Photo by REUTERS
Η Κομισιόν ζητά από την Ελλάδα να βελτιώσει το σύστημα ασύλου της ώστε να μπορεί να δέχεται ξανά πίσω τους αιτούντες άσυλο από χώρες της ΕΕ, για τους οποίους αποτελούσε «πρώτη χώρα εισόδου».
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπό τον τίτλο «Η Επιτροπή δημοσιεύει τέταρτη σύσταση σχετικά με τα επείγοντα μέτρα που πρέπει να ληφθούν από την Ελλάδα εν όψει της επανέναρξης των μεταφορών στο πλαίσιο του κανονισμού του Δουβλίνου» αναφέρεται συγκεκριμένα:
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει την τέταρτη σύστασή της σχετικά με τα συγκεκριμένα μέτρα τα οποία πρέπει να λάβει η Ελλάδα ώστε να έχει μια καλή λειτουργία του συστήματος ασύλου της και να εφαρμόσει πλήρως τα πρότυπα ΕΕ για το άσυλο που ισχύουν για όλα τα κράτη μέλη.
Προκειμένου να λειτουργήσει το Κοινό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου πρέπει να είναι ρεαλιστική η δυνατότητα να επιστρέψουν αιτούντες άσυλο στη χώρα της πρώτης εισόδου τους στην ΕΕ, όπως προβλέπεται από τους κοινά συμφωνημένους κανόνες της ΕΕ. Από το 2011, τα κράτη μέλη δεν ήταν σε θέση να πραγματοποιήσουν μεταφορές στα πλαίσια του Δουβλίνου προς την Ελλάδα, μετά από δύο αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) και του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ), οι οποίες προσδιόριζαν συστημικές ελλείψεις του ελληνικού συστήματος ασύλου. Στις 10 Φεβρουαρίου, η Επιτροπή ενέκρινε μια πρώτη σύσταση προς την Ελλάδα σχετικά με τα επείγοντα μέτρα που πρέπει να ληφθούν ενόψει της ενδεχόμενης επανάληψης ορισμένων μεταφορών δυνάμει του κανονισμού του Δουβλίνου, μια δεύτερη σύσταση εκδόθηκε στις 15 Ιουνίου και μία τρίτη σύσταση στις 28 Σεπτεμβρίου.
Πέμπτη 8 του Δεκέμβρη του 2016: Η Επιτροπή δημοσιεύει τέταρτη σύσταση σχετικά με τις προϋποθέσεις για την επανάληψη των μεταφορών του Δουβλίνου προς την Ελλάδα - την ακριβή χρονική στιγμή που πρέπει να επιβεβαιωθεί».
Διαβάστε εδώ αναλυτικά «Ερωτήσεις και απαντήσεις: Σύσταση σχετικά με τις προϋποθέσεις για την επανέναρξη των μεταφορών αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα βάσει του κανονισμού του Δουβλίνου».
Επαναφορά της Ελλάδας στη συνθήκη του Δουβλίνου
Νωρίτερα, όπως είχε μεταδώσει το Politico η Κομισιόν σχεδιάζει να τερματίσει την εξαίρεση της Ελλάδας από τους κανόνες της συνθήκης του Δουβλίνου, προκειμένου να την αποθαρρύνει από το να προωθεί αιτούντες άσυλο σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς να ταυτοποιεί τα στοιχεία τους και να εξετάζει τα αιτήματά τους.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με έγγραφο 17 σελίδων που επικαλείται συντάκτης του Politico, ο κανονισμός του Δουβλίνου θα βρεθεί στην ατζέντα της συνάντησης των ηγετών της ΕΕ στις Βρυξέλλες την επόμενη εβδομάδα.
Όπως αναφέρει το άρθρο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δώσει προθεσμία στην Ελλάδα σήμερα, Πέμπτη, προκειμένου να βελτιώσει τις διαδικασίες της για πρόσφυγες και μετανάστες και να αρχίσει να αποδέχεται ξανά αιτούντες άσυλο από τον Μάρτιο του επόμενου έτους, κάτι που θα θέσει τέλος σε έξι χρόνια απαλλαγής της χώρας από τους «κανόνες του Δουβλίνου» της ΕΕ για το άσυλο.
