Τη σημασία της διορατικής σκέψης με ορίζοντα την εκπόνηση ενός μακροπρόθεσμου σχεδίου για το μέλλον της χώρας με βάθος εικοσαετίας επισήμανε στην τοποθέτηση του ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την πρώτη παρουσίαση των 14 θεσμικών φορέων που θα συμμετάσχουν στο Forum «Η Ελλάδα το 2040», με στόχο τη χαρτογράφηση των δυνατοτήτων και των προοπτικών της Ελλάδας στο μέλλον.
Οι 14 φορείς, οι οποίοι εκπροσωπούν παραγωγικούς κλάδους και κοινωνικές ομάδες, θα αναλάβουν να προσδιορίσουν τις αναγκαίες παρεμβάσεις και τις χρήσιμες πρωτοβουλίες που απαιτούνται στον τομέα όπου ειδικεύονται, ώστε η χώρα μας να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του μέλλοντος ή να διεκδικήσει ρόλο πρωτοπόρου.
Κάθε φορέας παρουσίασε συνοπτικά τη θεματολογία που θα απασχολήσει τις αρμόδιες ομάδες εργασίας και τους άξονες στους οποίους θα κινηθεί το έργο τους.
Κατά την τοποθέτησή του, ο Πρωθυπουργός κάλεσε τους συμμετέχοντες να μην επαναλάβουν «απλά απόψεις, σκέψεις, προτάσεις, ενδεχομένως και συνδικαλιστικά αιτήματα τα οποία συχνά έχουν κατατεθεί στο δημόσιο διάλογο», αλλά να συνεισφέρουν με διορατικότητα στη σύνθεση ενός μακροπρόθεσμου σχεδίου για το μέλλον της χώρας.
«Να σκεφτούμε πιο υπερβατικά, πιο τολμηρά, για να προσπαθήσουμε να χαρτογραφήσουμε πώς θα είναι ο κόσμος σε 20 χρόνια από τώρα, ποιες είναι οι προκλήσεις, ποιες είναι οι ευκαιρίες που ανοίγονται μπροστά μας, πέρα και πάνω από τους περιορισμούς και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται στα πλαίσια των βραχυπρόθεσμων πολιτικών πρωτοβουλιών», σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Συμπλήρωσε ότι το εμβληματικό έτος 2021, πέραν του ιστορικού χαρακτήρα του, αποτελεί ευκαιρία να διαμορφωθεί η ταυτότητα που θα έχει η χώρα στο μέλλον. «Οι εορτασμοί για τα 200 χρόνια δεν αποτελούν απλά μία ευκαιρία να αναπολήσουμε το ένδοξο παρελθόν μας και να αξιολογήσουμε συνολικά την ιστορική μας διαδρομή, αλλά έχουμε και την υποχρέωση να προδιαγράψουμε το μέλλον μας -και το μέλλον μας, όπως σας είπα, πρέπει να το δούμε μακροπρόθεσμα και όχι μόνο βραχυπρόθεσμα», σημείωσε ο Πρωθυπουργός.
«Δεν μπορώ να φανταστώ καλύτερη προσφορά στις επόμενες γενιές», επισήμανε, «από το να προβληματιστούμε ειλικρινά για αυτές τις νέες τάσεις αλλά και για τα πολύ σημαντικά ηθικά και πολιτικά διλήμματα που οι σημαντικές αυτές εξελίξεις θα μας υποχρεώσουν να αντιμετωπίσουμε».
«Ο εορτασμός μας θα έχει πάρα πολλά επίπεδα. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα τιμήσουμε την Επανάσταση και τους ήρωες. Όμως θέλουμε, και είναι πρωτεύον, αποφασίσαμε, ο εορτασμός της 200ης επετείου να έχει ένα αποτύπωμα στο μέλλον. Να είναι, δηλαδή, το παράθυρό μας στο μέλλον. Θα έλεγα, συμβολικά, να είναι η απαρχή της συνέχειας. Μέσα από το Forum, λοιπόν, με τη συμμετοχή των 14 θεσμικών φορέων, που θα γίνει στις 19, 20 και 21 Οκτωβρίου, θα συνταχθεί μία Λευκή Βίβλος για τα επόμενα 20 χρόνια. Τι περιμένουμε από τη χώρα μας στο άμεσο μέλλον. Τι τομές χρειάζονται, τι προτάσεις για βελτίωση, συνεκτιμώντας τη διεθνή πραγματικότητα, τις δυνατότητες αλλά και τις ιδιαιτερότητες που έχουμε», σημείωσε από την πλευρά της η Πρόεδρος της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη.
