Θα περάσει σίγουρα πολύς καιρός μέχρι να μάθουμε πώς περνούσε ο Πούτιν τις μέρες και τις νύχτες του στη διάρκεια της εισβολής στην Ουκρανία. Πληροφορίες και ρεπορτάζ από τη Ρωσία μιλούν για περιχαράκωση και επικοινωνία του μόνο με το στενό του περιβάλλον, για εκρήξεις οργής με θύματα τους επιτελείς του, για απολύσεις στρατηγών, για τη σύγκρουσή του με την FSB, την παντοδύναμη υπηρεσία πληροφοριών.
Όποια κι αν είναι η αλήθεια, το βέβαιο είναι πως ο άρχοντας του Κρεμλίνου ψάχνει να βρει τους υπεύθυνους για μια πολεμική επιχείρηση όπου όλα πήγαν στραβά. Και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι μυστικές υπηρεσίες βρίσκονται στο στόχαστρό του.
Με δεδομένο ότι στη Ρωσία οι πανίσχυρες μυστικές υπηρεσίες αποτελούν τον κύριο μοχλό της καταστολής, το γεγονός ότι ο Πούτιν έχει στραφεί εναντίον τους δείχνει πως στη χώρα ουδείς είναι πλέον ασφαλής. Ούτε αυτοί που βρίσκονταν πάντα στο απυρόβλητο και απολάμβαναν μια ιδιότυπη ασυλία.
Οι πληροφορίες λένε πως σε αντίθεση με τις προηγούμενες εκστρατείες στη Γεωργία και στην Κριμαία, όταν οι μυστικές υπηρεσίες βρίσκονταν ολόψυχα στο πλευρό του Πούτιν, σήμερα οι εσωτερικές διαφωνίες βρίσκονται στο ζενίθ. Υποστηρίζουν τον πόλεμο, αλλά διαφωνούν με τον τρόπο που διεξάγεται.
Η σφαγή των στρατηγών
Και έχουν τις αποδείξεις. Σ’ αυτόν τον πόλεμο έχουν ήδη σκοτωθεί επτά στρατηγοί – οι περισσότεροι από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το γεγονός ότι πολλές είναι οι απώλειες και σε βαθμούς από συνταγματάρχες και πάνω δείχνει πως οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις έχουν χάσει σημαντικό κομμάτι της ραχοκοκαλιάς τους. Για τη Δύση θεωρείται αδιανόητο ότι ένας ελεύθερος σκοπευτής κατάφερε να εντοπίσει και να σκοτώσει έναν Ρώσο στρατηγό, τον Αντρέι Σουχοβέτσκι, όπως και το γεγονός ότι ένας άλλος Ρώσος στρατηγός έχασε τη ζωή του επειδή έκανε ένα τηλεφώνημα και πρόδωσε το σημείο όπου βρισκόταν.
Όταν κάποιος υψηλόβαθμος μπορεί να εντοπιστεί μέσω του κινητού του τηλεφώνου σημαίνει πως σίγουρα κάτι δεν πάει καθόλου καλά.
Επιπλέον, πιστεύεται πως η Ρωσία έχει στείλει στο μέτωπο πολλούς άπειρους και ελλιπώς εκπαιδευμένους νεοσύλλεκτους, με αποτέλεσμα να αναγκάζονται οι υψηλόβαθμοι να βρίσκονται κοντά στους στα πεδία των μαχών και να εκτίθενται σε συνεχείς κινδύνους.
Άλλοι λένε πως οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις απλώς δεν είναι εκπαιδευμένες γι’ αυτό που ανέλαβαν να διεκπεραιώσουν – κυρίως επειδή η εισβολή σχεδιάστηκε με μεγάλη μυστικότητα και αποφεύχθηκε η αλήθεια στην ενημέρωση των στρατιωτών και άλλου κατώτερου προσωπικού.
Μια άλλη εξήγηση είναι πως οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις διαθέτουν ένα πολύ συγκεντρωτικό σύστημα, με πολλούς συνταγματάρχες και λίγους δεκανείς. Με αποτέλεσμα θέματα που οι Δυτικοί θα επέλυαν σε κατώτερο επίπεδο να πρέπει να αντιμετωπίζονται στο ανώτατο.
Σε όλα αυτά προσθέστε πως φαίνεται ότι οι απώλειες στα πεδία των μαχών είναι γενικά πολύ μεγάλες, με αποτέλεσμα να έχουν αποθαρρυνθεί οι στρατιώτες. Σύμφωνα με πληροφορίες, ένας Ρώσος συνταγματάρχης έχασε τη ζωή του από τις ερπύστριες ρωσικού τανκ. Κατά τον Τσετσένο πολέμαρχο Καντίροφ, ο Γιούρι Μεντβέντεφ πράγματι παρασύρθηκε από ρωσικό άρμα, έχει τραυματιστεί, «αλλά είναι ζωντανός».
