Αλλαγή φρουράς έγινε πριν από λίγες μέρες στο διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων. Η πρόεδρος Αθηνά Χατζηπέτρου εξελέγη πρόεδρος για την Αναπτυξιακή Τράπεζα, και αντικαταστάθηκε από τον κ. Παναγιώτη Νταή, τέως Προϊστάμενο της Διαχειριστικής Αρχής του Υπουργείου Πολιτισμού.
Σε σημερινή συνέντευξη Τύπου της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη με την παρουσία και των δύο στελεχών, η υπουργός τόνισε: «Όπως είχαμε πει από την αρχή, το ΤΑΠ το θέλουμε με ένα καινούριο πρόσωπο, με έναν επαναπροσδιορισμό του ρόλου του και με έναν πλήρη εκσυγχρονισμό στις λειτουργίες του. Προφανώς κρατείται το status το οποίο έχει ο Οργανισμός, δηλαδή παραμένει το ΤΑΠ όπως το είχαμε πει από την αρχή, ένα Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου.»
Τι κρατά το σπουδαίο αυτό αναπτυξιακό εργαλείο πίσω; Το διοικητικό κομμάτι σε πρώτη ανάγνωση. Η Αθηνά Χατζηπέτρου ετοίμασε νόμο, που υπέβαλε στο Υπουργείο Πολιτισμού στα μέσα Φεβρουαρίου του 2020 και είναι η πρόταση διάρθρωσης των Υπηρεσιών του ΤΑΠΑ, δηλαδή μία πρόταση Οργανογράμματος. «Η διαδικασία αυτή θα συνεχιστεί μέσα από μία διαβούλευση που πρέπει να γίνει και με τους εργαζόμενους, για να προχωρήσουμε στη θεσμοθέτησή του με νόμο» είπε η κα Μενδώνη.
Η υποστελέχωση και η κακή διάρθρωση των υπηρεσιών ήταν φανερές εξαρχής. Ο τωρινός οργανισμός «δεν προβλέπει καν, ας πούμε, θέσεις πληροφορικής, δεν προβλέπει αυτονομία των πολιτιστικών, δεν προβλέπει θέσεις marketing, δεν προβλέπει τίποτα από όλα αυτά» κατά την υπουργό. Επομένως, χρειαζόταν μια σύγχρονη ματιά.
«Είχαμε θέσει διάφορα άλλα μικρότερα εσωτερικά θέματα» είπε στη συνέχεια η κα Μενδώνη. «Είχαμε θέσει ως στόχο την αύξηση των εσόδων, διότι υπάρχουν τεράστια περιθώρια. Πάντοτε λέγαμε ότι τα εισιτήρια στην Ελλάδα καταλαμβάνουν περίπου το 95% των εσόδων, ενώ σε όλον τον άλλον κόσμο το ποσοστό δεν ξεπερνά το 20% και τα υπόλοιπα έσοδα είναι από παρεχόμενες υπηρεσίες. Αυτές οι παρεχόμενες υπηρεσίες είναι που θέλουμε να αναβαθμίσουμε ξεκινώντας από τα αναψυκτήρια και τα πωλητήρια.»
Το παράδειγμα που ανέφερε, ήταν εντυπωσιακό: «Όπως ξέρετε, το Σαββατοκύριακο ήμουν στην Αρχαία Ολυμπία και έκανα μία συζήτηση και με τους πωλητές του Ταμείου και με τους φύλακες που διαχειρίζονται εκεί τα πράγματα. Η οικονομική εικόνα για το 2019 για την Αρχαία Ολυμπία, ήταν έσοδα πωλητηρίων 188.000,00€, τη στιγμή που είχαμε περίπου 650.000 επισκέπτες, εκ των οποίων οι 100.000 και κάτι ήταν ελευθέρας, γιατί ήταν σχολεία, κ.λ.π.». Δηλαδή, όπως εξήγησε, κάθε επισκέπτης άφησε λιγότερο από μισό ευρώ!