«Θα κληθείτε να συμπληρώσετε το παζλ της σημερινής Ελλάδας. Να περιγράψετε τον δρόμο για το αύριο. Εκμεταλλευόμαστε -εντός εισαγωγικών- την τεράστια πείρα σας να προετοιμαστείτε να παρουσιάσετε προτάσεις ή ακόμα και τομές για τις παρεμβάσεις που χρειάζονται για την πορεία μας τα επόμενα 20 χρόνια. Σας έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη, είμαστε δίπλα σας οργανωτικά, το γνωρίζετε, και επενδύουμε σε αυτή σας τη συνεργασία», προσέθεσε, απευθυνόμενη στους επικεφαλής των εμπλεκόμενων φορέων.
Κατά τη διάρκεια των παρουσιάσεων επισημάνθηκαν η ανάγκη αξιοποίησης νέων τεχνολογιών για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας, η σημασία της στροφής προς την «πράσινη» ανάπτυξη και θίχτηκαν ζητήματα όπως η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, οι εργασιακές σχέσεις με δεδομένες και τις τεχνολογικές εξελίξεις και η διαγενεακή αλληλεγγύη.
Τονίστηκε επίσης η σημασία της ανάπτυξης υποδομών που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες και θα αναδεικνύουν τις δυνατότητες της χώρας, ο εμπλουτισμός του τουριστικού προϊόντος και ο ρόλος της δημόσιας εκπαίδευσης στην έρευνα και σε κοινωνίες που θα χαρακτηρίζονται από υψηλή ένταση γνώσης.
Στην τηλεδιάσκεψη έλαβαν μέρος ο Πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος Γιώργος Καββαθάς, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας Γιώργος Καρανίκας, ο Πρύτανης της Συνόδου Ελληνικών ΑΕΙ Σπύρος Κίντζιος, ο Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος Κωνσταντίνος Μίχαλος, ο Πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος Γιάννης Παναγόπουλος, η Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδος Γιώτα Παπαρίδου, ο Πρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Γιώργος Πατέρας, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων Γιάννης Ρέτσος, ο Πρόεδρος της ΝΕΑΣ ΠΑΣΕΓΕΣ Παύλος Σατολιάς, ο Πρόεδρος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων Χριστόφορος Σεβαστίδης, ο Πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Γιώργος Στασινός, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών Γιώργος Χατζηνικολάου και ο Γενικός Διευθυντής του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών Αλέξανδρος Χατζόπουλος. Στους φορείς περιλαμβάνεται επίσης η Ανώτατη Διοίκηση Ενώσεων Δημοσίων Υπαλλήλων.
Στη σύσκεψη μετείχαν επίσης αναπληρωτής Πρόεδρος της Επιτροπής Πισσαρίδη, Νίκος Βέττας, ο Εκτελεστικός Γενικός Συντονιστής της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» Μάρτων Σίμιτσεκ, ο συντονιστής της ομάδας «foresight» Γιάννης Μαστρογεωργίου και ο Γενικός Γραμματέας της Βουλής Γιώργος Μυλωνάκης.
Ο κ. Βέττας στάθηκε στην ανάγκη να εκπονηθεί συλλογικά ένα σχέδιο που θα προτάσσει το συμφέρον ολόκληρης της κοινωνίας σε βάθος 20 ετών, δίχως να δίνει προτεραιότητα σε κλαδικές επιδιώξεις. Τόνισε ότι η Ελλάδα μεγαλούργησε όταν λειτούργησε ως «ανοιχτό σύστημα» και δεν κλείστηκε στον εαυτό της, επισήμανε τη σημασία ανάδειξης της χώρας μας σε οργανικό παραγωγό τεχνολογίας και γνώσης, παρά σε απλό καταναλωτή τους, αλλά και τη συμπερίληψη όλων των κοινωνικών κατηγοριών στο οικονομικό γίγνεσθαι.
Ολόκληρη η τοποθέτηση του Πρωθυπουργού
«Ευχαριστώ πολύ κα. Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η ελληνική κυβέρνηση με μεγάλη χαρά στηρίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» για τη διοργάνωση του διεθνούς Forum «Η Ελλάδα το 2040». Και χαίρεται ιδιαίτερα που η Επιτροπή αποφάσισε την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη, την ευρεία συμμετοχή φορέων, θεσμικών οργάνων, προκειμένου να γίνει αυτή η συζήτηση όσο το δυνατόν πιο ουσιαστική.
Υπάρχουν δύο τρόποι να αντιμετωπίσει κανείς αυτήν την πρόκληση του να συζητήσει για το μέλλον σε 19-20 χρόνια από τώρα. Η μία είναι να ανακυκλώσουμε απλά απόψεις, σκέψεις, προτάσεις, ενδεχομένως και συνδικαλιστικά αιτήματα τα οποία συχνά έχουν κατατεθεί στο δημόσιο διάλογο. Η δεύτερη είναι να σκεφτούμε πιο υπερβατικά, πιο τολμηρά, για να προσπαθήσουμε να χαρτογραφήσουμε πώς θα είναι ο κόσμος σε 20 χρόνια από τώρα, ποιες είναι οι προκλήσεις, ποιες είναι οι ευκαιρίες που ανοίγονται μπροστά μας, πέρα και πάνω από τους περιορισμούς και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται στα πλαίσια των βραχυπρόθεσμων πολιτικών πρωτοβουλιών. Και σας καλώ ειλικρινά να κάνουμε το δεύτερο και όχι το πρώτο.
