Στο σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης συνασπισμού, με το σενάριο της «Τζαμάικα», δηλαδή της συνεργασίας της Angela Merkel με τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους, να φαντάζει ως το πιο πιθανό, στρέφεται πλέον η προσοχή στη Γερμανία, μετά τις ανατροπές που σημειώθηκαν εχθές, με τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών.
Την πρώτη θέση, όπως άλλωστε αναμενόταν, αλλά με σημαντικές απώλειες της τάξης του 8,6%, κατέλαβαν οι Χριστιανοδημοκράτες-Χριστιανοκοινωνιστές (CDU-CSU). Από την πλευρά του, το SPD σημείωσε το χειρότερο ποσοστό του μεταπολεμικά και πλέον βυθίζεται σε σοβαρή κρίση.
Η πιο μεγάλη και ταυτόχρονα δυσάρεστη έκπληξη, είναι η μεγάλη δύναμη που αποκτά το ακροδεξιό AfD το οποίο, με ποσοστό που φτάνει το 12,6% και είναι σχεδόν τριπλάσιο σε σύγκριση με το 2013, κατακτά την τρίτη θέση.
Όπως ανακοινώθηκε επισήμως, η κατανομή των εδρών στην κάτω βουλή του γερμανικού κοινοβουλίου έχει ως εξής: CDU/CSU - 246 έδρες, FDP - 80 έδρες, Πράσινοι - 67 έδρες, Die Linke - 69 έδρες, SPD - 153 έδρες, AfD - 94 έδρες.
Η ίδια η κ. Merkel, στην τηλεοπτική συζήτηση που ακολούθησε περίπου δύο ώρες μετά την ολοκλήρωση των εκλογών ανάμεσα στους επικεφαλής ή τους βασικούς υποψήφιους όλων των κομμάτων -την αποκαλούμενη και «συζήτηση των ελεφάντων»- εμφανίστηκε συγκρατημένα αισιόδοξη και, παρά το γεγονός ότι δεν είναι ικανοποιημένη με το αποτέλεσμα, τόνισε ότι κανείς δεν μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση απέναντι στην CDU/CSU και πως υπάρχει η βάση για τις περαιτέρω συνομιλίες.
Όσον αφορά στο μείζον θέμα του προσφυγικού, που φαίνεται πως έπαιξε τον πιο καθοριστικό ρόλο στις εκλογές, η κ. Merkel δήλωσε: «Είμαι η καγκελάριος της Γερμανίας και άρα πάντα φέρω την ευθύνη». Ωστόσο, πρόσθεσε ότι δεν υπήρχαν κατάλληλες εναλλακτικές το 2015 στο απόγειο της μεταναστευτικής κρίσης και επέμεινε ότι η πολιτική της των ανοικτών θυρών ήταν σωστή. Παρ'' όλα αυτά παραδέχθηκε ότι οι πολίτες έχουν ανησυχίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν, για παράδειγμα σε ό,τι αφορά την ασφάλεια. «Έχουμε δουλειά μπροστά μας», υπογράμμισε η Merkel.
Νωρίτερα, ο Volker Kauder, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του CDU, δήλωσε ότι οι Χριστιανοδημοκράτες «πετύχαμε τον εκλογικό μας στόχο, που ήταν να είμαστε το μεγαλύτερο κόμμα και έχουμε εντολή να σχηματίσουμε κυβέρνηση (…) Η Angela Merkel παραμένει καγκελάριος και οι ψηφοφόροι μας θα είναι ευγνώμονες για αυτό».
SPD στην αντιπολίτευση
Ο Martin Schulz, από την πλευρά του, ουσιαστικά ξεκαθάρισε ότι το SPD θα παραμείνει στην αντιπολίτευση, διεκδικώντας τον ρόλο του «θεματοφύλακα της δημοκρατίας». Αυτή του η στάση, την οποία είχαν προαναγγείλει και άλλα στελέχη του κόμματος νωρίτερα, δέχθηκε κριτική τόσο από τους Φιλελεύθερους όσο και από τους Πράσινους, οι οποίοι έκαναν λόγο για ανευθυνότητα.