Φυσικά, ούτε σ’ αυτήν την περίπτωση μπορούμε να είμαστε σίγουροι για τα πραγματικά περιστατικά, όπως άλλωστε και ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν υποστηρίζει όταν λέει πως απλά υπάρχουν «ενδείξεις» ότι ο Πρόεδρος Πούτιν «απέπεμψε ή έθεσε σε κατ’ οίκον κράτηση ορισμένους συμβούλους του».
Δεν τολμούν να πουν την αλήθεια
Από την πλευρά του, το Κρεμλίνο αναγκάστηκε να διαψεύσει ότι ο Πούτιν παραπλανήθηκε ή κρατήθηκε στο σκοτάδι από συμβούλους του. Όπως είπε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, οι Δυτικοί απλά «δεν καταλαβαίνουν τον μηχανισμό μας για τη λήψη αποφάσεων».
«Μια από τις αχίλλειες πτέρνες των απολυταρχιών είναι ότι σε τέτοια συστήματα δεν υπάρχουν άνθρωποι που να λένε την αλήθεια σε όσους βρίσκονται στην εξουσία ή να έχουν την ικανότητα να το κάνουν. Νομίζω ότι βλέπουμε κάτι τέτοιο στη Ρωσία αυτή τη στιγμή», επέμεινε ο Αμερικανός υπουργός των Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν.
Όπως και να έχει το πράγμα, η πραγματικότητα δεν αλλάζει. Πέντε εβδομάδες μετά την εισβολή, το σχέδιο έχει πάει εντελώς στραβά. Και το σχέδιο ήταν ο ρωσικός στρατός να καταλάβει με έναν κεραυνοβόλο πόλεμο τις μεγαλύτερες ουκρανικές πόλεις (συμπεριλαμβανομένης και της πρωτεύουσας), να εγκαταστήσει στην Ουκρανία μια κυβέρνηση ανδρεικέλων και να την υποχρεώσει να παραδώσει το Ντονμπάς, όπου δραστηριοποιούνται οι φιλορώσοι αυτονομιστές.
Ωστόσο, τα ρωσικά άρματα έχουν κολλήσει στη λάσπη και ο ρωσικός στρατός αποσύρθηκε από το Κίεβο για να επικεντρωθεί στο νοτιοανατολικό μέτωπο.
Αυτό ενισχύει την άποψη όσων υποστηρίζουν ότι ο Πούτιν είτε έχει παραπληροφορηθεί, είτε δεν μαθαίνει όλη την αλήθεια. Υποστηρίζουν επίσης ότι δεν έμαθε ποτέ πως θα χρησιμοποιούνταν υπερβολικά πολλοί νεοσύλλεκτοι στην πρώτη γραμμή, ότι υπάρχουν πολλοί νεκροί ανάμεσά τους, ότι έχει πέσει το ηθικό τους.
Και πως αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι επιτελείς του φοβούνται να του εκθέσουν την πραγματική κατάσταση και του λένε μόνο όσα θέλει να ακούει. Σ’ αυτό αποδίδουν και το γεγονός ότι ο συνήθως λαλίστατος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού εξαφανίστηκε για μεγάλο διάστημα από το προσκήνιο.
Ο ίδιος ο επικεφαλής της Εθνοφρουράς Βίκτορ Ζολότοφ αναγκάστηκε ήδη από τις 14 Μαρτίου να ομολογήσει ότι «τα πράγματα δεν πηγαίνουν τόσο γρήγορα όσο θα θέλαμε».
Η κλίκα των κολάκων
Αλλά ποιους τελικά ακούει ο Πούτιν; Όλα δείχνουν πως δίπλα του βρίσκονται μόνο τα μέλη της «παλιοπαρέας» από την KGB. Ανάμεσά τους, αναζητείται ο σύγχρονος Ρασπούτιν…
Όλοι θυμούνται πως όταν ο τελευταίος τσάρος βρέθηκε στη δίνη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, στο πλευρό του δεν βρίσκονταν οι στρατηγοί και οι αξιωματούχοι του. Είχε προτιμήσει να ακούει εκείνη τη σκοτεινή φυσιογνωμία που ήταν ο Ρασπούτιν.
