Με πάνω από χίλια καταγεγραμμένα κρούσματα σε 31 χώρες, η ευλογία των πιθήκων έχει σημάνει συναγερμό ανά την υφήλιο. Την ίδια στιγμή, αβάσιμες φήμες εξαπλώνονται ραγδαία, και μάλιστα από πηγές που τον καιρό της πανδημίας του κορονοϊού εξέφραζαν με τον πιο έντονο τρόπο την αγανάκτησή τους για τον εγκλεισμό. Σύμφωνα μ’ αυτές για την εξάπλωση της νόσου φταίνε (πάλι!) οι ομοφυλόφιλοι.
Όλο αυτό το αφήγημα μας γυρνάει πίσω στη δεκ. του 1980, σε εποχές που νομίζαμε ότι έχουμε αφήσει πίσω. Τότε ο πρόσφατα εμφανισθείς ιός HIV, επειδή στατιστικά παρατηρούταν σε μεγαλύτερη συχνότητα μεταξύ των γκέι αντρών, είχε σχετιστεί με την ταυτότητα αυτή και όχι με τις επικίνδυνες σεξουαλικές πρακτικές. Τα αποτελέσματα τα γνωρίζουμε σήμερα: ο υπόλοιπος πληθυσμός θεωρούσε ότι δεν κινδυνεύει με αποτέλεσμα το AIDS να εξελιχθεί σε πανδημία και ειδικά σε πληθυσμούς που δεν είχαν καλή πρόσβαση στη γνώση.
Σήμερα όμως, με δεδομένη την ιατρική εξέλιξη και το μάθημα που πήραμε από τον HIV/AIDS, αυτό είναι απαράδεκτο. Πόσο μάλλον όταν η ευλογιά των πιθήκων μεταδίδεται από τη στενή επαφή, που δεν περιλαμβάνει μόνο το σεξ. Σε πρόσφατο άρθρο του ο δρ. Δημήτρης Δασκαλάκης, διευθυντής της τμήματος πρόληψης HIV/AIDS του αμερικάνικου CDC (Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών) αναφέρει: «Το να συνδέουμε έναν ιό και την μετάδοση του σε μία ομάδα ανθρώπων είναι επικίνδυνο, γιατί μπορεί να τροποποιήσει τη γνώση, τη θεραπευτική αγωγή και την έρευνα γύρω του. Οι άνθρωποι που δεν είναι ομοφυλόφιλοι άντρες πιθανόν να πιστεύουν ότι δεν μπορεί να συμβεί σε αυτούς.
Το στίγμα που υπάρχει παραμορφώνει τη γνώση και την αλήθεια για τη σωστή διαχείριση του ιού».
Το να σχετίσουμε την ευλογιά των πιθήκων με μια μειονότητα –το συνηθισμένο αποδιοπομπαίο τράγο–, είναι ένας βολικός (και απλοϊκός) τρόπος να εφησυχάσει η πλειονότητα.
Αλλά ταυτόχρονα όχι μόνο επιβαρύνει μια ήδη στιγματισμένη ομάδα, με κίνδυνο την περαιτέρω ενίσχυση των διακρίσεων σε βάρος της, αλλά έχει και ολέθρια αποτελέσματα στην αντιμετώπιση της ασθένειας, με κίνδυνο πραγματικά να εξελιχθεί σε πανδημία, αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά όσο είναι καιρός.
Στην εποχή μας που σχεδόν όλες οι λοιμώδεις ασθένειες αντιμετωπίζονται με έγκαιρη διάγνωση και σωστή θεραπεία, το μεγαλύτερο πρόβλημα δεν είναι η ίδια η ασθένεια, αλλά το στίγμα που επιφέρει, το οποίο ενθαρρύνει την άρνηση, την αποφυγή ελέγχου και νοσηλείας και ενισχύει την ψυχολογική πίεση των ασθενών.
Από την άλλη έχουμε ένα φοβερό όπλο στα χέρια μας: τη γνώση. Η επιστημονική κοινότητα επισημαίνει τη σημασία της σωστής επιμόρφωσης του κοινού για τον καινούργιο ιό και συστήνει την αποσύνδεσή της με το ομοφυλοφιλικό σεξ ή τις μεγάλες ΛΟΑΤΚΙ συναθροίσεις.
Συγκεκριμένα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας σε πρόσφατη ανακοίνωσή του όχι μόνο δεν συνέστησε την αναβολή των Pride, αλλά αναγνώρισε τη θετική τους συμβολή στην αντιμετώπιση του ιού, μέσω της ενημέρωσης που προάγουν. Γνωρίζοντας τα συμπτώματα και κυρίως την εμφάνιση του χαρακτηριστικού εξανθήματος, μπορούμε να προστατέψουμε τους εαυτούς και τον περίγυρό μας από την εξάπλωση του νέου ιού.