Σε κάθε περίπτωση, ο ίδιος δεν φέρεται πρόθυμος να συνεχίσει να ηγείται της κοινοβουλευτικής ομάδας και του ίδιου του κόμματος, πρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με τα ηγετικά στελέχη των Σοσιαλδημοκρατών, δεν τίθεται θέμα απομάκρυνσης του Schulz στην προεδρία του.
Πανηγυρισμοί από την AfD
«Τα καταφέραμε. Είμαστε στην Βουλή και θα αλλάξουμε την Γερμανία. Θέλουμε πίσω τη χώρα μας. Θα κυνηγήσουμε την κ. Merkel», δήλωσε εν μέσω πανηγυρισμών ο κεντρικός υποψήφιος της AfD, Alexander Gauland, ο οποίος εμφανίστηκε και ιδιαιτέρως επιθετικός κατά την τηλεοπτική συζήτηση με τους υπόλοιπους ηγέτες.
Το μήνυμα των Φιλελεύθερων
«Θα θέλαμε να είμαστε τρίτη δύναμη, για να στείλουμε ένα φιλελεύθερο και φιλοευρωπαϊκό μήνυμα», είπε στην τηλεοπτική συζήτηση ο ηγέτης του FDP, Christian Lindner. Ο ίδιος δήλωσε ανοιχτός σε συζήτηση για συμμετοχή στην κυβέρνηση. Διέψευσε δε ότι έχει θέσει ως προϋπόθεση για κάτι τέτοιο να δοθεί στο κόμματου το υπουργείο Οικονομικών.
Χαρακτήρισε, επίσης, ως μεγαλύτερη απειλή την άνοδο της ακροδεξιάς και δήλωσε ότι ο μοναδικός τρόπος για να αντιμετωπιστεί είναι η AfD να «συρθεί σε συζήτηση για τα ουσιαστικά προβλήματα και να αποκαλυφθεί».
Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι οι Γερμανοί με την ψήφο τους έστειλαν μήνυμα αλλαγής, καθώς «στην απερχόμενη βουλή ήταν σαν να μην υπήρχαν διαφορές ανάμεσα στην CDU/CSU, το SPD και τους Πράσινους». Πάντως, είναι είναι γεγονός ότι έκανε άνοιγμα προς τους τελευταίους, λέγοντας ότι το κόμμα του δεν αμφισβητεί την συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, όμως θέλει αυτή να εφαρμοστεί με κριτήρια της αγοράς.
Η επόμενη ημέρα
Σύμφωνα πάντως με τους περισσότερους αναλυτές θέμα ακυβερνησίας επίσης δεν υπάρχει. OΙ Γερμανοί έχουν πάρει το μάθημά τους από την περίοδο της Βαϊμάρης και το εκλογικό σύστημα κατοχυρώνει την σταθερότητα «επιβάλλοντας» ουσιαστικά την δημιουργία κυβερνήσεων συνασπισμού. Εξάλλου τόσο το Φιλελεύθερο Κόμμα της Γερμανίας (FDP) όσο και οι Πράσινοι (Die Gruenen) είναι διατεθειμένoι να συμμετάσχουν σε μια κυβέρνηση συνασπισμού υπό την κ. Merkel, κάτι το οποίο δεν είχαν αποκλείσει άλλωστε και προεκλογικά.
Οι διαπραγματεύσεις θα είναι βέβαια εξαιρετικά δύσκολες και θα διαρκέσουν πολύ, αφού σε θέματα όπως το προσφυγικό, το κλίμα, η ηλεκτροκίνηση των αυτοκινήτων, όπως επίσης η εμβάθυνση της ευρωζώνης α λα Μακρόν, τα δύο αυτά κόμματα απέχουν παρασάγγας. Και η ίδια η κ. Merkel, η οποία δεν θα διαπραγματεύεται από θέσεως ισχύος μετά την δραματική μείωση τη δύναμης του κόμματος της -ακόμα και του βαυαρικού αδελφού κόμματος-, εξέφρασε την αισιοδοξία της ότι μέχρι τα Χριστούγεννα θα έχει σχηματίσει κυβέρνηση.