Η Αθηνά Χατζηπέτρου είπε ότι ως προς τα αναψυκτήρια σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους «έχουμε 20 εν λειτουργία και έχουνε δημοπρατηθεί άλλα 15. Γνωρίζω ότι τρεις από τους δεκαπέντε διαγωνισμούς έχουνε κηρυχθεί άγονοι. Αυτοί της Βεργίνας, της Δωδώνης, και της Ρόδου. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν μπορούνε να προχωρήσουν με την φαρέτρα των επιλογών που μας δίνει και επικαιροποιημένα μάλιστα ο νομοθέτης. Υπάρχει θεσμικό πλαίσιο από το 2018. Υπάρχει επικαιροποιημένη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους του Νοεμβρίου του 2011, που επιτρέπει με συγκεκριμένες διαδικασίες ακόμα και απευθείας αναθέσεις για ένα 18μηνο. Επομένως, ακόμα και στην περίπτωση που θα υπάρξουν άγονοι διαγωνισμοί, υπάρχει λύση.
Άρα στα 20 προσθέτουμε τα 15 και νομίζω ότι είναι ένας ικανός αριθμός, θα τολμούσα να πω κοντά στο διπλάσιο απ’ ο,τι ήταν τα προηγούμενα χρόνια». Φυσικά, το άνοιγμα κλειστών αναψυκτηρίων θα συνεχιστεί. Η απερχόμενη πρόεδρος του ΤΑΠ είπε πως συνολικά τα πωλητήρια είναι 75. Υπάρχουν και κάποια με δομικά προβλήματα, ή με προβλήματα π.χ. στέγης, όπως των Μυκηνών, τα οποία χρειάζονται επισκευές.
Τα πωλητήρια «είναι πάνω από δέκα χρόνια που κυμαίνονται σε αυτές τις χαμηλές πωλήσεις. Δηλαδή ποτέ δεν έχουμε πουλήσει πάνω από 3.500.000,00€ ετησίως στο ΤΑΠ. Οι πωλήσεις μας εδώ και δέκα χρόνια, είναι σ’ αυτά τα επίπεδα. Ούτε πολύ χαμηλότερα, ούτε πολύ υψηλότερα. Σημαίνει λοιπόν ότι πρέπει να γίνει μια δομική αλλαγή, κόσμος υπάρχει, εννοώ εργαζόμενοι. Άρα αν η ερώτηση είναι αν θα ανοίξουν, φυσικά, βεβαίως θα ανοίξουν. Η επάρκεια των προϊόντων συνεχίζεται, εμπλουτίζεται, ξέρω ότι είναι σε φάση υλοποίησης και ψήφισης το νομοθετικό περίγραμμα για την παρακαταθήκη που πραγματικά θα δημιουργήσει μια πολύ διαφορετική δυναμική.»
Και προανήγγειλε σύμπραξη Ιδιωτικού- Δημοσίου τομέα: «Κάπου είχα γράψει κιόλας, σε ένα έντυπο, ότι δεν μπορεί αν η βούληση μας είναι να πουλάμε ένα ευρώ σε 20.000.000 επισκέπτες, για να δημιουργήσεις δυναμική παραγωγής εσωτερικά στο Τ.Α.Π. 10.000.000,00€ ετησίως, είναι αδύνατον.
Πρέπει λοιπόν να διευρύνεις πάντοτε με κεντρικό στόχο το συγκριτικό σου πλεονέκτημα που είναι τα ακριβή αντίγραφα, και οι εκδόσεις που είναι το brand name ας πούμε του ΤΑΠ, αλλά πρέπει να εμπλουτιστεί με την νομοθετική αυτή ρύθμιση και να μπουν και τρίτοι εγκεκριμένοι με διαδικασία που προβλέπει η καινούρια ρύθμιση που θα προκύψει για να μπορέσει να έχει ικανό αριθμό πωλητέων.»
