Η παρουσία και ομιλία Μητσοτάκη στο Κογκρέσο ήταν εξαιρετικά έξυπνη. Χρησιμοποιώντας μια λέξη «κλειδί» την οποία πλέον οι Αμερικανοί αντιλαμβάνονται πολύ καλά, τον «αναθεωρητισμό», ο πρωθυπουργός κατάφερε να θέσει όλα τα θέματα εθνικού ενδιαφέροντος με ένα πολύ σαφή τρόπο για τα μέλη του Σώματος.
Μπροστά στους Αμερικανούς γερουσιαστές και βουλευτές αφενός περιέγραψε ένα κόσμο που αλλάζει βίαια και ποια θέση θέλει να έχει η Ελλάδα σε αυτόν, αφετέρου, χωρίς να αναφέρει τη λέξη Τουρκία, ήταν ξεκάθαρος. Αποφεύγοντας τις συνήθεις κραυγές για βοήθεια, έστειλε το μήνυμα ότι ο «ιστορικός αναθεωρητισμός δεν θα γίνει ανεκτός από τη διεθνή κοινότητα των δημοκρατικών χωρών», και ότι αυτός δεν εντοπίζεται μόνο στη Ρωσία. Κάλεσε όλους να ταχθούν κατά του κάθε αναθεωρητισμού, προειδοποιώντας ότι η Ελλάδα δεν θα ανεχθεί παραβιάσεις κυριαρχικών της δικαιωμάτων, ανέδειξε το θέμα των υπερπτήσεων, τη διχοτόμηση της Κύπρου, (σσ: ζητήματα για τα οποία έχουν ενημερωθεί τα μέλη του Κογκρέσου), κυρίως όμως προχώρησε ένα βήμα παραπέρα.
Κάλεσε το Κογκρέσο να λάβει υπόψιν του όλα τα παραπάνω όταν θα έρθει η ώρα να εγκρίνει εξοπλιστικά προγράμματα χωρών μελών της ΝΑ πτέρυγας της Συμμαχίας. Η αναφορά ήταν έμμεση, ωστόσο το υπονοούμενο στα τουρκικά F-16 σαφέστατο. Όταν πρόκειται για προμήθεια στρατιωτικού εξοπλισμού στην περιοχή, το Σώμα θα πρέπει να συνυπολογίσει τον κίνδυνο αστάθειας για τη ΝΑ πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Ήταν μια ομιλία κομμένη και ραμμένη για το συγκεκριμένο κοινό. Τρία από τα κεντρικά θέματα που ανέδειξε ο Έλληνας πρωθυπουργός, η δημοκρατία, η Ρωσία, όσο και αυτό του λαϊκισμού, συγκαταλέγονται στα φλέγοντα για το αμερικανικό πολιτικό σύστημα.
Σημαντική, η προσημείωση που βάζει η Ελλάδα για την απόκτηση F-35 στο μέλλον, ενώ πολύ στοχευμένη και η αναφορά του Κυρ. Μητσοτάκη για το ρόλο που πρέπει να έχουν οι ΗΠΑ: Η υπερδύναμη δεν μπορεί να μείνει αμέτοχη απέναντι στις ανατροπές της σύγχρονης και περίπλοκης εποχής. Η φράση ότι οι ΗΠΑ έχουν έναν ζωτικής σημασίας ρόλο σε έναν ολοένα και πιο πολύπλοκο κόσμο, τις θέτει προ των ευθυνών τους. Πράγματι ο πλανήτης περιμένει από αυτές πρωτοβουλίες απέναντι σε όλες τις μεγάλες προκλήσεις της εποχής. Από την αντιμετώπιση των αυταρχικών καθεστώτων έως την κλιματική αλλαγή.
Τα οφέλη από την ομιλία του πρωθυπουργού πολλά. Τόσο οι Έλληνες πολίτες, όσο και οι ελληνοαμερικανοί που τον άκουσαν, θα αισθάνονται υπερήφανοι. Ταυτόχρονα η παρέμβασή του κινητοποιεί το ελληνοαμερικανικό λόμπυ που τον τελευταίο καιρό είχε κάπως αδρανοποιηθεί.
Σε μια δύσκολη συγκυρία, όπου το παιχνίδι για την Ελλάδα δεν είναι εύκολο και η αμερικανική διοίκηση βολιδοσκοπεί τις διαθέσεις του Κογκρέσου για να δώσει το πράσινο φως στην αναβάθμιση των τουρκικών F-16, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν κάποιοι βουλευτές και γερουσιαστές που τείνουν ευήκοα ώτα στα ελληνικά επιχειρήματα.
Βοηθά καταλυτικά το σαφές μήνυμα ότι η Ελλάδα τάσσεται υπέρ της Ουκρανίας και της συμμαχίας κατά του Πούτιν, ενώ το σύνολο της προσέγγισης που ακολούθησε ο πρωθυπουργός αποτελεί μια παρακαταθήκη για τη χώρα. Όταν προ μερικών εβδομάδων είχε γίνει γνωστό το κάλεσμα στον πρωθυπουργό από τη Νάνσι Πελόζι να μιλήσει στο Κογκρέσο, είχαμε αναφερθεί στη μεγάλη σημασία που αποδίδουν στον ίδιο και στην Ελλάδα οι Αμερικανοί. Τώρα, μετά την ομιλία του, μπορούμε να πούμε ότι στην παρούσα συγκυρία, η χώρα δεν θα μπορούσε να είχε καλύτερη παρουσία και εικόνα σε διεθνές επίπεδο. Η χθεσινή ήταν μια καλή στιγμή για την Ελλάδα.
* Ο Θάνος Βερέμης είναι αντιπρόεδρος Δ.Σ. ΕΛΙΑΜΕΠ, Ομότιμος Καθηγητής, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ιστορία, Διεθνείς Σχέσεις
