το qubit (κβαντικό bit),η πληροφορία μπορεί να εκφραστεί ταυτόχρονα σε οποιαδήποτε «υπέρθεση» μεταξύ του 0 και του 1. Δηλαδή μπορεί να είναι ταυτόχρονα 0 και 1 έως τη στιγμή που ο «παρατηρητής» - χρήστης του υπολογιστή θα εξάγει την πληροφορία, θα διαταράξει το σύστημα οπότε η «πιθανότητα» θα καταρρεύσει και θα μετατραπεί σε βεβαιότητα, δηλαδή είτε 0 είτε 1.
Αυτά, όμως, αποτελούν πεδίο έρευνας της Φυσικής και λίγο απασχολούν τον μέσο χρήστη PC. Ούτε καν τους power users. Αντιθέτως, όλοι ενδιαφέρονται για την εκθετικά μεγαλύτερη ισχύ που θα διαθέτουν οι κβαντικοί υπολογιστές, ακριβώς λόγω της δυνατότητας των qubits να επεξεργάζονται και να αποθηκεύουν απείρως μεγαλύτερες ποσότητες πληροφορίας.
Οι κβαντικοί υπολογιστές θα φέρουν επανάσταση σε μια σειρά από επιστημονικά πεδία. Για παράδειγμα, η Τεχνητή Νοημοσύνη θα αποκτήσει αληθινή υπόσταση, αφήνοντας οριστικά πίσω της την εποχή της απλής Μηχανικής Μάθησης. Αντίστοιχα, θα επιτρέψουν τη δημιουργία εξειδικευμένων ακόμα και εξατομικευμένων φαρμάκων για δύσκολες ασθένειες τα οποία θα είναι σημαντικά αποτελεσματικότερα από τα σημερινά. Ακόμα θα αποτελέσουν ορόσημο στην κρυπτογράφηση δεδομένων, αφού ένας κβαντικός υπολογιστής, είναι θεωρητικά αδύνατο να «σπάσει» (ίσως μόνο με τη χρήση ενός άλλου κβαντικού υπολογιστή).
Στο δια ταύτα λοιπόν. Παρουσίασε η ΙΒΜ ένα σύστημα που θα αντικαταστήσει τα απλά οικιακά PC ή τους συμβατικούς υπερυπολογιστές; Όχι, είναι η απάντηση. Ο Q System One είναι μια κβαντική διάταξη των 20 qubits, αρκετά σταθερή ώστε να επιτελέσει απαιτητικούς υπολογισμούς, αλλά μέχρι εκεί. Το σημαντικότερο στοιχείο του Q System One είναι ότι αποτελεί μια πλατφόρμα πάνω στην οποία οι ερευνητές μπορούν να «πατήσουν» για να επιλύσουν τα μεγάλα προβλήματα τα οποία εξακολουθούν να ακολουθούν την ανάπτυξη και κατασκευή κβαντικών υπολογιστών.
Ουσιαστικά ο Q System One είναι ένα σημαντικό ορόσημο για την κατάκτηση της κβαντικής υπολογιστικής. Ακριβώς όπως ήταν τα πρώτα μέτρα της πτήσης των αδελφών Ράιτ το 1903, για τα πρώτα βήματα του Νιλ Άρμστρονγκ στη Σελήνη 66 χρόνια μετά.
Πηγή φωτογραφιών: ΙΒΜ