Σήμερα, όλα δείχνουν πως ο Πούτιν είναι περικυκλωμένος από τους διαδόχους του ανθρώπου που κατέστρεψε τον τσάρο Νικόλαο Β΄. Δεν υπάρχει μόνο ένας Ρασπούτιν, αλλά πολλοί. Μιλούν για μια κλίκα 70 κολάκων, σχεδόν όλοι τους πρώην πράκτορες της KGB και σχεδόν όλοι καταγόμενοι από την Αγία Πετρούπολη – όπως και ο σατανικός «μοναχός» των αρχών του περασμένου αιώνα.
Είναι «όλοι οι άνθρωποι του Προέδρου». Αυτοί που τον επισκέπτονταν όσο είχε απομονωθεί για τον φόβο του κορονοϊού, αυτοί που παλιότερα μοιράζονταν μαζί του μυθικές διακοπές και μάτσο δημόσιες εμφανίσεις.
Ανάμεσά τους, ο υπουργός των Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, ο πρωθυπουργός Μιχαήλ Μισούστιν, ο πρώην πρόεδρος Ντιμίτρι Μεντβέντεφ. Είναι άνθρωποι που γνωρίζουν πολύ καλά ότι η βασιλεία τους τελειώνει μαζί με εκείνη του Πούτιν.
Οι καγκεμπίτες και ο ταμίας
Από κοντά και ο Νικολάι Πατρούσεφ, ο πανίσχυρος γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας που με τον Πούτιν γνωρίστηκε το 1975 - στην Ακαδημία της KGB φυσικά. Λένε πως είναι ο άνθρωπος που βρίσκεται πιο κοντά στον Πούτιν και τον επηρεάζει περισσότερο. Από το 1999 ως το 2008 βρέθηκε στην κεφαλή της FSB, διαδόχου της KGB, που με τη σειρά της είχε διαδεχθεί τη φοβερή και τρομερή Cheka.
Από το 2008, επικεφαλής της FSB είναι ο 70χρονος Αλεξάντερ Μπόρτνικοφ, στους φακέλους του οποίου έχει απόλυτη εμπιστοσύνη ο Πούτιν. Όλοι θυμούνται πως πρόκειται για τον άνθρωπο που το 2017 είχε δημόσια επαινέσει τις εκκαθαρίσεις του Στάλιν…
Στον Γιούρι Κοβάλτσουκ πάλι, αποδίδεται ο τίτλος του «ταμία» του Πούτιν. Οι δυο τους, φίλοι εδώ και πάνω από τριάντα χρόνια, μοιράζονται τα ίδια οράματα περί επιστροφής σε ένα ένδοξο παρελθόν – μίγμα τσαρισμού και κομμουνισμού – αλλά και όλες τις αντιδυτικές θεωρίες συνωμοσίας. Με το αζημίωτο, βέβαια, καθώς ο Κοβάλτσουκ είναι πρόεδρος της τράπεζας «Ροσίγια», ενώ έχει δημιουργήσει και μια αυτοκρατορία της ενημέρωσης, με δέκα τηλεοπτικούς σταθμούς και τέσσερα πρακτορεία ειδήσεων.
Αλλά τώρα πια κανείς δεν μπορεί να αισθάνεται σίγουρος. Λέγεται ότι ο Πούτιν είναι οργισμένος με όλους τους συμβούλους του, ότι κάποιοι από αυτούς βρίσκονται σε κατ’ οίκον περιορισμό, ότι σε κάποια αναφορά της FSB υπάρχει η φράση «έχουμε κολλήσει στα σκ…».
Άνθρωποι σαν τον Πατρούσεφ και τον Μπόρτνικοφ έχουν αποκτήσει τεράστια εξουσία και μεγάλη οικονομική επιφάνεια. Αλλά η μεγάλη τους δύναμη βρίσκεται στα εκατοντάδες χιλιάδες στελέχη των μυστικών υπηρεσιών και των ενόπλων δυνάμεων. Και ο Πούτιν το γνωρίζει καλά, είναι ένας από αυτούς. Είναι οι siloviki, λέξη που χρησιμοποιείται για να περιγραφεί η ρωσική ελίτ των μυστικών υπηρεσιών και του στρατεύματος. Είναι οι ίδιοι που εκείνο το τρομερό καλοκαίρι του 1991 προχώρησαν στο πραξικόπημα και φυλάκισαν τον Γκορμπατσόφ στη βίλα του στην Κριμαία.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο Πούτιν βρίσκεται πια όμηρος των ανθρώπων στους οποίους ο ίδιος χάρισε την αίσθηση της παντοδυναμίας. Όλοι μαζί οργάνωσαν μια τόσο μυστική επιχείρηση, που κανείς τους δεν γνώριζε ολόκληρο το σχέδιο…
*Η Σοφία Βούλτεψη είναι βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών, υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, δημοσιογράφος
