Πριν από περίπου 10.500 χρόνια, κατά τη διάρκεια της πρώιμης Νεολιθικής , ξέσπασε μια καλλιτεχνική επανάσταση στη Μέση Ανατολή. Κάποιες ομάδες καλλιτεχνών άρχισαν να αναπαριστούν τις ανθρώπινες μορφές. Στην αρχή σχηματικά, έπειτα σε πιο ευδιάκριτα τέχνεργα. Ένα μέρος της εξέλιξης έχει αποτυπωθεί σε μοναδικά αντικείμενα από πυριτόλιθο, τα οποία βρέθηκαν στο Χαραϊσίν της Ιορδανίας και χρονολογούνται στην όγδοη χιλιετία π.Χ. Είναι έργα που κατά πάσα πιθανότητα χρησιμοποιήθηκαν κατά τις ταφές νεκρών αλλά και τιμής στη μνήμη τους, σύμφωνα με μια ομάδα Ισπανών ερευνητών στο ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Antiquity .
Κατά την Πρώιμη Νεολιθική στην Εγγύς Ανατολή, ιδιαίτερα από τα μέσα της ένατης χιλιετίας π.Χ. και μετά, η ανθρώπινη εικονογραφία έγινε πιο διαδεδομένη σύμφωνα με τους Juan José Ibáñez, Juan R. Muñiz, Thomas Huet, Jonathan Santana. Στο άρθρο τους μελετούν τα μορφολογικά και άλλα χαρακτηριστικά τους καθώς και τη χρήση τους και αποφαίνονται πως δεν είναι εργαλεία, αλλά ανθρώπινα ειδώλια. Οι μορφές του Χαραϊσίν είναι, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, ένα πρώιμο παράδειγμα ανθρωπομορφικών παραστάσεων.
Εχουν κατασκευαστεί από ψημένο πηλό, πέτρα ή κόκκαλο που έχουν λαξευθεί. Η αποκρυπτογράφηση της σημασίας αυτών των νεολιθικών ειδωλίων είναι ένα ουσιαστικό βήμα για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο πραγματοποιήθηκαν ψυχολογικές και κοινωνικές μετατοπίσεις κατά τη μετάβαση στο επόμενο στάδιο του πολιτισμού, με τους ανθρώπους να καταγίνονται με τη γεωργία.
Τα περισσότερα αντικείμενα δεν εμφανίζουν ίχνη φθοράς μέσα στις εγκοπές ή στις άκρες τους. Μόνο μία λεπίδα εμφανίζει φθορά από κοπή κρέατος που είχε προηγηθεί της λάξευσης. Από τα ίχνη που παρουσιάζονται στις επιφάνειες, φαίνεται πως έχει χρησιμοποιηθεί αιχμηρό εργαλείο για την κατεργασία τους. Ωστόσο, δεν ήταν μαχαίρια, ή εργαλεία κοπής, όπως στην αρχή είχαν σκεφθεί οι επιστήμονες. Η απουσία φθοράς εκεί οδηγεί.
Το σχήμα τους θυμίζει το περίγραμμα ανθρώπινου σώματος, σημειώνουν οι μελετητές. Εμφανίζεται στένωση στο σημείο του λαιμού και στο σημείο της μέσης. Μερικά θυμίζουν βιολί, όπως τα δικά μας ειδώλια στις Κυκλάδες. Ο τόπος εύρεσής τους δείχνει πως χρησιμοποιούνταν για ταφικές τελετουργίες, σε μια περιοχή με σύνθετα ταφικά έθιμα. Εντοπίσθηκαν νεκροί σε πρωτογενείς ταφές αλλά και ανακομιδές οστών και μαζί τους ένα μπολ και ένα μαχαίρι από πέτρα, τα οποία ίσως ήταν επίσης τελετουργικά σκεύη. Προφανώς υποδηλώνουν σεβασμό προς τους προγόνους, των οποίων η μνήμη τιμάται με την απομάκρυνση κάποιων οστών ώστε να δημιουργηθεί χώρος για νεώτερες ταφές. Στον ελλαδικό χώρο έχουμε επίσης ανακομιδές λειψάνων και απομάκρυνση παλαιότερου σκελετικού υλικού, αλλά αυτό συμβαίνει στη μυκηναϊκή εποχή (δεύτερη χιλιετία). Κάθε κοινότητα στη Μέση Ανατολή, όπως πιστοποιείται από ανασκαφές σε άλλους χώρους της Συρίας κ.λπ. φαίνεται να έχει αναπτύξει δικές της πρακτικές μέσα από μια κοινή ιδεολογία σεβασμού των προγόνων η οποία προφανώς ενδυναμώνει τους δεσμούς. Υπάρχουν πάντως και ειδώλια ζώων.
