Κάθε που φεύγει ένας άνθρωπος, τα καλά λόγια περισσεύουν. Είναι το τελευταίο ξόδι, που μπροστά στο μυστήριο του θανάτου, καθώς ο νεκρός διαβαίνει την πόρτα του άγνωστου, δεν το χαραμίζεις να αναθυμιέσαι τα άσχημα, τα μικρά, τα ποταπά. Θα μοιάζει ύβρις στη ζωή αν το κάνεις.
Και όμως, υπάρχουν άτομα που δε χρειάζεται να κρύψεις τα άσχημα, γιατί δεν υπάρχουν. Μπορεί να υπήρξαν πολιτικά λάθη, αλλά δεν υπήρξε στη ζωή της Φώφης κακία, φτήνια, μικρότητα. Αντιθέτως, υπήρξε γενναιότητα, αξιοπρέπεια, γλυκύτητα, υπομονή και επιμονή.
Γράφτηκαν πολλά καλά για τη Φώφη από χθες και από κόσμο που αντιτίθεται στο ΠΑΣΟΚ. Και ήταν όλα ειλικρινή καθώς προέρχονταν και από κόσμο που στο twitter ειδικά, δεν εμφανίζεται καν με το όνομά του.
Δεν ήταν που έφερε ένα «τιμαλφές» επίθετο. Αυτό ίσχυε μόνο για τον κόσμο του ΠΑΣΟΚ. Ήταν που ποτέ δεν το χρησιμοποίησε ως ασπίδα, όπως δε χρησιμοποίησε και την ασθένειά της. Δεν την πρόταξε για να έλξει συμπάθεια και οίκτο, ή ως δικαιολογία για να αποφύγει την κριτική και τις επιθέσεις.
Ήταν χαρακτηριστική η στάση της στο Σύμφωνο Συμβίωσης, και δείχνει ότι πορευόταν με σημαία την ατομική της αξιοπρέπεια. Ενώ η θέση της υπέρ του Συμφώνου ήταν γνωστή, ενώ είχε κάνει ερώτηση στη Βουλή για την καθυστέρηση θέσπισης, ενώ με την ψήφιση είχε γράψει στο twitter «Σήμερα ξημέρωσε μια καλύτερη μέρα για τα ανθρώπινα δικαιώματα», η κρεατομηχανή των social media τη λιάνισε γιατί δεν παρέστη στην ψηφοφορία.
Την χαρακτήρισαν συντηρητική, ομοφοβική, πολιτικάντισσα, τακτικίστρια της μικροπολιτικής που άγρευε ψήφους συντηρητικών πολιτών. Η ίδια τα αντιμετώπισε με σιωπή και στωικότητα. Είχε την αξιοπρέπεια να μην ανακοινώσει την αιτία της απουσίας της: Ότι την ημέρα της ψηφοφορίας είχε υποτροπή της ασθένειάς της και χρειάστηκε έκτακτη νοσηλεία. Δεν κρυβόταν, είχε μιλήσει για την ασθένεια με το όνομά της. Απλώς δεχόταν το αξίωμά της με όλο το κόστος που θα έπρεπε να καταβάλει.
Γι’ αυτό και ξάφνιασε πολλούς ο θάνατός της. Ενώ ζούσε με την αρρώστια έδειχνε πως δε ζούσε με αυτή. Ούτε με τον φόβο της. Είχε πει «Αν ζεις με τον φόβο, αυτό δεν είναι ζωή». Λιγότερο από 20 ημέρες πριν μιλούσε στη Βουλή. Την ημέρα που χρειάστηκε εκτάκτως νοσηλεία, είχε προγραμματίσει να μιλήσει σε κομματική σύναξη στηρικτών της υποψηφιότητάς της.
Αυτά έδειχναν ένα εσωτερικό μέταλλο που το κάλυπτε το χαμόγελο, η φυσική ευγένεια και ο θαυμαστός αυτοέλεγχος. Έτσι αναστήλωσε, έστω και σε μικρό βαθμό, ένα ερειπωμένο κόμμα.
