Η πανδημία λειτουργεί καταλυτικά για τον κόσμο, την Ευρώπη και την Ελλάδα. Οι αλλαγές που ζούμε θα ενταθούν και θα εξελιχθούν τα επόμενα χρόνια. Είναι μονόδρομος να συμφιλιωθούμε με το τέλος της ιστορίας όπως την ξέραμε και να μάθουμε να συμβιώνουμε με κρίσεις και έκτακτες καταστάσεις, που κάποτε θεωρούσαμε σενάρια φαντασίας.
Η προσπάθεια για την ανθεκτικότητα των κοινωνιών μας θα χρειαστεί καλύτερη και περισσότερη εξισορρόπηση συμφερόντων και διεκδικήσεων. Η ψαλίδα των ανισοτήτων χτυπά το καμπανάκι για τις δυτικές κοινωνίες, ενώ στις αναπτυσσόμενες χώρες επωάζονται νέα αιτήματα απέναντι στον αυταρχισμό και την καταπίεση. Το αίτημα για ασφάλεια αφορά πλέον σε κάθε πτυχή της ζωής μας, από την εργασία μέχρι την προστασία από κλιματικές καταστροφές. Η επιστροφή του κράτους και η υιοθέτηση επεκτατικών πολιτικών από ΗΠΑ και ΕΕ, αλλά και συντηρητικές κυβερνήσεις, τροχιοδρομούν το μέλλον μακριά από την εμμονική και διαλυτική λιτότητα.
Ήδη στη μισή Ευρώπη, η σοσιαλδημοκρατία επιστρέφει - όχι ως παραδοσιακός αναδιανομέας - αλλά ως διαχειριστής κρίσεων και εκφραστής ενός νέου μοντέλου κοινωνικής και οικονομικής ανασυγκρότησης, όπως βλέπουμε στην Γερμανία. Η συνεργασία με τους Πράσινους αποτελεί τον πρόλογο μιας περιόδου συμπόρευσης της σοσιαλδημοκρατίας με την Οικολογία, που θα ενταθεί σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί νίκη όσων κάποτε μιλούσαν για ευρω-ομόλογο και μια Ευρώπη μεταβιβάσεων. Η αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας, η υλοποίηση των δεσμεύσεων του Πόρτο, η προώθηση του Κοινωνικού Πυλώνα, ο στόχος της κλιματικής ουδετερότητας, είναι εκδοχές μιας νέας αντίληψης για το μέλλον της Ευρώπης που μπορεί να επουλώσει τις πληγές της διαιρετικής λιτότητας και του χάσματος Βορά-Νότου, αν επικρατήσουν προοδευτικές κυβερνήσεις στα εθνικά κράτη.
Στην Ελλάδα βρισκόμαστε σε ένα αντίστοιχο σταυροδρόμι. Η βαριά κληρονομιά της υπερδεκαετούς ύφεσης συναντήθηκε με την πανδημική κρίση και την κλιματική αλλαγή, φορτώνοντας τους εργαζόμενους και τα κατώτερα στρώματα με περισσότερη επισφάλεια. Αν εξαιρέσει κανείς την ψηφιοποίηση κάποιων δημόσιων υπηρεσιών, η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν έχει να παρουσιάσει σοβαρό μεταρρυθμιστικό μητρώο. Αντίθετα απέδειξε ότι η διαχειριστική ανεπάρκεια συμβαδίζει με την άλωση του κράτους, την υποβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης, τις αυταρχικές λογικές, τον συγκεντρωτισμό και τον περιορισμό της πολυφωνίας - στάση συνεπής με την παράδοση της πελατειακής Δεξιάς.
Από την άλλη, ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να απογοητεύσει το 32% των πολιτών που του έδωσαν εντολή αξιόπιστης και σοβαρής αντιπολίτευσης στην ΝΔ, αποδεικνύοντας ότι παραμένει ένα κόμμα με αγκυλώσεις, συγκεντρωτικό, που επενδύει σε νέες κρίσεις, με μεγαλύτερες δόσης διαμαρτυρίας παρά σύνθεσης.
Η ευκαιρία λοιπόν για το Κίνημα Αλλαγής είναι ολοφάνερη. Η απώλεια της Φώφης Γεννηματά και η συστηματική δουλειά που έκανε για να ξαναστήσει όρθια την παράταξη απέδωσε. Η προεκλογική εκστρατεία έξι υποψηφίων ξύπνησε δυνάμεις που είχαν αποστασιοποιηθεί ή απογοητευτεί. Όλο και περισσότεροι πολίτες βλέπουν ότι ανοίγει ένα παράθυρο ελπίδας για την ανασυγκρότηση της προοδευτικής παράταξης, κοντά στα ποσοστά εκκίνησης του ιστορικού ΠΑΣΟΚ το 1974.
Αυτή λοιπόν η ευκαιρία δεν πρέπει να σπαταληθεί με πισωγύρισμα ή ανακύκλωση προσώπων που είναι 30-40 χρόνια στην πολιτική και έχουν αποδείξει τι μπορούν να προσφέρουν. Πάνω απ’ όλα, η αυριανή μάχη αφορά το μέλλον της παράταξης, όχι αποκλειστικά τη δικαίωση του παρελθόντος της. Όπως και στο παρελθόν, το σημερινό κομμα στελεχών, που μοιάζει περισσότερο με την Ένωση Κέντρου της δεκαετίας του ‘70, πρέπει να δώσει τη θέση του σε ένα κίνημα λαού, σε ένα κόμμα βάσης, που θα συνδεθεί με τις ισχυρές φωνές στην Αυτοδιοίκηση, τα συνδικάτα, τα επιμελητήρια, τα πανεπιστήμια. Που θα ενώσει τη γενιά που ίδρυσε και μεγάλωσε το ΠΑΣΟΚ με τη γενιά της κρίσης, της επισφάλειας και της δυσφορίας, που έχει ανάγκη από ένα νέο, νικηφόρο και μεγάλο ΠΑΣΟΚ για να ακουμπήσει πάνω του νέες διεκδικήσεις, όπως η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης συγκεντρώνει αυτή τη στιγμή όλα τα χαρακτηριστικά που έχει ανάγκη το κίνημα. Είναι επιλογή προοπτικής γιατί είναι νέος χωρίς να του λείπει η εμπειρία, είναι προοδευτικός ευρωπαϊστής, άφθαρτος σε κυβερνητικά πόστα, έχει υπηρετήσει το ΠΑΣΟΚ, έχει μετρήσιμο έργο στην Ευρωβουλή με αποτύπωμα για την πατρίδα. Είναι μια επιλογή ποιοτικης και ιδεολογικής ανανέωσης, όχι ανακύκλωσης και επιστροφής σε εποχές διχασμών. Με τον Νίκο Ανδρουλάκη, θα δημιουργήσουμε ένα κόμμα αξιόμαχο, αξιόπιστο, που θα αυτοοργανωθεί, θα ενσωματώσει τον παλμό της κοινωνίας στα όργανα και στα δίκτυά του και θα απαντήσει σε όλες τις προκλήσεις της νέας εποχής. Η νίκη του θα είναι νίκη για τη παράταξη, μια γέφυρα με τον προοδευτικό κόσμο που έφυγε αλλά θελει να ξαναγυρίσει, ένα σινιάλο επιστροφής του Κινήματος σε ρόλο πρωταγωνιστή στις επόμενες εθνικές εκλογικές αναμετρήσεις.
* Ο Παναγιώτης Βλάχος είναι Τ. Γραμματέας Επικοινωνίας, Μέλος ΚΠΕ Κινήματος Αλλαγής/ΠΑΣΟΚ