Το ηλεκτρονικό εισιτήριο το οποίο είχε ξεκινήσει από το 2018, είναι στη διαδικασία επέκτασής του. Έχουν γίνει οι διάφορες συνεννοήσεις όπως είπε η κα Μενδώνη, που τόσο με τους αρχικούς χορηγούς που ήταν η Εθνική Τράπεζα και το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος όσο και με άλλους. Υπάρχει ήδη μία νέα χορηγία της τάξεως των 300.000,00€ από το Ίδρυμα Ωνάση, ώστε να προχωρήσουν κάποιοι επιπλέον χώροι, και συγχρόνως υπάρχει συνεννόηση με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ώστε το εισιτήριο να επεκταθεί μέσω ΣΔΙΤ σε όλους τους αρχαιολογικούς χώρους σε σύμπραξη του Υπουργείου Πολιτισμού, του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και της Κοινωνίας της Πληροφορίας.
«Τα πράγματα θα είχαν προχωρήσει πολύ περισσότερο εάν στο παρελθόν, στο πολύ πρόσφατο παρελθόν υπήρχε ένας έλεγχος το ποιος πληρώνει τι στα αναψυκτήρια» τόνισε η υπουργός. «Ήδη έχει γίνει καταλογισμός από ανείσπρακτα ενοίκια, το είπε η κ. Χατζηπέτρου προηγουμένως, 650.000,00. Από ανείσπρακτα ενοίκια. Το ίδιο έχει συμβεί και με ακίνητα της Ρόδου. Έχει γίνει επίσης καταλογισμός της τάξεως των 580.000,00. Δηλαδή, εδώ αυτό το οποίο φαίνεται είναι ότι έλειπαν βασικά εργαλεία. Αυτά τα εργαλεία είναι που επιδίωξε η κ. Χατζηπέτρου να δημιουργήσει. Αυτά τα εργαλεία είναι αυτά τα οποία ο κ. Νταής όχι απλώς θα χρησιμοποιήσει αλλά θα εξελίξει, για να μπορέσει ακόμα και το μικρό πωλητήριο ή το πολύ μικρό αναψυκτήριο πολύ γρήγορα να λειτουργήσει και να αποδώσει αυτό που μπορεί να αποδώσει. Αλλά μιλώντας για οικονομικά μεγέθη το τονίζω, οι εισπράξεις προέρχονται από συγκεκριμένους χώρους, συγκεκριμένα μουσεία, συγκεκριμένα αναψυκτήρια, συγκεκριμένα πωλητήρια.»
«Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε» τόνισε ο Π. Νταής, «ότι αναψυκτήρια σε κάποιους χώρους είχαν μείνει χρόνια κλειστά. Μπορεί να είχαν γίνει προσπάθειες αλλά η αγορά να μην ανταποκρίνεται διότι πιστεύει ότι δεν υπάρχει εύλογο ποσοστό κέρδους σε αυτά τα αναψυκτήρια. Άρα, τα αναψυκτήρια πάνε πακέτο να μου επιτραπεί η έκφραση και με μια γενικότερη αναβάθμιση ενός συγκεκριμένου αρχαιολογικού χώρου. Δεν μπορεί να έχουμε ένα αναψυκτήριο που λειτουργεί με συγκεκριμένες προδιαγραφές σε ένα αρχαιολογικό χώρο, ο οποίος έχει προβλήματα πρόσβασης, ανάδειξης κ.λ.π»
«Όντως με αυτά τα εργαλεία στην πλήρη τους ανάπτυξη που θα επέλθει στο επόμενο διάστημα, γιατί ακόμα είναι σε μία φάση πιλοτικής λειτουργίας. Θα μπορέσουμε να έχουμε εικόνα και των οικονομικών μεγεθών, των οφειλών κ.λ.π. αλλά να επαναλάβω κάτι το οποίο θεωρώ εξίσου σημαντικό. Ότι δεν είναι η μόνη υποχρέωση των ιδιωτών που λειτουργούν τα αναψυκτήρια να δίνουν το ενοίκιο στο ΤΑΠΑ. Έχουν υποχρέωση να τα λειτουργούν με συγκεκριμένες προδιαγραφές και να παρέχουν συγκεκριμένο επίπεδο ποιότητας στους επισκέπτες. Είναι και αυτό κάτι που επίσης θα το δούμε, ώστε να διασφαλίσουμε την ομαλή λειτουργία και την αναβάθμιση της παροχής των υπηρεσιών.»