Ας σημειωθεί επίσης το γεγονός ότι σήμερα το πρωί ο Andreas Soyer, γραμματέας του CSU, δήλωσε ότι για το κόμμα του όχι μόνο το FDP και οι Πράσινοι, αλλά και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας (SPD) ανήκουν στους δυνητικούς συνομιλητές για τον σχηματισμό κυβέρνησης «όταν ξεπεράσουν το πρώτο σοκ και θέσουν πάνω από το κομματικό το συμφέρον της χώρας». Κάτι παρόμοιο είπε χτες και ο πρόεδρος του FDP ο οποίος εμμέσως επέκρινε το SPD που βιάστηκε να δηλώσει ότι θα περάσει στην αντιπολίτευση. Άρα, θεωρητικά τουλάχιστον, ανοίγεται ακόμα ένα παράθυρο για διεύρυνση των συζητήσεων με τη συμμετοχή του SPD αν οι διαπραγματεύσεις φθάσουν σε αδιέξοδο. Το εάν οι σοσιαλδημοκράτες θα ενδώσουν είναι όμως αμφίβολο. Αυτό προκύπτει τουλάχιστον από τις πρώτες αντιδράσεις, αλλά μπορεί να συναχθεί και από το γεγονός ότι τον Οκτώβριο θα γίνουν εκλογές στο κρατίδιο της Κάτω Σαξωνίας (πρωτεύουσα το Ανόβερο), οπότε δεν θα ήταν φρόνιμο να αυτοδιαψευσθούν τόσο σύντομα. Ούτε βέβαια να τεθούν εσωκομματικά θέματα ευθυνών για την δεινή ήττα που υπέστησαν χτες.
Οι Χριστιανοδημοκράτες φαινομενικά είναι συντεταγμένοι πίσω από την κ. Merkel, αλλά το αποτέλεσμα ασφαλώς θα απασχολήσει σοβαρά και το κόμμα της. Εκφράζεται όμως η εκτίμηση ότι δεν θα καταφέρει να παραμείνει καγκελάριος περισσότερα από δύο χρόνια διότι θα ηγείται μιας κυβέρνησης η οποία διαρκώς θα πρέπει να βρίσκει τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή με τους δύο άλλους -μικρούς αλλά δύσκολους- εταίρους, πράγμα που θα δυσκολεύει την διακυβέρνηση.
Φυσικά το μέγα θέμα στην Γερμανία την επομένη των εκλογών παραμένει η είσοδος του AfD και στο ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο. Ολόκληρος ο δημοκρατικός πολιτικός κόσμος δηλώνει όμως αποφασισμένος να τους αντιμετωπίσει συστηματικά, κάτι το οποίο μπορεί να μην και τόσο δύσκολο, αφού το κόμμα αυτό είναι εσωτερικά διχασμένο εδώ και καιρό. Σήμερα μάλιστα το πρωί παραιτήθηκε η συμπρόεδρος Frauke Petri δηλώνοντας στην πρώτη συνέντευξη Τύπου της ηγεσίας του κόμματος ότι δεν θα συμμετέχει στην κοινοβουλευτική ομάδα του AfD, αφήνοντας τους πάντες εμβρόντητους.
Το βέβαιο είναι ότι μετά την υπναλέα, όπως χαρακτηρίστηκε, προεκλογική περίοδος, η πολιτική ζωή στην Γερμανία αποκτά μεγάλο ενδιαφέρον.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Διαβάστε ακόμα:
- J. Cl. Juncker: Η ΕE έχει «περισσότερο παρά ποτέ» ανάγκη μια «ισχυρή γερμανική κυβέρνηση»
- A. Merkel: Θέλω να σχηματίσω μια σταθερή κυβέρνηση
- M. Schulz σε A. Merkel: Είσαι η μεγαλύτερη ηττημένη των εκλογών
- Ch. Lindner: Το SPD να μην αποκλείει εκ προοιμίου την συμμετοχή του σε κυβερνητικό συνασπισμό
- AfD: Θα πάρουμε πίσω τη χώρα μας - Θα κυνηγήσουμε την A. Merkel
- Le Pen και Wilders συγχαίρουν την γερμανική AfD για το αποτέλεσμα
- Συνασπισμός «τζαμάικα» ή κυβέρνηση μειοψηφίας οι επιλογές της A. Merkel
- Ικανοποίηση στις τάξεις των Φιλελευθέρων της Ευρώπης για την επίδοση του FDP
Photo by Felipe Trueba / Pool/Getty Images/Ideal Image