Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Rex Tillerson συνομίλησε για ώρα χθες Πέμπτη το βράδυ με τον Τούρκο πρόεδρο Recep Tayyip Erdogan σε μια προσπάθεια να βελτιωθούν οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, που είναι τεταμένες εξαιτίας και της τουρκικής επέμβασης στη βόρεια Συρία εναντίον μιας κουρδικής πολιτοφυλακής συμμάχου της Ουάσινγκτον.
Σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους, ο Erdogan «μετέφερε ξεκάθαρα» στον Αμερικανό υπουργό όλες «τις προσδοκίες της Τουρκίας» στη Συρία, το Ιράκ, αλλά και αναφορικά με όλα τα ζητήματα που δηλητηριάζουν τις διμερείς σχέσεις.
Εκπρόσωπος του State Department περιορίστηκε να δηλώσει ότι διεξήχθη «μια παραγωγική και ανοικτή συνομιλία ώστε να μπορέσουμε να προχωρήσουμε με επωφελή τρόπο και για τις δύο χώρες». Μάλιστα πρόσθεσε ότι αναμένει «νέες προόδους» κατά τη σημερινή συνάντηση του Tillerson με τον Τούρκο ομόλογό του Mevlut Cavusoglu.
Από την πλευρά του ο Tillerson δεν έκανε δηλώσεις. «Όχι σήμερα, έχουμε ακόμη πολλή δουλειά», περιορίστηκε να πει στους δημοσιογράφους όταν ρωτήθηκε σχετικά με τη συνάντησή του με τον Erdogan έπειτα από τρεισήμισι ώρες. Στη συνάντηση ήταν παρών μόνο ο Cavusoglu ο οποίος εκτέλεσε και χρέη διερμηνέα.
«Οι σχέσεις μας βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο. Είτε θα τις βελτιώσουμε, είτε θα καταρρεύσουν οριστικά», είχε σχολιάσει ο Τούρκος υπουργός πριν την επίσκεψη Tillerson.
«Η συζήτηση προμηνύεται δύσκολη», παραδέχεται και η Ουάσινγκτον, που υπογραμμίζει ότι «η τουρκική ρητορική» είναι «πολύ έντονη», τόσο αναφορικά με την κρίση στη Συρία όσο και με άλλα ζητήματα που δηλητηριάζουν τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, οι οποίες είναι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ.
Ένδειξη της κατάστασης αποτελεί και το γεγονός ότι οι αρχές της Άγκυρας αποφάσισαν να μετονομάσουν τη λεωφόρο που περνά μπροστά από την αμερικανική πρεσβεία σε «Κλάδο Ελαίας», όπως είναι και η ονομασία της επιχείρησης που διεξάγει ο τουρκικός στρατός στο Αφρίν της Συρίας.
Αυτή η επιχείρηση εναντίον της κουρδικής πολιτοφυλακής Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG) δηλητηριάζει τις τουρκοαμερικανικές σχέσεις. Η Άγκυρα θεωρεί την YPG «τρομοκρατική οργάνωση», όμως πρόκειται για έναν σύμμαχο κλειδί της Ουάσινγκτον στη μάχη κατά του ΙΚ.
Ο Tillerson διαμαρτυρήθηκε την Τρίτη για την επιχείρηση αυτή που αποσπά την προσοχή των δυνάμεων που μάχονται κατά των τζιχαντιστών από τον βασικό τους στόχο.
«Η κατάσταση είναι ήδη αρκετά περίπλοκη ως έχει, ας μην επιδεινώνουμε την κατάσταση», δήλωσε ένα μέλος της αμερικανικής αντιπροσωπείας.
Ο τούρκος υπουργός Άμυνας δήλωσε χθες Πέμπτη πως είπε στον αμερικανό ομόλογό του Jim Mattis ότι η πολιτοφυλακή YPG των Κούρδων της Συρίας θα πρέπει να εκδιωχθεί από τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), την πολιτοφυλακή που υποστηρίζει η Ουάσινγκτον στη μάχη εναντίον του Ισλαμικού Κράτους.
Ο Nurettin Canikli ζήτησε μάλιστα από τον Mattis να σταματήσουν οι ΗΠΑ «να προσφέρουν οποιοδήποτε είδος στήριξης στη YPG».
Όμως τα πράγματα μπορεί να επιδεινωθούν, αν η Τουρκία υλοποιήσει την απειλή της να προελάσει ως την πόλη Μάνμπιτζ της Συρίας, την οποία ελέγχει η YPG έχοντας στο πλευρό της τις αμερικανικές δυνάμεις.
«Θα πάμε στη Μάνμπιτζ, αν είναι εκεί, τόσο το χειρότερο για εκείνους», τόνισε Τούρκος αξιωματούχος στο AFP. «Δεν έχουμε ανάγκη τις συστάσεις τους, αλλά συγκεκριμένα μέτρα επί του πεδίου».
Οι συνομιλίες κινδυνεύουν να εξελιχθούν σε διάλογο κωφών.
Οι Αμερικανοί δηλώνουν έτοιμοι να συζητήσουν «τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν» για να αντιμετωπιστούν «οι νόμιμες ανησυχίες για την ασφάλεια» των Τούρκων. Η Άγκυρα απαιτεί από την Ουάσινγκτον να διακόψει κάθε σχέση με τη YPG και να πάρει από την πολιτοφυλακή τα όπλα που της έχει δώσει.
«Δεν έχουμε δώσει ποτέ βαρέα όπλα στη YPG, οπότε δεν υπάρχει τίποτα να πάρουμε», απάντησε ο Tillerson από τη Βηρυτό, ενώ πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν «να εκπαιδεύουν τις τοπικές δυνάμεις ασφαλείας», φροντίζοντας παράλληλα ότι «δεν αποτελούν απειλή για τους γείτονες».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