Με την μετάλλαξη Δέλτα να έχει κυριαρχήσει σε ποσοστό 95% επί των νέων διαγνώσεων στη πατρίδα μας, νέο σήμα συναγερμού στέλνει στην επιστημονική κοινότητα η ταυτοποίηση των πρώτων έξι κρουσμάτων της νέας μετάλλαξης Μ (Mu), που πρωτο-εντοπίστηκε στην Κολομβία. Από τα πρώτα περιστατικά επί ελληνικού εδάφους, τα τέσσερα είναι εισαγόμενα, ενώ τα άλλα δύο αφορούν ντόπιους αλλά έως τώρα δεν είναι γνωστές περισσότερες λεπτομέρειες.
Η μετάλλαξη Mu βρέθηκε στο επίκεντρο των επιστημονικών συζητήσεων όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας την «αναβάθμισε» σε στέλεχος ενδιαφέροντος (VOI) και μέχρι στιγμής παραμένει υπό παρακολούθηση όπως εξηγεί ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας και προληπτικής ιατρικής ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής διευκρινίζοντας πως δεν συμπεριλαμβάνεται στα λεγόμενα στελέχη ανησυχίας (VOC) όπως το Άλφα (Βρετανικό), το Βήτα (Νοτιοαφρικανικο), το Γάμμα (Βραζιλιάνικο) και το Δέλτα (Ινδικό).
Το στέλεχος Mu έχει πολλές μεταλλάξεις, κάποιες μάλιστα είναι κοινές με τα στελέχη Α (βρετανικό) και Β (νοτιοαφρικάνικο), όπως εξηγεί ο καθηγητής επιδημιολογίας ΕΚΠΑ Γκίκας Μαγιορκίνης και φέρει μεταλλάξεις οι οποίες φαίνεται να διαφεύγουν της ανοσολογικής αποτελεσματικότητας, δηλαδή σε απλά ελληνικά μειώνουν την αποτελεσματικότητα των covid εμβολίων.
Ανησυχεί η ικανότητα ανοσιακής διαφυγής
Στη συγκυρία που βρισκόμαστε με το πού θα πρέπει να σηκωθεί ο πήχης για το τείχος ανοσίας, στο 85%, στο 90% ή ψηλότερα να παραμένει ένα αναπάντητο ερωτηματικό και με 5.757.051 πολίτες να έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό και συνολικά 6.100.565 συνανθρώπους μας να έχουν κάνει έστω και μια δόση εμβολίου, οποιοδήποτε νέο στέλεχος αναδύεται κάπου στον πλανήτη και συνδέεται με ικανότητα ανοσιακής διαφυγής, δημιουργεί εύλογα προβληματισμό. Ωστόσο, όπως αναφέρει ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας Δημήτρης Παρασκευής η θεωρία αυτή που έχει ήδη διατυπωθεί για τη μετάλλαξη Μ (Mu) μένει να διαπιστωθεί μετά από διερεύνηση.
Η μετάλλαξη Mu μέχρι στιγμής έχει μετρήσιμη παρουσία στην Κολομβία και τον Ισημερινό. Ο παγκόσμιος επιπολασμός των στελεχών Mu έχει μειωθεί και προς το παρόν είναι κάτω από 0,1%, όμως ο επιπολασμός του νέου στελέχους στην Κολομβία έχει φτάσει το 39 % και στον Ισημερινό το 13 %, με αυξητική τάση.
Η επιστημονική ονοματολογία του νέου στελέχους Mu είναι B.1.621 και σύμφωνα με τον ΠΟΥ απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να κατανοηθούν τα χαρακτηριστικά του. Ο ΠΟΥ αποφάσισε να ονομάζει τις ανησυχητικές παραλλαγές του ιού με βάση τα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου, ώστε να αποφεύγεται ο στιγματισμός των χωρών, όπου πρωτο-ταυτοποιούνται και να μπορεί το ευρύ κοινό να προφέρει πιο εύκολα τα ονόματα.
Τέσσερις ανησυχητικές μεταλλάξεις
Το τρέχον διάστημα, ο ΠΟΥ έχει χαρακτηρίσει τέσσερις μεταλλάξεις «ανησυχητικές», ανάμεσά τους τη Δέλτα, που έχει εντοπιστεί σε 170 χώρες ως αυτό το στάδιο, και άλλα πέντε ως «παραλλαγές ενδιαφέροντος», συμπεριλαμβανομένης της Mu. Οι μεταλλάξεις του κορονοϊού όπως και οι μεταλλάξεις των ιών γενικά δεν συμβαίνουν αυτόματα «στον αέρα», αλλά μόνο μέσα στον ξενιστή (τον ανθρώπινο οργανισμό εν προκειμένω που προσβάλλεται από τον ιό), οπότε η πιθανότητα να εμφανιστούν είναι υψηλότερη σε ανεμβολίαστους πληθυσμούς εκεί όπου διασπείρονται ταχύτατα και πολλαπλασιάζονται ταχύτατα.
Άλλωστε και τα τέσσερα στελέχη ανησυχίας (Άλφα, Βήτα, Γάμμα, Δέλτα) που μέχρι στιγμής έχουν προκαλέσει μικρότερης ή μεγαλύτερης εμβέλειας παγκόσμιο συναγερμό πρωτοεμφανίστηκαν και διαδόθηκαν είτε προτού ξεκινήσει ο μαζικός εμβολιασμός (αυτό ισχύει για το στέλεχος Άλφα), είτε σε περιοχές του πλανήτη υπήρχε πολύ χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη όπως η Νότιος Αφρική, η Ινδία και η Βραζιλία. Με την πανδημία να βρίσκεται (ακόμα) σε πλήρη εξέλιξη και να έχουν καταγραφεί παγκοσμίως περισσότερες από 219 εκατομμύρια μολύνσεις και περισσότεροι από 4,5 εκατομμύρια θάνατοι, δεν έχουμε ξεμπερδέψει με τις μεταλλάξεις του κορονοϊού και οφείλουμε να παραμένουμε σε επαγρύπνηση για να προλάβουμε κάποια δυσάρεστη τροπή.
Τα ζητήματα που κυρίως απασχολούν την επιστημονική κοινότητα σχετικά με την ανάδυση και διασπορά νέων στελεχών είναι η συσχέτιση τους με μεγαλύτερη μολυσματικότητα, σοβαρότερη νόσηση, αυξημένο κίνδυνο θανάτου, ανοσιακή διαφυγή (οπότε δεν τα «πιάνουν» τα υπάρχοντα εμβόλια) και μειωμένη ικανότητα εντοπισμού με τους συνήθεις διαγνωστικούς ελέγχους.
