Το Ισραήλ αποτελεί εδώ και πολλούς μήνες τον «οδηγό» για τα περισσότερα κράτη της Δύσης όσον αφορά στην μάχη κατά της πανδημίας. Μέσα σε ελάχιστο διάστημα κατάφερε να εμβολιάσει το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού του. Έγινε το παράδειγμα για τον προηγμένο κόσμο όχι μόνο επειδή έκτισε πρώτο «τείχος ανοσίας», αλλά και για την ταχεία επιστροφή κοινωνίας και οικονομίας στην κανονικότητα.
Η εμπειρία του από τη μετάλλαξη «Δέλτα» μας βάζει σε προβληματισμούς. Δείχνει ότι η κρίση δεν έχει τελειώσει. Πόσο μάλλον όταν οι μισοί περίπου από τους ενήλικες που μολύνθηκαν ήταν πλήρως εμβολιασμένοι. Το μοντέλο που ακολουθεί για να ξεπεράσει τη δοκιμασία παρακολουθείται στενά από τη διεθνή κοινότητα.
Το γεγονός ότι το 50% των κρουσμάτων καταγράφεται σε άτομα που έχουν κάνει και τις δύο δόσεις, οδήγησε καταρχήν σε επαναφορά της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας σε κλειστούς χώρους και σε μεγάλες συγκεντρώσεις σε ανοικτούς. Έφερε την επανασύσταση της ειδικής κοινοβουλευτικής επιτροπής διαχείρισης της πανδημίας. Έκανε την κυβέρνηση να ανακοινώσει ότι εμβολιασμένοι ή όσοι έχουν αναρρώσει από την Covid-19 θα μπαίνουν σε καραντίνα έως και 14 ημέρες, αν οι αρχές πιστεύουν ότι είχαν στενή επαφή με κάποιον που έχει μολυνθεί από το παραλλαγμένο στέλεχος.
«Δεν πρόκειται για πισωγύρισμα, αλλά για την έγκαιρη λήψη μέτρων, προκειμένου να περιοριστεί η διασπορά», εξηγεί ο αναπληρωτής καθηγητής επιδιμηιολογίας του ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής για μια χώρα που αρχές Ιουνίου μέτραγε μόλις 5-7 ημερήσια κρούσματα, όταν τη Δευτέρα είχαν φτάσει στα 308.
Τυχαία δεν είναι η πολιτική του για τους νεαρότερες ηλικίες, θέμα που βρίσκεται στο τραπέζι και στην Ελλάδα. Η πιο πρόσφατη έξαρση στις μολύνσεις παρατηρήθηκε αρχικά ανάμεσα σε μικρούς μαθητές σχολείων σε ισραηλινές πόλεις, αλλά εξαπλώθηκε με γρήγορους ρυθμούς και σε άλλες ομάδες του πληθυσμού.
Αποτέλεσμα ήταν οι αρχές να απευθύνουν σύσταση να εμβολιαστούν όλοι οι έφηβοι 12 -15 ετών προκειμένου να είναι προστατευμένοι απέναντι σε δυσάρεστες εκπλήξεις το φθινόπωρο. Η ίδια συζήτηση έχει ανοίξει και στην Ελλάδα. Όπως και εκεί, έτσι και εδώ, ο εμβολιασμός των ανηλίκων από 15 έως 17 ετών, αλλά και των ηλικιών από 12 ετών με υποκείμενα νοσήματα, βρίσκεται στο τραπέζι.
Τέλη άνοιξης
Το γεγονός ότι δοκιμάζεται η χώρα «μοντέλο» στη μάχη κατά του κορονοϊού, σίγουρα προβληματίζει. Στα τέλη της άνοιξης είχε δείξει πως θα νικούσε πρώτο την πανδημία και μάλιστα πολλοί επιστήμονες της εγχώριας ακαδημαϊκής κοινότητας είχαν δηλώσει δημοσίως πως η καλύτερη εκστρατεία εμβολιασμού στην Ελλάδα είναι ένα τηλεοπτικό σποτ με πρωταγωνιστές τους νέους του Ισραήλ να διασκεδάζουν στα μπαρ και τα clubs, χωρίς μάσκα, μέχρι πρωίας.
Εκεί ο στόχος είχε επιτευχθεί και το 65% του πληθυσμού της χώρας (ή αντίστοιχα το 85% του ενήλικου πληθυσμού) είχε εμβολιαστεί πλήρως, με τις δύο δόσεις του εμβολίου της Pfizer.
Αλλά ο κορονοϊός δεν είχε πει την τελευταία του λέξη.
Τι λένε οι ειδικοί
Το νέο στέλεχος είναι κατά 60% μεταδοτικότερο του Βρετανικού (που είναι κατά 60% μεταδοτικότερο του αρχικού) και διασπείρεται πολύ γρήγορα ακόμα και όταν η εμβολιαστική κάλυψη είναι στα επίπεδα του 60% του συνολικού πληθυσμού.