Βάσει της συμφωνίας που υπεγράφη στην ιρλανδική πρωτεύουσα το 1990, οι χώρες μέλη που είναι το πρώτο σημείο εισόδου στην ΕΕ των ατόμων που ζητούν άσυλο, έχουν την υποχρέωση να επεξεργαστούν την αίτησή τους και να τους δεχθούν πίσω αν έχουν ταξιδέψει σε άλλες χώρες της ΕΕ χωρίς άδεια. Ωστόσο, οι μεταφορές από άλλες χώρες της ΕΕ προς την Ελλάδα είχαν ανασταλεί το 2011, όταν το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκριναν ότι οι συνθήκες των ελληνικών εγκαταστάσεων για αιτούντες άσυλο ήταν απαράδεκτες.
Nέα 17-σελίδη πρόταση της Επιτροπής, η οποία θα εγκριθεί την Πέμπτη και την οποία διαθέτει το Politico, αναφέρει: «Συνιστάται ότι η μεταφορά αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα (...) θα πρέπει να αρχίσει ξανά.»
Η κίνηση της Κομισιόν να πιέσει την Ελλάδα να συνεχίσει τις υποχρεώσεις της εκλαμβάνεται ως μέρος της ευρύτερης προσπάθειας να μειώσει τους συνοριακούς ελέγχους που επιβλήθηκαν μεταξύ χωρών της ζώνης του Σένγκεν, καθώς αναμένεται να το κάνουν όταν θα μπορούν να στείλουν αιτούντες άσυλο πίσω στις χώρες πρώτης εισόδου. Επιπλέον, η σημερινή κατάσταση του συστήματος του Δουβλίνου θα βρεθεί στην ατζέντα των ηγετών της ΕΕ κατά τη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες την επόμενη εβδομάδα.
Το έγγραφο της Κομισιόν αναφέρει ότι «σε ποιοτικό επίπεδο, πολλές από τις εγκαταστάσεις υποδοχής στην Ελλάδα εξακολουθούν να υπολείπονται των απαιτήσεων», ενώ προσθέτει ότι υπάρχουν ιδιαίτερα προβλήματα στα νησιά του Αιγαίου, όπου τα κέντρα υποδοχής «δεν είναι μόνο υπερπλήρη, αλλά έχουν και υποβαθμισμένες υλικές συνθήκες από άποψη υγιεινής». «Επιπλέον, ο γενικός συντονισμός της οργάνωσης της υποδοχής στην Ελλάδα φαίνεται να είναι ελλιπής», αναφέρεται επίσης.
Η Ελλάδα θα πρέπει να διασφαλίσει ότι οι αιτούντες άσυλο θα αντιμετωπίζονται με πλήρη σεβασμό της νομοθεσίας της ΕΕ, αλλά με δεδομένες τις ελλείψεις στο σύστημα ασύλου της χώρας θα εξακολουθήσει να υπάρχει μια εξαίρεση για την περίπτωση «ευάλωτων αιτούντων» όπως οι ασυνόδευτοι ανήλικοι, αναφέρει το έγγραφο.
Παράλληλα, οι αξιωματούχοι της Κομισιόν θα παρουσίασουν στις Βρυξέλλες σχέδια προκειμένου να βοηθήσουν την Ελλάδα να «αποσυμφορίσει» τα νησιά της, συμπεριλαμβανομένου του αιτήματος μετεγκατάστασης 2.000 προσφύγων σε άλλες χώρες της ΕΕ (διπλάσιος αριθμός σε σχέση με τον Νοέμβρη).
Οι Βρυξέλλες έχουν συμφωνήσει να βοηθήσουν ώστε να μειωθεί η πίεση στα ελληνικά νησιά επιταχύνοντας τον «πολύ μικρό ακόμα ρυθμό των επιστροφών» αιτούντων άσυλο στην Τουρκία, υπό τη συμφωνία της ΕΕ με την Άγκυρα που είχε επιτευχθεί νωρίτερα φέτος.
Προς το παρόν, μόλις 758 μετανάστες έχουν επιστραφεί υπό τη συμφωνία από την Ελλάδα στην Τουρκία, σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο. Ο συνολικός αριθμός ανέρχεται στους 1.187, αν συνυπολογιστούν οι ξεχωριστές διμερείς συμφωνίες επανεισδοχής.
Σχετικά με τη χρηματοδότηση της συμφωνίας, η ΕΕ μέχρι στιγμής έχει δεσμεύσει στα ταμεία της 2,2 δισ. ευρώ από τα 3 δισ. που έχουν συμφωνηθεί, ωστόσο έχει εκταμιεύσει μόνο 677 εκατ. ευρώ, προκαλώνοντας τη δυσφορία της Άγκυρας. Ευρωπαίος αξιωματούχος σημείωσε ότι «η ΕΕ θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο ώστε να εξασφαλίσει την επιτάχυνση των εκταμιεύσεων».