Η Ευρώπη, σε κεντρικό επίπεδο, έχει ενθαρρύνει όλα τα κράτη-μέλη να ξεκινήσουν ακριβώς μία τέτοια συζήτηση. Έχουν δημιουργηθεί σε όλες τις χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, επιτροπές που λέγονται «foresight», οι οποίες έχουν σκοπό ακριβώς να διαγνώσουν τις μελλοντικές τεχνολογικές, κοινωνικοοικονομικές, περιβαλλοντικές πολιτικές εξελίξεις, όχι με ορίζοντα το αύριο τα επόμενα δύο, τρία, πέντε χρόνια, αλλά πολύ πιο μακροπρόθεσμα. Μία αντίστοιχη τέτοια επιτροπή έχει φτιαχτεί και στη χώρα μας υπό την εποπτεία του Υπουργού Επικρατείας του κ. Γεραπετρίτη και με συντονιστή τον Γιάννη Μαστρογεωργίου, ο οποίος είναι και ο Γενικός Γραμματέας Επικοινωνίας.
Έχουμε υποχρέωση να συμμετέχουμε σε αυτό το διάλογο με αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία. Και επειδή οι εορτασμοί για τα 200 χρόνια δεν αποτελούν απλά μία ευκαιρία να αναπολήσουμε το ένδοξο παρελθόν μας και να αξιολογήσουμε συνολικά την ιστορική μας διαδρομή, αλλά έχουμε και την υποχρέωση να προδιαγράψουμε το μέλλον μας -και το μέλλον μας, όπως σας είπα, πρέπει να το δούμε μακροπρόθεσμα και όχι μόνο βραχυπρόθεσμα- για αυτό και θεωρώ ότι αυτή η προσπάθειά της Επιτροπής έχει το ξεχωριστό δικό της ενδιαφέρον. Και αγαπητή, κα. Πρόεδρε, η ελληνική κυβέρνηση θα την στηρίξει και θα συμμετέχει ουσιαστικά.
Μία τελευταία παρατήρηση: Η πανδημία απέδειξε πώς ένα ενδεχομένως τυχαίο αλλά για πολλούς προβλέψιμο γεγονός μπορεί να αποτελέσει έναν επιταχυντή εξελίξεων σε πολλά διαφορετικά επίπεδα.
Ακριβώς τέτοια γεγονότα και ο τρόπος με τον οποίον διαφορετικές χώρες τα αντιμετωπίζουν θα προκαθορίσουν σε μεγάλο βαθμό και το δικό μας μέλλον ως χώρα και ως έθνος. Και καθώς εισερχόμαστε στην τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα και καθώς θα γιορτάσουμε φέτος -έστω και με ενδεχομένως λίγο διαφορετικό τρόπο από αυτόν τον οποίον είχαμε προγραμματίσει, τουλάχιστον για τους πρώτους μήνες- τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, δεν μπορώ να φανταστώ καλύτερη προσφορά στις επόμενες γενιές. Σε αυτούς που, όπως είπε και ο κύριος Χατζόπουλος τα παιδιά τα οποία γεννιούνται σήμερα και τα οποία το 2040 είτε θα μπαίνουν στην αγορά εργασίας είτε θα ξεκινούν τις σπουδές τους, αλλά και σε αυτούς που σήμερα δουλεύουν και αύριο θα είναι οι συνταξιούχοι, από το να προβληματιστούμε ειλικρινά για αυτές τις νέες τάσεις αλλά και για τα πολύ σημαντικά ηθικά και πολιτικά διλήμματα που οι σημαντικές αυτές εξελίξεις θα μας υποχρεώσουν να αντιμετωπίσουμε.
Εύχομαι, λοιπόν, το Forum αυτό να είναι μία γόνιμη παρακαταθήκη για έναν ουσιαστικό διάλογο που -τονίζω- ας κάνουμε όλοι μία προσπάθεια να ξεφύγουμε από τα κλισέ και τα στερεότυπα και ας προσπαθήσουμε να κοιτάξουμε με αισιοδοξία πολύ πιο μακριά από κει που ενδεχομένως φτάνει το βλέμμα μας στην καθημερινότητά μας. Οπότε και πάλι συγχαρητήρια κα. Πρόεδρε και με πολύ ενδιαφέρον θα συμμετέχουμε και εμείς ως Ελληνική κυβέρνηση στο Forum».