Σχολιάζοντας όσα βλέπουν τις τελευταίες ημέρες το φως της δημοσιότητας, ο καθηγητής πνευμονολογίας Στέλιος Λουκίδης, από το νοσοκομείο «Αττικόν», πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, υπογραμμίζει την επιτακτική ανάγκη να δώσουν όλα τα κράτη τα αληθινά στοιχεία για τα κρούσματα κατά την επέλαση του στελέχους Δέλτα και το κατά πόσο τα κρούσματα αυτά αφορούν εμβολιασμένους ή μη.
Επίσης, θα πρέπει να δοθούν κι όλα τα στοιχεία για το κατά πόσο αυξήθηκαν οι νοσηλείες και οι θάνατοι με την επέλαση του στελέχους Δέλτα, γιατί μέχρι στιγμής δεν διαφαίνεται πίεση στο σύστημα υγείας ούτε στο Ισραήλ ούτε στη Μ. Βρετανία.
Ο καθηγητής πνευμονολογίας προσθέτει ότι θα πρέπει να εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες της Πολιτείας να αυξηθεί η εμβολιαστική κάλυψη στις ηλικίες άνω των 60 ετών και να φτάσει στο 100%.
«Καμιά έκπτωση για την εμβολιαστική κάλυψη στις ηλικίες των ευπαθών και μετά να ανοίξουμε οποιαδήποτε συζήτηση για τον εμβολιασμό των εφήβων και των παιδιών» λέει ο Στέλιος Λουκίδης. Όσο για το ότι η μετάλλαξη Δέλτα προσβάλλει τους νέους, αυτό είναι απολύτως αναμενόμενο αφού είναι μη εμβολιασμένοι αλλά μέχρι στιγμής δεν προκαλεί σοβαρή νόσηση.
«Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι ότι θα νοσήσουν τα παιδιά, το πρόβλημα είναι ότι αν τα παιδιά προσβληθούν και περάσουν τη λοίμωξη ασυμπτωματικά θα μεταφέρουν τον ιό στο σπίτι όπου εκεί υπάρχει ένα υψηλό ποσοστό ευπαθών ανθρώπων άνω των 60 ετών, που παραμένει μία εμβολιασμένο και εκεί θα έχουμε πρόβλημα», τονίζει ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας Δημήτρης Παρασκευής, συμπληρώνοντας τα λόγια του προέδρου της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας.
Και οι δύο καθηγητές προσυπογράφουν πως η φωνή της εμβολιαστικής εκστρατείας πρέπει να φτάσει σε αυτούς τους ηλικιωμένους με κάθε τρόπο, με πειθώ με προγράμματα κατ’οίκον εμβολιασμών, με αποστολές εμβολιασμού στα χωριά, στις δυσπρόσιτες περιοχές, να στείλουμε κινητές Μονάδες στις κεντρικές πλατείες των χωριών, όπως γίνεται τόσα χρόνια με τους κινητούς μαστογράφους, να πείσουμε τους δύσπιστους ηλικιωμένους να εμβολιστούν.
Η Ελλάδα έχει τέτοιες περιοχές, με απομακρυσμένα ηπειρωτικά χωριά, πολλά από αυτά είναι στην Κρήτη, που παρουσιάζει χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη, εκεί πρέπει να στοχεύσουμε ώστε να πιάσουμε το 60%-65% του συνολικού πληθυσμού. Κάπου εκεί βλέπει ο αν. καθηγητής επιδημιολογίας να διαμορφώνεται το ταβάνι όλων των προσπαθειών εμβολιασμού. Αυτή είναι η μέγιστη κάλυψη που η Ελλάδα μπορεί να πιάσει, είτε υπάρχει η μετάλλαξη Δέλτα είτε όχι.
Πάντως, με αφορμή τη νέα επικείμενη σύσταση για εμβολιασμό των εφήβων ηλικίας 16 και 17 ετών στην οποία θα προβεί τις προσεχείς ημέρες η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, καθώς και τη σύσταση για εμβολιασμό των παιδιών ηλικίας 12-15 ετών με υποκείμενα νοσήματα, ο καθηγητής Στέλιος Λουκίδης ζητά να εντατικοποιηθούν όλοι οι έλεγχοι στα γηροκομεία, για τυχόν προσωπικό που δεν έχει εμβολιαστεί και στα νοσοκομεία για υγειονομικούς που δεν έχουν εμβολιαστεί, να γίνει εκστρατεία πειθούς -η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρία ετοιμάζει σχετικές δράσεις με κοινωνικά μηνύματα, ένα βραχιολάκι με το logo «εμβολιάΖΩμαι» για τους ηλικιωμένους και τηλεοπτικό σποτ -και αφού εξαντληθούν όλα αυτά τα περιθώρια, βλέπουμε μετά για τους εφήβους και τα παιδιά.