Σε κάθε περίπτωση η ζωή συνεχίζεται. Υπάρχει και η επόμενη ημέρα για το κόμμα που ονειρευόταν. Ο ευρωβουλευτής της ΝΔ Γιώργος Κύρτσος επιχείρησε έναν πολιτικό απολογισμό σε εντελώς λάθος στιγμή. Γι’ αυτό και δέχτηκε καταιγισμό επιθέσεων.
Την ώρα που ο κόσμος μάθαινε σοκαρισμένος το θάνατο της Φώφης, πριν σχεδόν εκδοθούν τα συλλυπητήρια των πολιτικών αρχηγών και των κομμάτων, έσπευσε να γράψει: «Η αντοχή και η αξιοπρέπεια που έδειξε η Φώφη Γεννηματά με τον καρκίνο στέλνει κοινωνικά μηνύματα και δημιουργεί ένα κύμα συμπάθειας που μπορεί να αποτελέσει πολιτικό κεφάλαιο για το ΚΙΝΑΛ».
Ως πολιτικός προβληματισμός για συζήτηση δεν είναι απορριπτέος. Απορριπτέα ήταν η αψυχολόγητη ώρα που διατυπώθηκε. Ως λογική δεν τη συμμεριζόμαστε πάντως. Η πάνδημη συγκίνηση αφορά το πρόσωπο της Προέδρου του ΚΙΝΑΛ. Δε θα μεταγγιστεί στο κόμμα και πολύ περισσότερο στους υποψηφίους. Έχουμε 40 ημέρες ως τις εσωκομματικές εκλογές και ως τότε, ανθρώπινο είναι, η συγκίνηση θα έχει αποφορτιστεί.
Σαφώς οι υποψήφιοι θα την επικαλούνται στις ομιλίες τους, αλλά ουδείς θα μιλάει εξ ονόματός της. Η εκλιπούσα είχε προλάβει ταυτόχρονα με την εισαγωγή της στο νοσοκομείο να διαμηνύσει ότι δεν έδωσε σε κανέναν το δαχτυλίδι, ότι δεν την εκπροσωπεί κανένας, ότι δε στηρίζει κάποιων εξ όλων.
Άρα η λαϊκή συγκίνηση δεν έχει στοχευμένη διέξοδο. Περισσότερη μαζικοποίηση δημιουργεί η κάθοδος του Γιώργου Παπανδρέου, και αυτό είχε φανεί πριν την αποδημία της Φώφης.
Δεν είναι γιατί οι πασόκοι οπαδοί βρήκαν τον αρχηγό που… τους έλειπε. Είναι βέβαια για κάποιους το φορτίο του ονόματός του, αλλά οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι η διεκδίκηση της αρχηγίας ομού μετά των υπολοίπων, δημιουργεί την αίσθηση ότι όλες οι «φυλές» του ΠΑΣΟΚ είναι εδώ. Αντιμαχόμενες αλλά και συσπειρωμένες στην εκλογή του δικού τους αρχηγού.
Αν σε κάτι νομίζουμε θα επιδράσει ο θάνατος της Γεννηματά, είναι η ποιότητα του προεκλογικού αγώνα. Θα είναι πιο ήπιος, πιο ευγενής, με λιγότερη επιθετικότητα και με αποφυγή συντροφικών μαχαιρωμάτων (ΠΑΣΟΚ είναι αυτό - αυτό έπλασε κάποτε τον όρο, δια στόματος Βάσως Παπανδρέου).
Θα είναι η δεύτερη παρακαταθήκη της Φώφης, μετά το αναστηλωμένο κόμμα που τους παραδίδει, και το οποίο χάρις σε αυτή θα εξακολουθήσει να υπάρχει ως αυθύπαρκτος πολιτικός οργανισμός.
